Nagroda za reżyserię na Festiwalu Filmowym w Cannes

Nagroda za reżyserię na Festiwalu Filmowym w Cannes (fr. Prix de la mise en scène du Festival de Cannes) – jedna z nagród przyznawanych reżyserom, pracującym w przemyśle filmowym. Nagroda przyznawana jest corocznie od 1946 roku na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes, przez jury złożone z międzynarodowych filmowców.

Trzykrotnie nagrodę zdobył tandem reżyserski braci Coen (1991, 1996, 2001). Dwukrotnymi laureatami nagrody byli: Francuzi René Clément i Robert Bresson, a także Rosjanin Siergiej Jutkiewicz i Anglik John Boorman.

Tylko dwie kobiety-reżyserki zdobyły to wyróżnienie: Rosjanka Julija Sołncewa i Amerykanka Sofia Coppola. Jako jedyny polski twórca nagrodę otrzymał Paweł Pawlikowski za film Zimna wojna (2018).

Laureaci[edytuj | edytuj kod]

Rok	Reżyser	Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Kraj pochodzenia
1946	René Clément	Bitwa o szyny^[1]	La bataille du rail	Francja
1947	Nagrody nie przyznano.
1948	Festiwal nie odbył się.
1949	René Clément	Mury Malapagi	Au-delà des grilles	Francja
1950	Festiwal nie odbył się.
1951	Luis Buñuel	Zapomniani	Los olvidados	Meksyk
1952	Christian-Jaque	Fanfan Tulipan	Fanfan la Tulipe	Francja
1953 1954	Nagrody nie przyznano.
1955	Jules Dassin	Rififi^[2]	Du rififi chez les hommes	Francja
1955	Siergiej Wasiljew	Bohaterowie Szipki	Герои Шипки / Gieroi Szypki	ZSRR
1956	Siergiej Jutkiewicz	Otello	Отелло / Otiello	ZSRR
1957	Robert Bresson	Ucieczka skazańca	Un condamné à mort s'est échappé	Francja
1958	Ingmar Bergman	U progu życia	Nära livet	Szwecja
1959	François Truffaut	Czterysta batów	Les quatre cents coups	Francja
1960	Nagrody nie przyznano.
1961	Julija Sołncewa	Opowieść lat płomiennych^[3]	Повесть пламенных лет / Powiest płamiennych liet	ZSRR
1962 1963 1964	Nagrody nie przyznano.
1965	Liviu Ciulei	Las powieszonych	Padurea spânzuratilor	Rumunia
1966	Siergiej Jutkiewicz	Lenin w Polsce	Ленин в Польше / Lienin w Polsze	ZSRR
1967	Ferenc Kósa	Dziesięć tysięcy dni^[4]	Tízezer nap	Węgry
1968	Festiwal odwołany w związku z wydarzeniami maja '68.
1969	Glauber Rocha	Antonio Das Mortes^[5]	O Dragão da Maldade contra o Santo Guerreiro	Brazylia
1969	Vojtěch Jasný	Wszyscy dobrzy rodacy	Všichni dobří rodáci	Czechosłowacja
1970	John Boorman	Leo ostatni^[6]	Leo the Last	Wielka Brytania
1971	Nagrody nie przyznano.
1972	Miklós Jancsó	Czerwony psalm^[7]	Még kér a nép	Węgry
1973 1974	Nagrody nie przyznano.
1975	Michel Brault	Rozkazy^[8]	Les ordres	Kanada
1975	Costa-Gavras	Sekcja specjalna^[9]	Section spéciale	Francja
1976	Ettore Scola	Odrażający, brudni, źli	Brutti, sporchi e cattivi	Włochy
1977	Nagrody nie przyznano.
1978	Nagisa Ōshima	Imperium namiętności	愛の亡霊 / Ai no borei	Japonia
1979	Terrence Malick	Niebiańskie dni	Days of Heaven	Stany Zjednoczone
1980 1981	Nagrody nie przyznano.
1982	Werner Herzog	Fitzcarraldo	Fitzcarraldo	Niemcy
1983	Robert Bresson	Pieniądz^[10]	L'argent	Francja
1983	Andriej Tarkowski	Nostalgia^[11]	Ностальгия / Nostalghia	ZSRR
1984	Bertrand Tavernier	Niedziela na wsi^[12]	Un dimanche à la campagne	Francja
1985	André Téchiné	Spotkanie^[13]	Rendez-vous	Francja
1986	Martin Scorsese	Po godzinach	After Hours	Stany Zjednoczone
1987	Wim Wenders	Niebo nad Berlinem	Der Himmel über Berlin	Niemcy
1988	Fernando Solanas	Południe^[14]	Sur	Argentyna
1989	Emir Kusturica	Czas Cyganów	Дом за вешање / Dom za vešanje	Jugosławia
1990	Pawieł Łungin	Taxi blues^[15]	Такси-блюз / Taksi-bliuz	ZSRR
1991	Joel i Ethan Coen	Barton Fink	Barton Fink	Stany Zjednoczone
1992	Robert Altman	Gracz	The Player	Stany Zjednoczone
1993	Mike Leigh	Nadzy^[16]	Naked	Wielka Brytania
1994	Nanni Moretti	Dziennik intymny	Caro diario	Włochy
1995	Mathieu Kassovitz	Nienawiść	La haine	Francja
1996	Joel i Ethan Coen	Fargo	Fargo	Stany Zjednoczone
1997	Wong Kar-Wai	Happy Together	春光乍洩 / Cheun gwong tsa sit	Hongkong
1998	John Boorman	Generał^[17]	The General	Wielka Brytania
1999	Pedro Almodóvar	Wszystko o mojej matce	Todo sobre mi madre	Hiszpania
2000	Edward Yang	I raz, i dwa^[18]	一一 / Yi yi	Tajwan
2001	Joel i Ethan Coen	Człowiek, którego nie było	The Man Who Wasn't There	Stany Zjednoczone
2001	David Lynch	Mulholland Drive	Mulholland Drive	Stany Zjednoczone
2002	Im Kwon-taek	Chihwaseon^[19]	취화선 / Chihwaseon	Korea Południowa
2002	Paul Thomas Anderson	Lewy sercowy	Punch-Drunk Love	Stany Zjednoczone
2003	Gus Van Sant	Słoń	Elephant	Stany Zjednoczone
2004	Tony Gatlif	Exils^[20]	Exils	Francja
2005	Michael Haneke	Ukryte	Caché	Austria
2006	Alejandro González Iñárritu	Babel	Babel	Meksyk
2007	Julian Schnabel	Motyl i skafander	Le scaphandre et le papillon	Francja
2008	Nuri Bilge Ceylan	Trzy małpy^[21]	Üç maymun	Turcja
2009	Brillante Mendoza	Kinatay^[22]	Kinatay	Filipiny
2010	Mathieu Amalric	Tournée	Tournée	Francja
2011	Nicolas Winding Refn	Drive	Drive	Dania
2012	Carlos Reygadas	Post Tenebras Lux^[23]	Post tenebras lux	Meksyk
2013	Amat Escalante	Heli	Heli	Meksyk
2014	Bennett Miller	Foxcatcher	Foxcatcher	Stany Zjednoczone
2015	Hou Hsiao-hsien	Zabójczyni^[24]	聶隱娘 / Ci ke Nie Yin Niang	Tajwan
2016	Cristian Mungiu	Egzamin	Bacalaureat	Rumunia
2016	Olivier Assayas	Stylistka	Personal Shopper	Francja
2017	Sofia Coppola	Na pokuszenie^[25]	The Beguiled	Stany Zjednoczone
2018	Paweł Pawlikowski	Zimna wojna	Zimna wojna	Polska
2019	Jean-Pierre i Luc Dardenne	Młody Ahmed	Le jeune Ahmed	Belgia
2020	Festiwal odwołany z powodu pandemii koronawirusa.
2021	Leos Carax	Annette	Annette	Francja
2022	Park Chan-wook	Podejrzana	헤어질 결심 / Heojil kyolshim	Korea Południowa
2023	Trần Anh Hùng	Bulion i inne namiętności	La passion de Dodin Bouffant	Wietnam

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

[1] Filmweb.pl: Bitwa o szyny (1946)

[2] Filmweb.pl: Rififi (1955)

[3] Filmweb.pl: Opowieść lat płomiennych (1961)

[4] Filmweb.pl: Dziesięć tysięcy dni (1967)

[5] Filmweb.pl: Antonio das Mortes (1969)

[6] Filmweb.pl: Leo ostatni (1970)

[7] Filmweb.pl: Czerwony Psalm (1972)

[8] Filmweb.pl: Rozkazy (1974)

[9] Filmweb.pl: Sekcja specjalna (1975)

[10] Filmweb.pl: Pieniądz (1983)

[11] Filmweb.pl: Nostalgia (1983)

[12] Filmweb.pl: Niedziela na wsi (1984)

[13] Filmweb.pl: Spotkanie (1985)

[14] Filmweb.pl: Południe (1988)

[15] Filmweb.pl: Taxi blues (1990)

[16] Filmweb.pl: Nadzy (1993)

[17] Phillip Molloy: Boorman's General wins him best director award. "Irish Independent", 25.05.1998. [dostęp 2023-05-05]. (ang.).

[18] Filmweb.pl: I raz i dwa (2000)

[19] Filmweb.pl: Chihwaseon (2002)

[20] Filmweb.pl: Exils

[21] Filmweb.pl: Trzy małpy

[22] Filmweb.pl: Kinatay (2009)

[23] Filmweb.pl: Post tenebras lux

[24] Filmweb.pl: Nie Yin Niang (2015)

[25] Filmweb.pl: The Beguiled (2017)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

Nagrody w konkursie głównym	Złota Palma Grand Prix Nagroda Jury Najlepszy reżyser Najlepsza aktorka Najlepszy aktor Najlepszy scenariusz
Nagrody w pozostałych sekcjach	Złota Kamera Un Certain Regard Złote Oko Najlepszy film krótkometrażowy
Nagrody pozaregulaminowe	Nagroda FIPRESCI Nagroda Jury Ekumenicznego Wielka Nagroda Techniczna Queer Palm Palm Dog
Edycje	1946 (1) 1947 (2) 1949 (3) 1951 (4) 1952 (5) 1953 (6) 1954 (7) 1955 (8) 1956 (9) 1957 (10) 1958 (11) 1959 (12) 1960 (13) 1961 (14) 1962 (15) 1963 (16) 1964 (17) 1965 (18) 1966 (19) 1967 (20) 1968 (21) 1969 (22) 1970 (23) 1971 (24) 1972 (25) 1973 (26) 1974 (27) 1975 (28) 1976 (29) 1977 (30) 1978 (31) 1979 (32) 1980 (33) 1981 (34) 1982 (35) 1983 (36) 1984 (37) 1985 (38) 1986 (39) 1987 (40) 1988 (41) 1989 (42) 1990 (43) 1991 (44) 1992 (45) 1993 (46) 1994 (47) 1995 (48) 1996 (49) 1997 (50) 1998 (51) 1999 (52) 2000 (53) 2001 (54) 2002 (55) 2003 (56) 2004 (57) 2005 (58) 2006 (59) 2007 (60) 2008 (61) 2009 (62) 2010 (63) 2011 (64) 2012 (65) 2013 (66) 2014 (67) 2015 (68) 2016 (69) 2017 (70) 2018 (71) 2019 (72) 2020 (73) 2021 (74) 2022 (75) 2023 (76)

1940-1979	René Clément (1946) René Clément (1949) Luis Buñuel (1951) Christian-Jaque (1952) Jules Dassin / Siergiej Wasiljew (1955) Siergiej Jutkiewicz (1956) Robert Bresson (1957) Ingmar Bergman (1958) François Truffaut (1959) Julija Sołncewa (1961) Liviu Ciulei (1965) Siergiej Jutkiewicz (1966) Ferenc Kósa (1967) Glauber Rocha / Vojtěch Jasný (1969) John Boorman (1970) Miklós Jancsó (1972) Michel Brault / Costa-Gavras (1975) Ettore Scola (1976) Nagisa Ōshima (1978) Terrence Malick (1979)
1980-99	Werner Herzog (1982) Robert Bresson / Andriej Tarkowski (1983) Bertrand Tavernier (1984) André Téchiné (1985) Martin Scorsese (1986) Wim Wenders (1987) Fernando Solanas (1988) Emir Kusturica (1989) Pawieł Łungin (1990) Joel i Ethan Coenowie (1991) Robert Altman (1992) Mike Leigh (1993) Nanni Moretti (1994) Mathieu Kassovitz (1995) Joel i Ethan Coenowie (1996) Wong Kar-Wai (1997) John Boorman (1998) Pedro Almodóvar (1999)
2000-20	Edward Yang (2000) Joel i Ethan Coenowie / David Lynch (2001) Im Kwon-taek / Paul Thomas Anderson (2002) Gus Van Sant (2003) Tony Gatlif (2004) Michael Haneke (2005) Alejandro González Iñárritu (2006) Julian Schnabel (2007) Nuri Bilge Ceylan (2008) Brillante Mendoza (2009) Mathieu Amalric (2010) Nicolas Winding Refn (2011) Carlos Reygadas (2012) Amat Escalante (2013) Bennett Miller (2014) Hou Hsiao-hsien (2015) Cristian Mungiu / Olivier Assayas (2016) Sofia Coppola (2017) Paweł Pawlikowski (2018) Jean-Pierre i Luc Dardenne (2019)
2021-	Leos Carax (2021) Park Chan-wook (2022) Trần Anh Hùng (2023)