Bet Sze’arim (moszaw)
32°41′46″N 35°10′38″E/32,696111 35,177222
| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt | |
| Poddystrykt | |
| Samorząd Regionu | |
| Wysokość |
80 m n.p.m. |
| Populacja (2013) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Dystryktu Północnego  | |
Położenie na mapie Izraela  | |
| 32°41′46″N 35°10′38″E/32,696111 35,177222
| |
| Strona internetowa | |
Bet Sze’arim (hebr. בית שערים; ang. Bet She'arim, lub także Beit She'arim) – moszaw położony w Samorządzie Regionu Emek Jizre’el, w Dystrykcie Północnym, w Izraelu.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Moszaw Bet Sze’arim jest położony na wysokości od 65 do 90 metrów n.p.m. w północno-zachodniej części intensywnie użytkowanej rolniczo Doliny Jezreel w Dolnej Galilei, na północy Izraela. Okoliczny teren łagodnie opada w kierunku południowym. Na wschód od osady przepływa strumień Nahalal. W jego otoczeniu znajduje się miasteczko Ramat Jiszaj, moszawy Nahalal, Kefar Jehoszua, Allone Abba i Bet Lechem ha-Gelilit, oraz arabska wioska Manszija Zabda. Na południe od moszawu jest baza lotnicza Ramat Dawid.
Bet Sze’arim jest położony w Samorządzie Regionu Emek Jizre’el, w Poddystrykcie Jezreel, w Dystrykcie Północnym Izraela.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Na początku XX wieku rozpoczęło się osadnictwo żydowskie w Palestynie. Realizując plany Światowej Organizacji Syjonistycznej, różne żydowskie organizacje wykupywały od 1910 roku grunty w Dolinie Jezreel. W wyniku I wojny światowej w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków, którzy w 1922 roku formalnie utworzyli na tym obszarze Mandat Palestyny. Umożliwiło to w kolejnych latach dalszy rozwój osadnictwa żydowskiego. W takich okolicznościach Luise Lea Zaloscer i jego siostra Klara Barmaper, w porozumieniu z Żydowskim Funduszem Narodowym wykupili tutejsze grunty od wcześniejszych arabskich właścicieli. Pierwsza żydowska osada rolnicza powstała w 1926 roku. Zamieszkali w niej imigranci z Jugosławii. Nazwę zaczerpnięto od starożytnego żydowskiego miasta Bet Sze’arim, nie zdając sobie nawet sprawy, że w pobliżu znajdują się jego ruiny. Trudności gospodarcze oraz brak dostępu do wody, spowodowały, że w 1930 roku w osadzie pozostało jedynie osiem rodzin. W tym samym roku, w okolicznych żydowskich osiedlach zawiązała się nowa grupa osadnicza o nazwie Irgun Efraim (hebr. ארגון אפרים). W jej skład weszli imigranci z Europy Wschodniej. Przez sześć lat szkolili się oni w osadach rolniczych położonych w rejonie Jeziora Tyberiadzkiego. Gdy w 1936 roku w Bet Sze’arim pozostawały już tylko trzy rodziny jugosłowiańskich Żydów, podjęto decyzję o skierowanie grupy właśnie tutaj. Przeprowadzono wówczas przekazanie gruntów, i w 1936 roku utworzono moszaw Bet Sze’arim. Przez pierwsze dwa lata pionierzy mieszkali w prowizorycznych warunkach, starając się pozyskać grunty pod uprawy rolnicze. Po dwóch latach architekt Kaufman przedstawił projekt nowoczesnej osady. Wzdłuż granic działek posadzono drzewa oliwne, natomiast ozdobne drzewa liściaste zasadzono w obrębie gospodarstw. Wybudowano murowane budynki gospodarcze, jednak mieszkańcy wciąż żyli w jednym zbiorowym baraku. W obrębie osady planowano wybudować szerokie ulice, aby umożliwić swobodną budowę w przyszłości budynków użyteczności publicznej, bez potrzeby przenoszenia granic działek. W międzyczasie wybuchło arabskie powstanie w Palestynie, i Brytyjczycy w sąsiedztwie moszawu Bet Sze’arim wybudowali fort policji Nahalal (Fort Tegart). Tymczasem, w poszukiwaniu skutecznego rozwiązania narastającego konfliktu izraelsko-arabskiego w dniu 29 listopada 1947 roku została przyjęta Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181. Zakładała ona między innymi, że moszaw Bet Sze’arim miał znaleźć się w granicach nowo utworzonego państwa żydowskiego[1]. Arabowie odrzucili tę Rezolucję i dzień później doprowadzili do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny. Na samym jej początku siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej zajęły pobliskie wioski i sparaliżowały żydowską komunikację w regionie. Dopiero działania izraelskiej armii podjęte na początku I wojny izraelsko-arabskiej zabezpieczyły Dolinę Jezreel, stwarzając warunki do dalszego rozwoju tutejszych osiedli. W latach 50. XX wieku w Bet Sze’arim wybudowano domy mieszkalne[2]. W połowie lat 80. XX wieku moszaw przeżywał głęboki kryzys gospodarczy. W następnych latach przeprowadzono częściową prywatyzację. Aby pobudzić rozwój moszawu, w latach 90. XX wieku wybudowano nowe osiedle mieszkaniowe. W 2006 roku wybudowano drugie osiedle domków, które wystawiono na sprzedaż. Można tutaj zamieszkać, nie stając się członkiem moszawu[3].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Większość mieszkańców moszawu jest Żydami, jednak nie wszyscy identyfikują się z judaizmem. Tutejsza populacja jest świecka[4][5]:
Gospodarka i infrastruktura[edytuj | edytuj kod]
Gospodarka moszawu opiera się na intensywnym rolnictwie. Na południe od osady znajdują się dwa duże zbiorniki retencyjne na wodę, wykorzystywaną do celów rolniczych. Uprawy polowe obejmują pszenicę, słonecznik, kukurydzę, ciecierzycę i bawełnę. Uprawy warzyw obejmują głównie sałatę, kapustę, kalafior, brokuły, selery, cebulę i ziemniaki. W szklarniach uprawiane są warzywa na nasiona. Poza tym są trzy szkółki roślin ozdobnych, gaj oliwek oraz gaj eukaliptusów. W wiosce istnieje około dziesięciu gospodarstw mlecznych, w tym trzy zautomatyzowane. Hoduje się tu także cielęta na mięso, kozy na mięso oraz mleko, i drób. Część mieszkańców utrzymuje się z pracy poza moszawem[6]. W moszawie jest przychodnia zdrowia, sklep wielobranżowy i warsztat mechaniczny.
Transport[edytuj | edytuj kod]
Z moszawu wyjeżdża się na północ na drogę nr 75, którą jadąc na zachód dojeżdża się do miejscowości Ramat Jiszaj i dalej do węzła drogowego z drogą ekspresową nr 77. Natomiast jadąc drogą nr 75 na wschód dojeżdża się do wioski Manszija Zabda i dalej do skrzyżowania z drogą nr 73.
Edukacja i kultura[edytuj | edytuj kod]
Moszaw utrzymuje przedszkole. Starsze dzieci są dowożone do szkoły podstawowej w moszawie Nahalal. W moszawie znajduje się ośrodek kultury z biblioteką, basen kąpielowy, sala sportowa z siłownią i boisko. Jest tu także synagoga i mykwa[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2015-02-24]. (ang.).
- ↑ Beit She'arim. [w:] RomGalil [on-line]. [dostęp 2012-10-24]. (hebr.).
- ↑ Beit She'arim. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2012-10-24]. (hebr.).
- ↑ Dane statystyczne z lat 1948-1995. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-10-24]. (hebr.).
- ↑ Dane statystyczne z lat 2001-2009. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-10-24]. (hebr.).
- ↑ Moshav Beit Shearim. [w:] Moshav Beit Shearim [on-line]. [dostęp 2012-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-18)]. (hebr.).
- ↑ Beit She'arim. [w:] Galil Net [on-line]. [dostęp 2012-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-25)]. (hebr.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcie satelitarne Beit Sze'arim. [w:] Google Maps [on-line]. [dostęp 2012-12-11]. (ang.).
- Mapa Beit Sze'arim. [w:] Amudanan [on-line]. [dostęp 2012-12-11]. (hebr.).
