Związek Biednych Chłopów

Anarchiści z Hulajpola w 1909

Związek Biednych Chłopów (ukr. Спілка бідних хліборобів) – tajna organizacja anarchistyczna, działająca w latach 1905-1908 w rejonie Hulajpola na Ukrainie.

Działalność

Organizacja działała początkowo pod przykrywką kółka teatralnego związanego z teatrem Koloseum w Hulajpolu. Przywódcami byli Czech - Woldemar Antoni (pseudonim Zaratustra, syn socjalisty, robotnika, wychowany od dziecka w atmosferze konspiracji antykapitalistycznej) i Ukrainiec - Ołeksandr Semeniuta (dezerter-anarchista z Odessy). Liczyli około pięćdziesięciu stałych członków i kilkuset sympatyków. Zajmowali się początkowo kolportażem anarchistycznych ulotek i odezw wśród ludności. W 1905 członkiem Biednych Chłopów został Nestor Machno (w pierwszej akcji brał udział w 1906). Z uwagi na brak środków finansowych na bieżącą działalność (członkami były rzeczywiście osoby biedne lub skrajnie biedne) organizacja podejmowała zbrojne napady na lokalnych bogaczy, co nazywane było przez członków ekspropriacją. Nie obywało się wtedy bez ofiar śmiertelnych. Broń kupowano zwykle w Czerniowcach na Bukowinie, skąd przywożono też literaturę rewolucyjną. Kuliste bomby odlewano nielegalnie w zakładach Kernera w Hulajpolu (napadli zresztą też na samego Borysa Kernera). W lipcu 1908 grupa została osłabiona, część członków zginęła, m.in. ranny brat Ołeksandra Semeniuty - Prokop strzelił sobie w głowę. Później zginął też Ołeksandr. 27 sierpnia 1908 grupa została ostatecznie zdemaskowana, 15 osób aresztowano, w tym Machno. Na wyrok czekali aż do marca 1910. Kary to śmierć (m.in. dla Machno), katorga, więzienie lub kolonie karne. Machno uniknął śmierci tylko dzięki fałszerstwu aktu urodzenia, z którego wynikało, że był niepełnoletni.