Tadeusz Wirth

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Franciszek Wirth
pułkownik artylerii pułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia

9 marca 1897
Przemyśl

Data śmierci

15 grudnia 1985

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

30 pułk artylerii lekkiej
9 Dywizja Piechoty
9 pułk artylerii lekkiej
61 pułk artylerii lekkiej
51 pułk artylerii lekkiej
5 Wileński pułk artylerii lekkiej

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania wrześniowa
kampania włoska
(bitwa o Monte Cassino)

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Kawaler Orderu Gwiazdy Rumunii

Tadeusz Franciszek Wirth (ur. 9 marca 1897 w Przemyślu, zm. 15 grudnia 1985[1]) – pułkownik artylerii Polskich Sił Zbrojnych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 9 marca 1897[2]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. W korpusie oficerów administracji dział gospodarczy został awansowany na stopień porucznika ze starszeństwem z dniem 1 października 1920[3], a następnie na stopień kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[4]. W 1923, 1924 był oficerem Okręgowego Zakładu Gospodarczego I[5][6]. Przeniesiony do korpusu oficerów artylerii został zweryfikowany w stopniu kapitana artylerii ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[7][8]. Na przełomie lat 20. i 30. był oficerem 30 pułku artylerii polowej we Włodawie[9][10]. W czerwcu 1933 został przeniesiony do 9 Dywizji Piechoty w Siedlcach[11]. 27 czerwca 1935 został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 i 1. lokatą w korpusie oficerów artylerii[12][2]. W sierpniu tego roku został przeniesiony do 9 pułku artylerii lekkiej w Siedlcach na stanowisko dowódcy dywizjonu[13]. W marcu 1939 nadal pełnił służbę w 9 pal na stanowisku II zastępcy dowódcy pułku (kwatermistrza)[14].

W obliczu zagrożenia wybuchem konfliktu zbrojnego został mianowany dowódcą III dywizjonu 61 pułku artylerii lekkiej, sformowanego dla 41 Dywizji Piechoty (rezerwowej) i następnie przydzielonego do 51 pułku artylerii lekkiej w składzie 39 Dywizji Piechoty (rezerwowej)[15]. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej. Później został oficerem Polskich Sił Zbrojnych. Uczestniczył w kampanii włoskiej, w tym brał udział w bitwie pod Monte Cassino[16], w stopniu podpułkownika, następnie pułkownika dowodząc 5 Wileńskim pułkiem artylerii lekkiej do 1 maja 1945[17].

Jego żona pochodziła z ziemiaństwa, przed 1939 zamieszkiwali w jej rodzinnej posiadłości na wschód od Włodawy, mieli syna Andrzeja Wirtha (ur. 1927), teatrologa[18][19]. Po zakończeniu II wojny światowej Tadeusz Wirth przebywał na emigracji w Wielkiej Brytanii, zamieszkując w Londynie[20].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Karolina Grodziska, Polskie groby na cmentarzach Londynu, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1995, s. 403.
  2. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 163.
  3. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1319.
  4. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1200.
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1278.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1160.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 461.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 186.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 404.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 698.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 135.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 71.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 99.
  14. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 727.
  15. ↑ Karol Lucjan Galster, Księga pamiątkowa artylerii polskiej 1914–1939, Londyn 1975, s. 310.
  16. ↑ Wawer 2009 ↓, s. 245.
  17. ↑ Aleksander Blum: Artyleria polska. Bitwa o Bolonię 1945. s. XXIII.
  18. ↑ Thomas Irmer (red.): Byle dalej. Autobiografia mówiona i materiały. Lipsk: Spector Books Leipzig, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2014, s. 5–7. ISBN 978-83-63276-02-7.
  19. ↑ Oczy szeroko otwarte. „Dialog”. 113, s. 24, 26, 2015. 
  20. ↑ Oczy szeroko otwarte. „Dialog”. 113, s. 26, 2015. 
  21. ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 374.
  22. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 27, Nr 4 z 31 grudnia 1977. 
  23. ↑ M.P. z 1932 r. nr 65, poz. 87 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
  24. ↑ 5 Pułk Artylerii Lekkiej - krzyz.montecassino.eu [online], krzyz.montecassino.eu [dostęp 2022-01-29].
  25. ↑ Odznaki Honorowe Koła Lwowian. „Biuletyn”. Nr 33, s. 92, Grudzień 1977. Koło Lwowian w Londynie. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tadeusz_Wirth&oldid=69195226”