Pałac Kazimierzowski w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

Pałac Kazimierzowski w Warszawie
	nr rej. 243/1 z 1 lipca 1965
	; Pałac Kazimierzowski
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Adres	Krakowskie Przedmieście 26/28
Architekt	Giovanni Trevano
Rozpoczęcie budowy	1637
Ukończenie budowy	1641
Zniszczono	1695, 1944
Odbudowano	1737-1739, 1954
Pierwszy właściciel	Władysław IV Waza
Kolejni właściciele	Jan Kazimierz, Aleksander Józef Sułkowski,Stanisław August Poniatowski
Obecny właściciel	Uniwersytet Warszawski
	Położenie na mapie Warszawy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:building}
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 14:24, 2 wrz 2013

Pałac Kazimierzowski – pałac w Warszawie przy Krakowskim Przedmieściu 26/28, w dzielnicy Śródmieście przy historycznym Trakcie Królewskim. Zbudowany w latach 1637-1641, w latach 1765-1794 siedziba korpusu kadetów Szkoły Rycerskiej, od 1824 siedziba Uniwersytetu Warszawskiego.

Historia

Pałac, obecnie noszący nazwę Kazimierzowski, wzniesiony został w latach 1637-1641 jako pałac letni Villa Regia według projektu włoskiego architekta Giovanni Trevano w stylu wczesnego baroku dla króla Władysława IV^[1]. Był to budynek prywatny rodziny Wazów, znajdujący się poza ówczesnymi granicami miasta. Od strony zachodniej oraz wschodniej znajdowały się loggie widokowe. Od strony Wisły widok rozciągał się na położony u podnóża ogród oraz równinę za rzeką. W narożach zbudowano cztery dekoracyjne wieżyczki.

Po śmierci króla Władysława IV pałac został przebudowany przez Jana Kazimierza w roku 1652. W 1656 roku pałac został zniszczony przez wojska szwedzkie w czasie Potopu. W 1660 został odbudowany po zniszczeniach potopu szwedzkiego według projektu Izydora Affaita starszego lub Tytusa Burattiniego. Nazwany został Pałacem Kazimierzowskim na cześć fundatora króla Jana Kazimierza^[2], dla którego pałac ten stał się ulubioną siedzibą. Opuszczony po abdykacji króla w 1668, stał się później własnością żony palatyna reńskiego Anny Gonzagi de Clèves-Nevers (starszej siostry żony króla), a potem króla Jana III Sobieskiego. W 1695 budynek został całkowicie zniszczony przez pożar.

Od około 1724 własność króla Augusta II, w tym okresie powstaje brama wjazdowa od strony ul. Krakowskie Przedmieście, a na dziedzińcu osiem budynków koszarowych poprzecznie do fasady pałacu. W 1735 własność hrabiego Aleksandra Sułkowskiego - powstaje tu cegielnia, fabryka pieców i browar, a w latach 1737-1739 odbudowuje on pałac prawdopodobnie według projektu Jana Zygmunta Deybla i Joachima Daniela Jaucha.

W roku 1765 lub 1766 nowym właścicielem zostaje Stanisław August Poniatowski, który lokuje tu Korpus Kadetów Szkoły Rycerskiej, po przebudowie wnętrz przez Dominika Merliniego. W 1794 po upadku insurekcji kościuszkowskiej szkoła ta zostaje zlikwidowana.

W 1814 pożar zniszczył saskie budynki koszar przez pałacem i w 1816 na ich miejscu powstają początkowo dwa boczne pawilony projektu Jakuba Kubickiego. W tym też roku pałac stał się siedzibą Uniwersytetu Warszawskiego. Jednocześnie od 1817 do 1831 mieści się w nim Liceum Warszawskie. W latach 1818-1822 następuje rozbudowa o dwa równoległe do Krakowskiego Przedmieścia pawilony projektu Michała Kado.

W 1824 pałac zostaje gruntownie przebudowany w stylu klasycystycznym według projektu prawdopodobnie Hilarego Szpilowskiego i Wacława Ritschela. Około 1820 roku powstają kolejne dwa pawilony przy samym budynku pałacu - północny i południowy. Następnie w latach 1840-1841 powstaje kolejny pawilon projektu Antoniego Corazziego, pierwotnie przeznaczony na siedzibę gimnazjum realnego, później Szkoły Głównej. Około roku 1863 przebudowano pawilony według projektów Antoniego Sulimowskiego.

W latach 1891-1894 na dziedzińcu pałacu, pomiędzy bramą od strony Krakowskiego Przedmieścia a korpusem pałacu, powstaje gmach Biblioteki projektu Antoniego Jabłońskiego-Jasieńczyka i Stefana Szyllera, a w 1910 powstaje nowa brama wjazdowa.

W latach 1929-1931 dokonano przebudowy gmachu biblioteki, a w roku 1930 wzniesiony został gmach Auditorium Maximum według projektu Aleksandra Bojemskiego. W okresie II wojny światowej pałac został zniszczony wraz z innymi budynkami uniwersyteckimi – ucierpiał zarówno w czasie obrony Warszawy w 1939 i w czasie powstania warszawskiego^[3].

Po wojnie odbudowany w latach 1945-1954 według projektu Piotra Biegańskiego. Ostatecznie odbudowa całego kampusu zakończyła się w 1960 roku.

Obecnie

Budynek Pałacu Kazimierzowskiego obecnie mieści rektorat Uniwersytetu Warszawskiego, mieści się tutaj też Muzeum Historii UW. Po rewitalizacji budynku w roku 2006 budynek ten jest jednym z najlepiej się prezentujących na całym Trakcie Królewskim.

Ciekawostki

Na skarpie za pałacem znajduje się trzytonowa armata upamiętniająca udział studentów w walkach o niepodległość Polski w latach 1918-1920^[4].
Pałac Kazimierzowski był plenerem wielu polskich filmów, m.in. Przedwiośnie Filipa Bajona.

↑ Mógł też powstać z inicjatywy króla Zygmunta III Wazy.
↑ Franciszek Maksymilian Sobieszczański: Przewodnik po Warszawie : z planem miasta ozdobionym 10cią rycinami na stali. Warszawa: Główny Skład w Kantorze Drukarni Gazety Codziennej, 1857, s. 36.
↑ W czasie powstania teren Uniwersytetu zajmowali Niemcy – m.in. 23 sierpnia i 2 września 1944 w ataku powstańców na Uniwersytet brał udział samochód pancerny Kubuś
↑ Robert Gawkowski: Powroty uniwersyteckiej armaty. "Uniwersytet Warszawski", uw.edu.pl, kwiecień 2004. s. 24-25. [dostęp 2013-01-30].

Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.

BŁĄD PRZYPISÓW

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Architektura przedwojennej Warszawy Pałac Kazimierzowski
e-Warszawa Pałac Kazimierzowski
Świadectwo Szczegółowa historia obiektu w czasach Wazów (Pałac Villa Regia)

[1] Mógł też powstać z inicjatywy króla Zygmunta III Wazy.

[2] Franciszek Maksymilian Sobieszczański: Przewodnik po Warszawie : z planem miasta ozdobionym 10cią rycinami na stali. Warszawa: Główny Skład w Kantorze Drukarni Gazety Codziennej, 1857, s. 36.

[3] W czasie powstania teren Uniwersytetu zajmowali Niemcy – m.in. 23 sierpnia i 2 września 1944 w ataku powstańców na Uniwersytet brał udział samochód pancerny Kubuś

[4] Robert Gawkowski: Powroty uniwersyteckiej armaty. "Uniwersytet Warszawski", uw.edu.pl, kwiecień 2004. s. 24-25. [dostęp 2013-01-30].

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 38: / Linia 38: @@
 == Historia ==
-Pałac, obecnie noszący nazwę Kazimierzowski, wzniesiony został w latach 1637-1641 jako pałac letni ''Villa Regia'' według projektu [[Włochy|włoskiego]] architekta [[Giovanni Trevano]] w stylu wczesnego [[barok]]u dla króla [[Władysław IV Waza|Władysława IV]]<ref>Mógł też powstać z inicjatywy króla [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazy]].</ref>.
+Pałac, obecnie noszący nazwę Kazimierzowski, wzniesiony został w latach 1637-1641 jako pałac letni ''Villa Regia'' według projektu [[Włochy|włoskiego]] architekta [[Giovanni Trevano]] w stylu wczesnego [[barok]]u dla króla [[Władysław IV Waza|Władysława IV]]<ref>Mógł też powstać z inicjatywy króla [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazy]].</ref>. Był to budynek prywatny rodziny Wazów, znajdujący się poza ówczesnymi granicami miasta. Od strony zachodniej oraz wschodniej znajdowały się loggie widokowe. Od strony Wisły widok rozciągał się na położony u podnóża ogród oraz równinę za rzeką. W narożach zbudowano cztery dekoracyjne wieżyczki.
-Dwukrotnie przebudowywany w latach 1652 i po 1660 po zniszczeniach [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]] według projektu [[Isidoro Affaita starszy|Izydora Affaita starszego]] lub [[Tytus Burattini|Tytusa Burattiniego]]. Nazwany został ''Pałacem Kazimierzowskim'' na cześć fundatora króla [[Jan II Kazimierz Waza|Jana Kazimierza]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Sobieszczański| imię =Franciszek Maksymilian| autor link =Franciszek Maksymilian Sobieszczański| tytuł =Przewodnik po Warszawie : z planem miasta ozdobionym 10cią rycinami na stali| wydawca =Główny Skład w Kantorze Drukarni Gazety Codziennej| miejsce =Warszawa| rok =1857| strony =36| isbn = }}</ref>, dla którego pałac ten stał się ulubioną siedzibą. Opuszczony po 1667, stał się później własnością króla [[Jan III Sobieski|Jana III Sobieskiego]]. W 1695 budynek całkowicie został zniszczony przez pożar.
+Po śmierci króla Władysława IV pałac został przebudowany przez Jana Kazimierza w roku 1652. W 1656 roku pałac został zniszczony przez wojska szwedzkie w czasie Potopu. W 1660 został odbudowany po zniszczeniach [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]] według projektu [[Isidoro Affaita starszy|Izydora Affaita starszego]] lub [[Tytus Burattini|Tytusa Burattiniego]]. Nazwany został ''Pałacem Kazimierzowskim'' na cześć fundatora króla [[Jan II Kazimierz Waza|Jana Kazimierza]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Sobieszczański| imię =Franciszek Maksymilian| autor link =Franciszek Maksymilian Sobieszczański| tytuł =Przewodnik po Warszawie : z planem miasta ozdobionym 10cią rycinami na stali| wydawca =Główny Skład w Kantorze Drukarni Gazety Codziennej| miejsce =Warszawa| rok =1857| strony =36| isbn = }}</ref>, dla którego pałac ten stał się ulubioną siedzibą. Opuszczony po abdykacji króla w 1668, stał się później własnością żony palatyna reńskiego Anny Gonzagi de Clèves-Nevers (starszej siostry żony króla), a potem króla [[Jan III Sobieski|Jana III Sobieskiego]]. W 1695 budynek został całkowicie zniszczony przez pożar.
 Od około 1724 własność króla [[August II Mocny|Augusta II]], w tym okresie powstaje brama wjazdowa od strony ul. Krakowskie Przedmieście, a na dziedzińcu osiem budynków koszarowych poprzecznie do fasady pałacu. W 1735 własność hrabiego [[Aleksander Józef Sułkowski|Aleksandra Sułkowskiego]] - powstaje tu [[cegielnia]], fabryka pieców i [[browar]], a w latach 1737-1739 odbudowuje on pałac prawdopodobnie według projektu [[Jan Zygmunt Deybel|Jana Zygmunta Deybla]] i [[Joachim Daniel Jauch|Joachima Daniela Jaucha]].
@@ Linia 46: / Linia 47: @@
 W roku 1765 lub 1766 nowym właścicielem zostaje [[Stanisław August Poniatowski]], który lokuje tu [[Szkoła Rycerska|Korpus Kadetów Szkoły Rycerskiej]], po przebudowie wnętrz przez [[Dominik Merlini|Dominika Merliniego]]. W 1794 po upadku [[insurekcja kościuszkowska|insurekcji kościuszkowskiej]] szkoła ta zostaje zlikwidowana.
-W 1814 pożar niszczy saskie budynki koszar przez pałacem i w 1816 na ich miejscu powstają początkowo dwa boczne pawilony projektu [[Jakub Kubicki|Jakuba Kubickiego]]. W tym roku też pałac staje się siedzibą Uniwersytetu Warszawskiego. Jednocześnie od 1817 do 1831 mieści się w nim [[Liceum Warszawskie]].  W latach 1818-1822 następuje rozbudowa o dwa równoległe do Krakowskiego Przedmieścia pawilony projektu [[Michał Kado|Michała Kado]].
+W 1814 pożar zniszczył saskie budynki koszar przez pałacem i w 1816 na ich miejscu powstają początkowo dwa boczne pawilony projektu [[Jakub Kubicki|Jakuba Kubickiego]]. W tym też roku pałac stał się siedzibą Uniwersytetu Warszawskiego. Jednocześnie od 1817 do 1831 mieści się w nim [[Liceum Warszawskie]]. W latach 1818-1822 następuje rozbudowa o dwa równoległe do Krakowskiego Przedmieścia pawilony projektu [[Michał Kado|Michała Kado]].
 W 1824 pałac zostaje gruntownie przebudowany w stylu [[klasycyzm|klasycystycznym]] według projektu prawdopodobnie [[Hilary Szpilowski|Hilarego Szpilowskiego]] i [[Wacław Ritschel|Wacława Ritschela]]. Około 1820 roku powstają kolejne dwa pawilony przy samym budynku pałacu - północny i południowy. Następnie w latach 1840-1841 powstaje kolejny pawilon projektu [[Antonio Corazzi|Antoniego Corazziego]], pierwotnie przeznaczony na siedzibę [[gimnazjum]] realnego, później Szkoły Głównej. Około roku 1863 przebudowano pawilony według projektów [[Antoni Sulimowski|Antoniego Sulimowskiego]].