Skidziń
49°58′41″N 19°11′53″E/49,978056 19,198056| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) |
840 |
| Strefa numeracyjna |
32 |
| Kod pocztowy |
32-625[2] |
| Tablice rejestracyjne |
KOS |
| SIMC |
0213262 |
Położenie na mapie gminy Brzeszcze  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu oświęcimskiego  | |
| 49°58′41″N 19°11′53″E/49,978056 19,198056[1]
| |
Skidziń (do 2009 Skidzin)[3] – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie oświęcimskim, w gminie Brzeszcze.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Notowano różne formy nazwy wsi w historii: Skidzin, Skidzyn, Skiedzeń w XV wieku Skedzen w 1581 roku Skidzień[4]. Nazwę miejscowości w zlatynizowanej staropolskiej formie Skydzen wymienia w latach 1470–1480 Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis[5].
W dokumencie sprzedaży księstwa oświęcimskiego Koronie Polskiej przez Jana IV oświęcimskiego wystawionym 21 lutego 1457 roku miejscowość wymieniona została jako Skedzey[6].
Skidziń był wsią szlachecką i należał do rodu Skidzińskich, których jako właścicieli wymienia w latach 1470–1480 Jan Długosz w Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis[5]. W 1564 roku wraz z całym księstwem oświęcimskim i zatorskim miejscowość leżała w Małopolsce w granicach Korony Królestwa Polskiego i znajdowała się w województwie krakowskim w powiecie śląskim[7][8]. Po unii lubelskiej w 1569 roku księstwo Oświęcimia i Zatora stało się częścią Rzeczypospolitej Obojga Narodów w granicach, której pozostawało do I rozbioru Polski w 1772 roku[7].
Lustracja królewska z roku 1581 zanotowała wieś jako własność Walentego Skidzieńskiego, a w niej wykazała 5 łanów kmiecych, 6 zagrodników z rolą, 1 zagrodnika bez roli, 4 komorników z bydłem, 2 komorników bez bydła[8].
Po rozbiorach Polski wieś znalazła się w zaborze austriackim. W XIX-wiecznym Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego miejscowość wymieniona jest w powiecie bialskim w Galicji. Według austriackiego spisu ludności w XIX wieku roku znajdowało się w niej 51 domów, w których mieszkało 303 mieszkańców, w tym 140 mężczyzn oraz 163 kobiety. 294 osoby były katolikami, a 9 osób wyznawało judaizm[4].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego. Po reformie administracyjnej z 1999 roku wieś włączono w granice Małopolski.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].
- Dawny dwór – ul. Piwna 2.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 123535
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1171 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozbieżności co do właściwego brzmienia nazwy miejscowości (strona internetowa gminy, a także publikacja Szkice z przeszłości Brzeszcz, Jawiszowic, Przecieszyna, Skidzinia, Wilczkowic i Zasola (ISBN 83-921561-0-2) podawały, iż właściwa jest forma Skidziń, na części map występuje ona jednak pod nazwą Skidzin) zostały rozwiązane przez Rozporządzenie MSWiA z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych Dz.U. z 2008 r. nr 234, poz. 1586
- ↑ a b Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. X, hasło "Skidzin". nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880. s. 670. [dostęp 2018-03-24].
- ↑ a b Przeździecki 1864 ↓.
- ↑ Krzysztof Rafał Prokop: Księstwa oświęcimskie i zatorskie wobec Korony Polskiej w latach 1438-1513. Dzieje polityczne. Kraków: PAU, 2002, s. 151. ISBN 83-88857-31-2.
- ↑ a b Jan Nepomucen Gątkowski: Rys dziejów księstwa oświęcimskiego i zatorskiego. Lwów: nakład autora, 1867, s. 8,12.
- ↑ a b Pawiński 1886 ↓, s. 97.
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-01].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Aleksander Przeździecki: Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, "Liber Beneficiorum", Tom II. Kraków: 1864.
- Adolf Pawiński: Polska XVI wieku pod względem Geograficzno-statystycznym, Małopolska, Tom III. Warszawa: Skład Główny w Księgarni Gebethnera i Wolffa, 1886.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Skidzin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 670.
- www.skidzin.pl - strona sołectwa Skidziń
