Benemerenti
 Awers 2009 | |
 Awers 1984 | |
 Rewers 2009 | |
_-_ribbon_bar.png){kind=small} Baretka | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Klasy |
brak – jedna klasa |
| Stopnie |
brak – jeden stopień |
| Kruszec |
Do 1912 brąz |
| Powyżej | |
| Poniżej |
Krzyż Laterański (wycofany) |
| Projektant | |
Benemerenti lub rzadziej Bene merenti (łac. dobrze zasłużonemu) – odznaczenie honorowe ustanowione przez papieża Grzegorza XVI w 1832 roku, przyznawane za długoletnie i wyjątkowe zasługi dla Kościoła katolickiego, oddane wraz z rodzinami i społecznościami[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Dzisiejszy medal Benemerenti sięga różnych tradycji medali papieskich zwanych „Benemerenti” lub „Bene merenti”, które były przyznawane za zasługi cywilne, a szczególniej wojskowe.
Medal po raz pierwszy przyznał papież Pius VI (1775-1799) jako odznaczenie wojskowe.
W 1818 r. Pius VII przyznawał takie odznaczenie, aby nagrodzić lojalność tych, którzy wyróżnili się w stosunku do papieża po odrodzeniu władzy i zakończeniu rządów napoleońskich w Rzymie.
Papież Grzegorz XVI (1831-1846) przyznawał medal Benemerenti członkom armii papieskiej walczącej w Ferrarze, Bolonii i Wiedniu[2].
Pius IX (1846-1877) odznaczał medalem te osoby wojskowe, które nie kwalifikowały się do odznaczenia Orderu Złotej Ostrogi.
W 1891 r. różnorodne medale „Benemerenti” i „Bene merenti” zostały połączone przez Leona XIII, który stworzył jedno trwałe wyróżnienie[3]. W praktyce było ono przyznawane za wieloletnie zasługi dla Kościoła lokalnego (parafii) – niezwykle zasłużony dla niewielkiej społeczności.
W 1925 roku przyjęto, że medal będzie przyznawany w dowód uznania dla osób zasłużonych w służbie Kościoła, zarówno cywilnych, jak i wojskowych, świeckich i duchownych.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Aktualna wersja medalu została zaprojektowana na zlecenie papieża Pawła VI[4]. Medal jest złotym krzyżem greckim w kształcie karo (romboidalny), na rewersie widnieje słowo Benemerenti (łac. dobrze zasłużonemu) na tle godła Watykanu (tiary i skrzyżowanych kluczy). W awersie medalu dla wojskowych widnieje popiersie papieża, a na medalu dla osób cywilnych sylwetka Chrystusa unoszącego rękę do błogosławieństwa, na lewym ramieniu godło Watykanu, a na prawej herb aktualnie panującego papieża. Wstążka orderowa jest w barwach papieskich: biało-żółta[5].
Poprzednie wersje i warianty składały się głównie z okrągłego medalu z portretem panującego papieża z przodu i wieńca laurowego z napisem „BENEMERENTI” lub „BENE MERENTI” z tyłu[6].
Odznaczenie jest noszone po lewej stronie klatki piersiowej.
Stopnie[edytuj | edytuj kod]
Pierwotnie dekoracja miała trzy stopnie:
- Złoty
- Srebrny
- Brązowy
Podczas reformy medalu przeprowadzonej przez Pawła VI, zlikwidowano klasę srebrną i brązową – odtąd też medal był jednoklasowy – złoty.
Wymagania[edytuj | edytuj kod]
Podstawowym wymaganiem są długoletnie i wyjątkowe zasługi dla Kościoła Katolickiego. Ponadto istnieją wymogi związane z wiekiem i swoistą wysługą lat:
- Zakonnicy: najmniej 35 lat życia i 10 lat profesji zakonnej
- Świeccy: najmniej 35 lat życia
- Wojskowi: zwykle dekoracja jest zarezerwowana dla członków Papieskiej Gwardii Szwajcarskiej, Papieskiego Korpusu Żandarmerii i Papieskiej Straży Pożarnej w wieku co najmniej 35 lat, z różnicami w zależności od lat służby (np. Gwardia Szwajcarska po trzech latach służby)[7].
Odznaczeni[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ wikisource:Catholic Encyclopedia (1913)/Pontifical Decorations
- ↑ J.F.R. Day, Peter Bander van Duren, Orders of Knighthood and of Merit: The Pontifical, Religious, and Secularised Catholic-Founded Orders, and Their Relationship to the Apostolic See., „Sixteenth Century Journal”, 28 (3), 1997, s. 1031, DOI: 10.2307/2543102, ISSN 0361-0160, JSTOR: 2543102 [dostęp 2020-06-18].
- ↑ H.W. Paul, Hyginus Eugene Cardinale, The Holy See and the International Order, „The American Historical Review”, 82 (5), 1977, s. 1213, DOI: 10.2307/1856353, ISSN 0002-8762, JSTOR: 1856353 [dostęp 2020-06-18].
- ↑ Michael Preißer, Matthias Rönn, 8 Die GmbH & CoKG und andere Doppelgesellschaften (UG & Co., Ltd& Co., KGaA & Co., Stiftung & Co.), Schäffer-Poeschel, 2018, s. 399–442, DOI: 10.34156/9783791042923-399, ISBN 978-3-7910-4292-3 [dostęp 2020-06-18].
- ↑ Verzeichniss einer zahlreichen Sammlung von rohen Büchern [...] der Gebrüder van Düren. Frankfurt: [Johannes (II) van Duren & Pieter van Duren], [1794]., „Book Sales Catalogues Online”, DOI: 10.1163/9789004287655_dummy0616 [dostęp 2020-06-18].
- ↑ Benemerenti-Medaille [Numisma ""Benemerenti""]. 1. Modell (1818-?), 2. Ausgabe (mit dem Portrait Papst Leos XII. – 1823-1829), große tragbare Bronzemedaille, Durchmesser 43 mm, 1. Ausführung (mit ""ANNO I"" für 1823/24), Bronze, mit Stempelschneider-, www.kuenker.de [dostęp 2020-06-18].
- ↑ Fribourg: Médailles «Bene Merenti» pontificales limitées à 20 par année dans le diocèse – Portail catholique suisse, cath.ch [dostęp 2020-06-18] (fr.).
| Ordery | |
|---|---|
| Odznaczenia honorowe | |
| Ordery/zakony religijne chronione | |
| Odznaczenia zniesione w 1870 roku | |
| Odznaczenia zniesione w 1954 roku |
- Zobacz też: inne europejskie odznaczenia
| Rodzaj odznaczenia | |
|---|---|
| Elementy insygniów | |
| Formy zredukowane |
|
| Lista odznaczeń w | |
| Lista baretek w | |
| Prawo | |
| System odznaczeń w Polsce |
