Tarja Halonen

Tarja Kaarina Halonen
Data i miejsce urodzenia	24 grudnia 1943 ; Helsinki
	Prezydent Republiki Finlandii
Okres	od 1 marca 2000; do 1 marca 2012
Przynależność polityczna	Socjaldemokratyczna Partia Finlandii
Poprzednik	Martti Ahtisaari
Następca	Sauli Niinistö
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 21 lut 2018, była oparta na tej wersji.

Tarja Kaarina Halonen (wym. ^ⓘ[tɑrjɑ kɑːrinɑ hɑlonen]; ur. 24 grudnia 1943 w Helsinkach^[1]) – fińska polityk, prawniczka i samorządowiec, parlamentarzystka, minister w różnych resortach, w latach 2000–2012 przez dwie kadencje prezydent Finlandii.

Życiorys

W 1968 ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie Helsińskim. W latach 1969–1970 pracowała jako sekretarz ds. społecznych w SYL, największej fińskiej organizacji studenckiej. Następnie została zatrudniona jako prawniczka w Centralnej Organizacji Fińskich Związków Zawodowych^[2].

W 1971 została członkinią Socjaldemokratycznej Partii Finlandii^[2]. Na początku lat 80. kierowała organizacją SETA, działającą na rzecz praw osób homoseksualnych^[3].

Od 1977 do 1996 zasiadała w radzie miejskiej Helsinek^[2]. W 1979 po raz pierwszy została wybrana do Eduskunty. Mandat deputowanej do fińskiego parlamentu uzyskiwała w kolejnych wyborach w 1983, 1987, 1991, 1995 i 1999, zasiadając w nim do 2000^[1]. Była wiceprzewodniczącą krajowej delegacji do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. W kwietniu 1987 została ministrem spraw społecznych i zdrowia w rządzie, którym kierował Harri Holkeri, pełniła tę funkcję do lutego 1990. Od grudnia 1989 do kwietnia 1991 w tym samym gabinecie pełniła funkcję ministra ds. współpracy nordyckiej, a od marca 1990 do kwietnia 1991 była ministrem sprawiedliwości. Od kwietnia 1995 do lutego 2000 w dwóch rządach Paava Lipponena sprawowała urząd ministra spraw zagranicznych^[1]^[2].

W luty 2000 jako kandydatka socjaldemokratów wygrała drugą turę wyborów prezydenckich, otrzymując 51,6% głosów i pokonując byłego premiera Eska Aha. Urząd ten objęła 1 marca 2000 jako pierwsza kobieta w historii Finlandii. W styczniu 2006 z powodzeniem ubiegała się o reelekcję w kolejnych wyborach. W drugiej turze dostała 51,8% głosów, wyprzedzając Sauliego Niinistö^[4]. Drugą kadencję zakończyła 1 marca 2012, na stanowisku prezydenta zastąpił ją jej konkurent z wyborów w 2006 – Sauli Niinistö^[5]^[6].

Życie prywatne

W 2000 poślubiła fińskiego polityka i prawnika Penttiego Arajärviego^[7]. Z poprzedniego związku ma córkę Annę^[1]^[8].

Odznaczenia

Krzyż Wielki Orderu Krzyża Wolności z Łańcuchem i Gwiazdą (ex officio)
Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii (ex officio)
Krzyż Wielki Orderu Lwa Finlandii (ex officio)
Wielki Order Króla Tomisława (Chorwacja)^[9]
Order Słonia (Dania)^[10]^[11]
Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania)^[12]
Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Sokoła Islandzkiego (Islandia)^[13]
Krzyż Wielki Orderu Trzech Gwiazd (Łotwa)^[14]
Order Zasługi RFN (Niemcy)
Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa (Norwegia)
Order Orła Białego (Polska)^[15]
Order Podwójnego Białego Krzyża I klasy (Słowacja)^[16]
Order za Wybitne Zasługi (Słowenia)
Order Królewski Serafinów (Szwecja)
Krzyż Wielki Udekorowany Wielką Wstęgą Orderu Zasługi Republiki Italii (Włochy)^[17]
Order Złotego Orła (Kazachstan)^[18]
Medal Puszkina (Rosja)^[19]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Profil na stronie Eduskunty. [dostęp 2016-09-22]. (fiń.).
↑ ^a ^b ^c ^d Tarja Halonen. clubmadrid.org. [dostęp 2016-09-22]. (ang.).
↑ Tarja Halonen and gay rights. helsinki.fi. [dostęp 2016-09-22]. (ang.).
↑ Halonen jatkaa presidenttinä. mtv.fi, 30 stycznia 2006. [dostęp 2016-09-22]. (fiń.).
↑ Tasavallan presidentti Sauli Niinistö astui virkaansa. tpk.fi, 1 marca 2012. [dostęp 2016-09-22]. (fiń.).
↑ Sauli Niinistö ja Jenni Haukio uuteen kotiin!. iltasanomat.fi, 1 marca 2012. [dostęp 2016-09-22]. (fiń.).
↑ Halonen ja Arajärvi naimisiin. mtv.fi, 27 sierpnia 2000. [dostęp 2016-09022]. (fiń.).
↑ Kyösti Hagert: Tarja Halonen: Joulua juhlitaan ilman stressiä ja aikatauluja. iltasanomat.fi, 24 grudnia 2012. [dostęp 2016-09-22]. (fiń.).
↑ Odluka o odlikovanju Njezine Ekscelencije Tarje Halonen Veleredom kralja Tomislava s lentom i Velikom Danicom. narodne-novine.nn.hr, 27 lipca 2009. [dostęp 2016-09-22]. (chorw.).
↑ Ordensdetaljer. borger.dk. [dostęp 2016-09-22]. (duń.).
↑ Jørgen Pedersen: Tilføjelser og rettelser til bogen: Riddere af Elefantordenen 1559–2009. omsd.dk, 23 sierpnia 2012. [dostęp 2016-09-22]. (duń.).
↑ BOE núm. 27: III. Otras disposiciones. boe.es, 1 lutego 1999. [dostęp 2016-09-22]. (hiszp.).
↑ Fálkaorðan 2000. forseti.is. [dostęp 2016-09-22]. (isl.).
↑ Jauni Triju Zvaigžņu ordeņa saņēmēji. diena.lv, 27 kwietnia 2001. [dostęp 2016-09-22]. (łot.).
↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 kwietnia 2001 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2001 r. nr 20, poz. 321).
↑ Rad Bieleho dvojkríža, I. trieda. prezident.sk. [dostęp 2016-09-22]. (słow.).
↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it. [dostęp 2016-09-22]. (wł.).
↑ Ernur Akanbaj: Елбасы Финляндияның жоғары ордендерімен марапатталды. ontustik.gov.kz, 25 marca 2009. [dostęp 2014-12-20]. (kaz.).
↑ УКАЗ Президента РФ от 29.11.2007 N 1599 „О НАГРАЖДЕНИИ МЕДАЛЬЮ ПУШКИНА ИНОСТРАННЫХ ГРАЖДАН”. kremlin.ru, 29 listopada 2007. [dostęp 2016-09-22]. (ros.).

[edu-1] Profil na stronie Eduskunty. [dostęp 2016-09-22]. (fiń.).

[bio-2] Tarja Halonen. clubmadrid.org. [dostęp 2016-09-22]. (ang.).

[3] Tarja Halonen and gay rights. helsinki.fi. [dostęp 2016-09-22]. (ang.).

[4] Halonen jatkaa presidenttinä. mtv.fi, 30 stycznia 2006. [dostęp 2016-09-22]. (fiń.).

[5] Tasavallan presidentti Sauli Niinistö astui virkaansa. tpk.fi, 1 marca 2012. [dostęp 2016-09-22]. (fiń.).

[6] Sauli Niinistö ja Jenni Haukio uuteen kotiin!. iltasanomat.fi, 1 marca 2012. [dostęp 2016-09-22]. (fiń.).

[7] Halonen ja Arajärvi naimisiin. mtv.fi, 27 sierpnia 2000. [dostęp 2016-09022]. (fiń.).

[8] Kyösti Hagert: Tarja Halonen: Joulua juhlitaan ilman stressiä ja aikatauluja. iltasanomat.fi, 24 grudnia 2012. [dostęp 2016-09-22]. (fiń.).

[9] Odluka o odlikovanju Njezine Ekscelencije Tarje Halonen Veleredom kralja Tomislava s lentom i Velikom Danicom. narodne-novine.nn.hr, 27 lipca 2009. [dostęp 2016-09-22]. (chorw.).

[10] Ordensdetaljer. borger.dk. [dostęp 2016-09-22]. (duń.).

[11] Jørgen Pedersen: Tilføjelser og rettelser til bogen: Riddere af Elefantordenen 1559–2009. omsd.dk, 23 sierpnia 2012. [dostęp 2016-09-22]. (duń.).

[12] BOE núm. 27: III. Otras disposiciones. boe.es, 1 lutego 1999. [dostęp 2016-09-22]. (hiszp.).

[13] Fálkaorðan 2000. forseti.is. [dostęp 2016-09-22]. (isl.).

[14] Jauni Triju Zvaigžņu ordeņa saņēmēji. diena.lv, 27 kwietnia 2001. [dostęp 2016-09-22]. (łot.).

[15] Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 kwietnia 2001 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2001 r. nr 20, poz. 321).

[16] Rad Bieleho dvojkríža, I. trieda. prezident.sk. [dostęp 2016-09-22]. (słow.).

[17] Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it. [dostęp 2016-09-22]. (wł.).

[18] Ernur Akanbaj: Елбасы Финляндияның жоғары ордендерімен марапатталды. ontustik.gov.kz, 25 marca 2009. [dostęp 2014-12-20]. (kaz.).

[19] УКАЗ Президента РФ от 29.11.2007 N 1599 „О НАГРАЖДЕНИИ МЕДАЛЬЮ ПУШКИНА ИНОСТРАННЫХ ГРАЖДАН”. kremlin.ru, 29 listopada 2007. [dostęp 2016-09-22]. (ros.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]