Międzynarodowe Stowarzyszenie Pracowników

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Międzynarodowe Stowarzyszenie Pracowników
Asociación Internacional de los Trabajadores
Siedziba

Barcelona

Utworzenie

grudzień 1922

Strona internetowa

Międzynarodowe Stowarzyszenie Pracowników albo Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników (ang. International Workers' Association, IWA; hiszp. Asociación Internacional de los Trabajadores, AIT; stąd często używany skrót IWA-AIT) – międzynarodowa federacja zrzeszająca anarchosyndykalistyczne związki zawodowe.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Nazwa nawiązuje do Międzynarodowego Stowarzyszenia Robotników - I Międzynarodówki, która rozpadła się w wyniku sporów między anarchistami i marksistami. Marksiści założyli kolejno II Międzynarodówkę i III Międzynarodówkę, natomiast anarchosyndykalistyczne IWA zostało założone w 1922 w Berlinie przez związki z Argentyny, Chile, Niemiec, Holandii, Włoch, Norwegii, Portugalii i Szwecji. Największy ówcześnie anarchosyndykalistyczny związek zawodowy, hiszpańska CNT, nie wziął udziału w konferencji, ponieważ delegaci zostali aresztowani w drodze na nią.

Po założeniu MSP przyjęto program mówiący o zniesieniu państwa i kapitalizmu oraz wprowadzeniu systemu ekonomicznego bezpaństwowego komunizmu, opartego na komunach oraz radach zakładowych i gminnych, zrzeszonych w federacjach na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym, składających się na samorządne społeczeństwo działające na zasadach oddolnego ekonomicznego planowania i wzajemnych porozumień.

W późniejszym czasie akces zgłaszały kolejne organizacje z Francji, Austrii, Danii, Belgii, Szwajcarii, Bułgarii, Polski (Związek Związków Zawodowych zgłosił akces w 1938, ale jego wstąpienie do Międzynarodówki, planowane na 1939, zostało uniemożliwione przez wybuch II wojny światowej) i Rumunii. Statut IWA przyjął również blok związków z USA, Kolumbii, Peru, Ekwadoru, Gwatemali, Kuby, Kostaryki i Salwadoru.

W Międzynarodowym Stowarzyszeniu Pracowników w szczytowym okresie jego rozwoju zrzeszonych było kilka milionów robotników; do największych związków zaliczała się hiszpańska Krajowa Konfederacja Pracy (CNT), włoski Unione Sindacale Italiana, argentyńska Federacion Obrera Regional Argentina, niemiecki Freie Arbeiter Union. Jednakże wiele z nich zostało zniszczonych lub poważnie osłabionych pod dojściu do władzy faszystów i nazistów w latach 30. oraz w czasie II wojny światowej. Organizacja zaczęła się odbudowywać dopiero na swoim VI zjeździe w 1951, ale popadła w kolejny kryzys w latach 60., który trwał aż do lat 80. W roku 1976, na XV zjeździe, reprezentowanych było tylko pięć sekcji, z czego dwa (CNT i związek bułgarski) działały na uchodźstwie. Na zjeździe w 1980 istniało już jednak 10, a w następnych latach przyłączały się kolejne związki, choć organizacja ucierpiała również w wyniku rozłamów (np. podziału w hiszpańskim ruchu anarchosyndykalistycznym na CNT i Confederación General del Trabajo; we francuskim na Confédération Nationale du Travail-AIT i Confédération Nationale du Travail-France).

W 2016 z organizacji zostały wykluczone CNT, Freie Arbeiterinnen- und Arbeiter-Union (FAU) oraz Unione Sindacale Italiana (USI)[1]. Te trzy organizacje, a także Robotnicy Przemysłowi Świata (IWW), ESE, FORA, Inicjatywa Pracownicza (IP)[2].

Związki stowarzyszone obecnie w MSP[edytuj | edytuj kod]

Baner ZSP przed ambasadą Rosji, 2022.

„Przyjaciele MSP”:

  • Amigos de la AIT (Kolumbia)
  • Germinal (Chile)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Statement of the XXVI Congress, International Workers Association, 7 grudnia 2016 [dostęp 2019-11-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-07] (ang.).
  2. Founding of a New International, Freedom News, 12 maja 2018 [dostęp 2019-11-08] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-08] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Rafał Chwedoruk, Syndykalizm Rewolucyjny - antyliberalna rewolta XX wieku, Warszawa 2013
  • Maciej Drabiński, Anarchosyndykalizm w Europie - teoria i praktyka, Poznań 2014

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]