Náhon

Náhon

Pomnik Jana Husa
Państwo	Czechy
Kraj	hradecki
Wysokość	232-240 m n.p.m.
Kod pocztowy	500 02
Tablice rejestracyjne	H
Położenie na mapie Hradec Králové Náhon
Położenie na mapie Czech Náhon
Położenie na mapie kraju hradeckiego Náhon
50°11′57″N 15°51′58″E

Náhon (niem. Nahon) - część hradeckich dzielnic Malšovice oraz Nový Hradec Králové, która jest położona zwłaszcza wzdłuż starej drogi łączącej Malšovice, Malšovą Lhotę oraz Svinary i nosi nazwę ludową Hrázka (po tamie zlikwidowanego Nowego Stawu, która jest widzialna do dzisiaj).

Geografia i przyroda

Położenie

Náhon jest położony na obszarze Kotliny Czeskiej. Jego współrzędne geograficzne: 50°11'57" długości geograficznej wschodniej oraz 15°51'58" szerokości geograficznej północnej (budynek gościńca U Zezuláků).

Hydrologia

Jedynym znaczącym ciekiem wodnym znajdującym się na obszarze Náhonu, jest potok „Hrázka“. Od pierwszej połowy XIX wieku nie ma tutaj żadnego zbiornika wodnego.

Geologia

Geologia miejscowości jest bardzo prosta. Zdecydowana większość jej płaskiej powierzchni jest utworzona przez piaski i żwiry górnego plejstocenu. W okolicy potoku „Hrázka“ dominują mieszane osady holoceńskie.

Fauna i flora

Lokalna fauna i flora składa się z typowych gatunków Europy Środkowej. Na terenie miejsca po Nowym Stawu i okolicy potoku Hrázka dominują dęby z domieszką leszczyny pospolitej, czeremchy pospolitej, olszy czarnej oraz bzu czarnego. Las w kierunku Nowego Hradca Králové jest mocno porośnięty sosnami i blisko Lhoty Malšovej świerkami. Flora jest reprezentowana przeważnie przez zawilec gajowy, knieć błotną oraz kopytnik pospolity.

Ochrona przyrody

W miejscowości nie znajdują się obszary chronione.

Demografia

Liczba ludności

Rok	1833	1843	1877	1890	1910	1921
Liczba ludności	107	185+	245+	375+	639+	553+

+ Tylko malšovicka część

Liczba domów

Rok	1825	1833	1840	1843	1877	1890	1910	1921
Liczba domów	12	17	24+	25+	31+	35+	66+	75 (malšovicka część), 17 (nowohradecka część)

+ Tylko malšovicka część

Historia

W średniowieczu na miejscu były tylko lasy, pastwiska i stawy. Dlatego temu miejscu nie zaszkodziły wielkie powodzie 22 czerwca 1445 oraz 15 lutego 1655. Náhon powstał jako osada gminy Malšovice dopiero w końcu XVIII wieku. Jego nazwa pochodzi od kanału doprowadzającego wodę do Nowego Stawu (powstałego w 1496 i zwanego też Na Obci) oraz stawu Nadýmač w okolicy Bielcza nad Orlicą.

W 1768 r. obok Nowego Stawu został zbudowany tartak. W tym czasie istniał tutaj już młyn. Jego właścicielem został w 1772 młynarz Jan Sladomel. W 1822 w młynie również obrabiano jagły. Błędem byłoby nie wspomnieć o wielkiej powodzi 5-6 lutego 1775, która przyniosła nie tylko szkody majątkowe, ale na dodatek w całych Malšovicach pochłonęła 3 dzieci i jednego dorosłego.

W 1789 Jan Pochybovský kupił tutaj od miasta kawałek pastwiska i następnie zbudował dom z ogrodem. W okolicy Nowego Stawu osiedlił się Jan Záhorský. Ten najpierw założył ogród i później także dom. Następnie przyszli tutaj inni mieszkańcy i w 1791 nowa osada nosiła już nazwę Náhon. Dowodem tego jest umowa, w której Josef Kotrč kupił od Anny Součkowej pole przy Náhonie.

W 1818 została uczyniona wzmianka o domu Jana Jetela. Końcem VIII wieku i na początku XIX wieku budowano domy w novohradeckiej oraz malšovickiej części wyłącznie z drewna, nowe od końca XIX wieku pojawiają się już tylko z cegieł. Do miasteczka Nový Hradec Králové należały domy nr 229, 231-233, 236-237, 241, 248, 258, 261, 271-272, 274-278, 475-478; pozostałe domy były częścią Malšovic.

Ostatnia wzmianka o istnieniu Nowego Stawu jest z 1833. Krótko potem staw został zamieniony na lasy. Taki sam los jak staw spotkał niektóre domy, ponieważ wiele z nich zniknęło podczas częstych pożarów, np. w 1846 r. (szkoła) oraz w 1847 r. (młyn).

Rok 1849 oznaczał niezależność malšovickiego Náhonu od miasta Hradec Králové. W następnym roku został połączony z hradecką i přímską częścią Malšovic oraz osadą Zámostí. Została tak stworzona wspólna gmina polityczna oraz katastralna pod nazwą Malšovice i od tej pory jest Náhon jej częścią.

Dla remontów dróg oraz innych miejsc publicznych miało wielkie zasługi miejscowe Towarzystwo Upiększania, które zostało założone pod nazwą „Towarzystwo Komenský“ w 1898. W latach 1915-1916 została np. zbudowana droga przez Náhon. Pięć lat wcześniej wybudowano gościniec „Na Hrázce“ z salą do zabaw oraz łaźnią kąpielową. W tym samym czasie zostały postawione przez braci Bursów wille i inne domy aż do granicy katastru miasta Hradec Králové. W 1913 r. została uruchomiona sieć elektryczna z malšovickiego młyna, sześć lat później została energia elektryczna dostarczona z Elektrowni Miejskiej w Hradcu Králové (dzisiejsza Łabska Elektrownia „Hučák“) i w 1921 r. nastąpiło uruchomienie publicznego oświetlenia miejscowej drogi.

Rozwój miejscowości został obok wielu osiągnięć kilka razy zakłócony przez klęski żywiołowe, i to nie tylko przez już wspomniane powodzie, ale również przez parę wichur, np. 1 września 1899 oraz 4 lipca 1929.

Po utworzeniu Czechosłowacji były prowadzone rozmowy o przyłączeniu novohradeckiej części, ale zakończyły się niepowodzeniem ze względu na wyższe zobowiązanie podatkowe. Dopiero dziesięć lat później, w 1929 r., mieszkańcy novohradeckiej części wyrazili na to zgodę, lecz przeszkodził temu opór gminy novohradeckiej. W 1927 została zjednoczona numeracja miejscowych nieruchomości z Malšovicami i z sołectwa gminy stała się prosta dzielnica bez sołtysa. Od tej pory wszystkie kompetencje przejął tylko burmistrz, miejska rada oraz przedstawicielstwo Malšovic.

Zabytki

• Dzwonniczka z 1912
• Rzeźba św. Jana Nepomucena z 1860
• Pomnik Jana Husa (położenie kamienia węgielnego 8 lipca 1923, odsłonięcie pomnika 8 lipca 1924)
• Budynek Szkoły Podstawowej Úprkova z 1905
• Krzyż z piaskowca w okolicy restauracji „U Čechů“
• Willa małżonków Matějków z lat 2005-2007
• Restauracja „Na Hrázce“ z 1910
• Restauracja „U Zezuláků“ z 1820
• Restauracja „Zděná bouda“ (rekonstrukcja 2010-2011)
• Cmentarz leśny z 1940 z wielkim krzyżem drewnianym oraz pomnikiem ku czci żołnierzom Armii Radzieckiej
• Gajówka „Obicka“ (były młyn, który w 1896 został majątkiem miasta Hradec Králové)

Przemysł

Przemysł najlepiej rozwinięty był w XIX wieku, ale dziś już nie istnieje. Pierwszym dużym przedsiębiorstwem została w 1835 Odlewnia Dzwonów Karla Viléma Paula i następnie również Josefa Schneidera. W 1866 odlewnię kupił rolnik Josef Pešek. W latach 70. XIX wieku istniała w dzisiejszej restauracji „U Čechů“ destylarnia spirytusu Stockheil. Znana była także stolarnia Joachyma Saxla, która powstała w 1895, i producent pianin i fortepianów Josef Kašpar (r. zał. 1910).

Rolnictwo

Nie istnieje.