Leopold Szefer

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leopold Wiktor Szefer
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 sierpnia 1881
Głuszków gmina Czerniatyn, woj. stanisławowskie

Data i miejsce śmierci

1 marca 1970
Warszawa (Falenica)

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

inżynier górnik, działacz gospodarczy i społeczny

Alma Mater

Akademia Górnicza w Loeben (Austria)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Leopold Wiktor Szefer (ur. 7 sierpnia 1881 w Głuszkowie, gmina Czerniatyn, woj. stanisławowskie, zm. 1 marca 1970 w Warszawie) – polski inżynier, górnik i hutnik, działacz na rzecz polskości Górnego Śląska[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Józefa i Aleksandry z Martynowiczów. Po ukończeniu gimnazjum w Kołomyi i prestiżowej akademii górniczej w Leoben w Austrii rozpoczął pracę jako asystent na Politechnice Lwowskiej, gdzie pracował w latach 1905–1907. W latach 1907–1920 był pierwszym kierownikiem, a później dyrektorem zorganizowanej przez siebie Polskiej Szkoły Górniczej (tak zwanej sztygarówki) w Dąbrowie na Śląsku Cieszyńskim. W 1913 został radnym Dąbrowy[2].

Plebiscyty na Śląsku i dwudziestolecie międzywojenne[edytuj | edytuj kod]

Gdy Dąbrowa, w wyniku podziału Śląska Cieszyńskiego w 1920 roku, znalazła się w granicach Czechosłowacji, został inspektorem węglowym w Cieszynie (1920–1921). W następnych latach był komisarzem plebiscytowym w Bytomiu (1921–1922), wicedyrektorem Wyższej Szkoły Górniczej w Katowicach (1922–1927) i zastępcą delegata Górnośląskiej Komisji Przemysłu Górniczo-Hutniczego (1928–1931).

W latach 1920–1922 prowadził bardzo aktywną działalność mającą na celu odzyskanie bogactw Górnego Śląska na skutek wygranego plebiscytu 20 marca 1921 roku. W dniu 11 lipca 1922 roku Niemcy przekazali agendy górnicze przedstawicielom Państwa Polskiego, w osobach radców górniczych: inż. Bronisława Pietrzykowskiego i Leopolda Szefera. Śląska Konwencja Górnicza z dnia 26 czerwca 1922 roku dokonała podziału pól górniczych leżących przy granicy państwa. Na terenie Polski znalazło się:

  • 195 198 ha (1952 km²) nadań górniczych na węgiel kamienny
  • 657 ha nadań na węgiel brunatny
  • 16 149 ha nadań na rudy cynku
  • 20 034 ha nadań na rudy ołowiu
  • 13 730 ha nadań na rudę siarki
  • 19 861 ha nadań na solanki
  • 12 272 ha nadań na sól kamienną.

Ponadto na obszarze Polski znalazły się zakłady: 9 koksowni, 4 brykietownie, 1 górnicza elektrownia, 1 szyb wodny[3].

Od 1931 roku do wybuchu II wojny światowej Leopold Szefer był dyrektorem naczelnym Fabryki Materiałów Wybuchowych „Lignoza”.

W czasie wojny i po wojnie[edytuj | edytuj kod]

W czasie wojny Szefer stanął na czele Rady Obywatelskiej Ziem Zachodnich (później zmieniono jej nazwę na Radę Społeczną Biura Zachodniego) Departamentu Spraw Wewnętrznych Delegatury Rządu na Kraj. Współpracował również z Naczelnikiem Wydziału Przemysłu i Handlu Okręgowej Delegatury na Śląsk.

Po powstaniu warszawskim mieszkał krótko w Krakowie, po czym w marcu 1945 roku wrócił do Katowic, gdzie objął stanowisko naczelnego dyrektora Zjednoczenia Przemysłu Materiałów Wybuchowych. W 1949 przeniósł się (wraz ze zjednoczeniem) do Warszawy. W 1953 roku przeszedł na emeryturę.

Działalność w organizacjach[edytuj | edytuj kod]

  • członek i prezes (w latach 1902–1903) Czytelni Polskiej Akademików Górniczych w Loeben
  • członek Komisji Zakładów Naukowych w sprawie założenia uczelni górniczej oraz opracowania reformy szkoły wiertniczej w Borysławiu (1911)
  • członek korespondent Delegacji Polskich Górników i Hutników (1912)
  • członek zespołu przygotowującego „Memoriał w sprawie Akademii Górniczej w Krakowie” (1912)
  • radny gminy Dąbrowa Górnicza (1913)
  • członek Komitetu Organizacyjnego Akademii Górniczej w Krakowie (1919)
  • członek Zarządu Głównego Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych (1922–1927 i od 1932), wiceprezes i prezes śląskiego koła (od 1938)
  • zastępca przewodniczącego komitetu budowy gmachu Województwa i Sejmu Śląskiego (1922–1924)
  • wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach (1924)
  • skarbnik Zarządu Głównego Towarzystwa Popierania Wyższych Studiów Nauk Społecznych (od 1936)
  • konsul honorowy Estonii (1938–1939)
  • członek K! Silesia (Polskiej Korporacji Akademickiej)
  • członek założyciel (i wiceprezes do 1947) Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego w Polsce (1945)
  • radca Izby Przemysłowo-Handlowej
  • członek Związku Polskiego Przemysłu Chemicznego
  • członek Związku Przemysłu Polskiego w Warszawie
  • członek władz Centrali Materiałów Wybuchowych

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Był dwukrotnie żonaty. W pierwszym małżeństwie z Heleną z Tymowskich miał córkę Janinę (1911–2003) oraz syna Tadeusza (1914–1940). Ożenił się powtórnie 15 września 1918 roku z Janiną z Terlikowskich, z którą miał córkę Marię, po mężu Hutnik.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 718.
  2. J. Golec, S. Bojda: Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej. T. 3. Cieszyn 1998, s. 237.
  3. Bogdan Ćwięk: Górnictwo Polskie XX wieku, tom. 1: lata 1900–1950. 2009.
  4. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
  5. M.P. z 1924 r. nr 299, poz. 980 „za zasługi, położone dla Rzeczypospolitej Polskiej w dziedzinie organizacji śląskich władz górniczych”.
  6. M.P. z 1947 r. nr 79, poz. 529 „za zasługi przy zabezpieczeniu, odbudowie i organizacji przemysłu”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]