Filmografia Spencera Tracy’ego

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Spencer Tracy (1935)

Spencer Tracy (1900–1967) w trwającej blisko 45 lat karierze wystąpił w 75 filmach fabularnych[1]. Pojawiał się także w radiu i na scenie. Dziewięciokrotnie nominowany był do nagrody Akademii Filmowej[a] i czterokrotnie do Złotego Globu, z czego zdobył dwie statuetki Oscara i jedną Hollywoodzkiego Stowarzyszenia Prasy Zagranicznej[3]. Tracy uznawany jest za jednego z najwybitniejszych aktorów okresu „Złotej Ery Hollywood”[4] i w historii amerykańskiego kina[5]. Karierę sceniczną rozpoczął studiując w Ripon. Pojawił się w trzecioplanowej roli w spektaklu The Truth Clyde’a Fitcha[6]. W styczniu 1923 wystąpił na Broadwayu w sztuce R.U.R. Karela Čapka[7].

Na dużym ekranie zadebiutował w 1930 w komedii W górze rzeki Johna Forda, występując u boku Humphreya Bogarta[8]. W następnych latach zagrał między innymi w komedii Disorderly Conduct (1932, reż. John W. Considine Jr.)[9], więziennym Sing Sing (1932, reż. Michael Curtiz) wraz z Bette Davis[10] i Władzy i chwale (1933, reż. William K. Howard)[11]. Po podpisaniu kontraktu z Metro-Goldwyn-Mayer[12], wystąpił w dramacie kryminalnym Jestem niewinny (1936, reż. Fritz Lang), który okazał się być przełomem w jego karierze[13]. W 1936 zagrał u boku Clarka Gable’a w dramacie muzyczno-katastroficznym San Francisco (reż. W.S. Van Dyke), za który uzyskał nominację do Oscara w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego[14]. Rola Manuela Fidello w przygodowym obrazie Bohaterowie morza (1937, reż. Victor Fleming) przyniosła mu pierwszą statuetkę Oscara[15]. Kreacja księdza Edwarda J. Flanagana w dramacie biograficznym Miasto chłopców (1938, reż. Norman Taurog), spotkała się z uznaniem ze strony krytyków, a sam aktor zdobył drugą z rzędu statuetkę Akademii Filmowej[b][17].

W latach 40. nawiązał współpracę z Katharine Hepburn, z którą na przestrzeni 25 lat wystąpił w dziewięciu produkcjach, między innymi w komediach romantycznych: Kobieta roku (1942, reż. George Stevens)[18], Żebro Adama (1949, reż. George Cukor)[19] oraz Biuro na tranzystorach (1957, reż. Walter Lang)[20]. Do jego późniejszych ważnych filmów zalicza się komedię Ojciec panny młodej (1950, reż. Vincente Minnelli), gdzie zagrał u boku Elizabeth Taylor i Joan Bennett[21], dramat Aktorka (1953, reż. George Cukor) wraz z Jean Simmons[22], za występ w którym został uhonorowany Złotym Globem w kategorii dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym[23], dreszczowiec Czarny dzień w Black Rock (1955, reż. John Sturges), gdzie wykreował nagrodzoną na Festiwalu Filmowym w Cannes rolę weterana wojennego Johna J. Macreedy’ego[24]. W ostatnim okresie kariery Tracy wystąpił w dramacie przygodowym Stary człowiek i morze (1958, reż. John Sturges)[25], dramacie historycznym Kto sieje wiatr (1960, reż. Stanley Kramer)[26], dramacie sądowym Wyrok w Norymberdze (1961, reż. Stanley Kramer)[27] oraz komediodramacie Zgadnij, kto przyjdzie na obiad (1967, reż. Stanley Kramer)[28]. Role w ostatnich dwóch filmach przyniosły mu pośmiertnie przyznane statuetki BAFTA i Davida di Donatello[29].

W latach 1938–1942, 1944−1945, 1948 i 1950−1951 Tracy notowany był w pierwszej dziesiątce najbardziej dochodowych amerykańskich aktorów[30][31]. Piętnaście filmów z jego udziałem było zestawianych w pierwszej dziesiątce podsumowań roku w box offisie, z czego San Francisco (1936) i Miasto chłopców (1938) osiągały najwyższą pozycję[32]. Trzydzieści filmów, w których Tracy wziął udział, nominowanych było przynajmniej do jednego Oscara, a dwanaście z nich zdobyło co najmniej jedną statuetkę. Trzydzieści jeden produkcji z udziałem aktora, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę stu milionów dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym[32].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Humphrey Bogart i Spencer Tracy w filmie W górze rzeki (1930)
Spencer Tracy w scenie z filmu Jestem niewinny (1936)
Walter Brennan, Spencer Tracy i Robert Young w scenie z filmu Północno-zachodnie przejście (1940)
Spencer Tracy i Katharine Hepburn w filmie Kobieta roku (1942)
Tracy jako Jimmy Doolittle w filmie 30 sekund nad Tokio (1944)
Elizabeth Taylor i Spencer Tracy w filmie Ojciec panny młodej (1950)
Tracy i John Ericson w filmie Czarny dzień w Black Rock (1955)
Spencer Tracy w scenie z filmu Stary człowiek i morze (1958)
Spencer Tracy, Katharine Hepburn i Cecil Kellaway w filmie Zgadnij, kto przyjdzie na obiad (1967)
Rok[c] Tytuł Rola Uwagi Źr
1930 Taxi Talks taksówkarz filmy krótkometrażowe [33]
The Hard Guy Guy
W górze rzeki[d] Saint Louis tytuł oryg.: Up the River [34]
1931 Szybko zarobione miliony Daniel J. „Bugs” Raymond tytuł oryg.: Quick Millions [35]
Six Cylinder Love William Donroy [36]
Goldie Bill [37]
1932 Sky Devils Wilkie [38]
She Wanted a Millionaire William Kelley [39]
Disorderly Conduct Dick Fay [40]
Młoda Ameryka Jack Doray tytuł oryg.: Young America [41]
Society Girl Briscoe [42]
The Painted Woman Tom Brian [43]
Ja i moja dziewczyna Danny Dolan tytuł oryg.: Me and My Gal [44]
Sing Sing Tommy Connors tytuł oryg.: 20,000 Years in Sing Sing [45]
1933 The Face in the Sky Joe Buck [46]
Shanghai Madness kapitan marynarki Pat Jackson [47]
Władza i chwała Tom Garner tytuł oryg.: The Power and the Glory [48]
The Mad Game Edward Carson [49]
Jak w siódmym niebie Bill tytuł oryg.: Man’s Castle [50]
1934 The Show-Off J. Aubrey Piper
Looking for Trouble Joe Graham
Bottoms Up „Smoothie” King [51]
Now I’ll Tell Murray Golden [52]
Marie Galante oficer wywiadu Crawbett [53]
1935 Jaki mały jest świat Bill Shevlin tytuł oryg.: It’s a Small World [54]
Morderca Steven „Steve” Grey tytuł oryg.: The Murder Man [55]
Piekło Dantego Jim Carter tytuł oryg.: Dante’s Inferno [56]
Whipsaw Ross „Mac” McBride [57]
1936 Motłoch Dutch Muller tytuł oryg.: Riffraff [58]
Jestem niewinny Joe Wilson tytuł oryg.: Fury [59]
San Francisco ojciec Tim Mullin [60]
Romantyczna pułapka Warren Haggerty tytuł oryg.: Libeled Lady [61]
1937 Po wielkiej wojnie Fred P. Willis tytuł oryg.: They Gave Him a Gun [62]
Bohaterowie morza Manuel Fidello tytuł oryg.: Captains Courageous [63]
Życie ulicy Joe Benton tytuł oryg.: Big City [64]
Modelka John L. Hennessey tytuł oryg.: Mannequin [65]
1938 Brawura Gunner Morris tytuł oryg.: Test Pilot [65]
Miasto chłopców ojciec Edward J. Flanagan[e] tytuł oryg.: Boys Town
Hollywood Goes to Town on sam film krótkometrażowy
1939 Stanley i Livingstone Henry Morton Stanley tytuł oryg.: Stanley and Livingstone [67]
For Auld Lang Syne on sam filmy krótkometrażowe [68]
Hollywood Hobbies [69]
1940 I Take This Woman doktor Karl Decker [70]
Młody Edison mężczyzna podziwiający portret Thomasa A. Edisona[f] tytuł oryg.: Young Tom Edison [71]
Północno-zachodnie przejście major Robert Rogers tytuł oryg.: Northwest Passage [72]
Edison Thomas Edison tytuł oryg.: Edison, the Man [73]
Gorączka nafty Jonathan Sand tytuł oryg.: Boom Town [74]
Northward, Ho! on sam film krótkometrażowy [75]
1941 Men of Boys Town ojciec Edward J. Flanagan [76]
Doktor Jekyll i pan Hyde doktor Jekyll / pan Hyde tytuł oryg.: Dr. Jekyll and Mr. Hyde [77]
1942 Kobieta roku Sam Craig tytuł oryg.: Woman of the Year [18]
Tortilla Flat Pilon [78]
Ring of Steel narrator film dokumentalny [79]
1943 Keeper of the Flame Steven „Stevie” O’Malley [80]
His New World narrator dokument wojenny [81]
A Guy Named Joe Pete Sandidge [82]
1944 Siódmy krzyż George Heisler tytuł oryg.: The Seventh Cross [83]
30 sekund nad Tokio Jimmy Doolittle tytuł oryg.: Thirty Seconds Over Tokyo [84]
1945 Bez miłości Pat Jamieson tytuł oryg.: Without Love [85]
1947 Morze traw pułkownik Jim Brewton tytuł oryg.: The Sea of Grass [86]
Cass Timberlane Cass Timberlane [87]
1948 Stan Unii Grant Matthews tytuł oryg.: State of the Union [88]
1949 Edward, mój syn Arnold Boult tytuł oryg.: Edward, My Son [89]
Żebro Adama Adam Bonner tytuł oryg.: Adam’s Rib [90]
Malaya Canaghan [91]
Some of the Best on sam film krótkometrażowy[g] [92]
1950 Ojciec panny młodej Stanley T. Banks tytuł oryg.: Father of the Bride [93]
1951 Kłopotliwy wnuczek tytuł oryg.: Father’s Little Dividend
The People Against O’Hara James P. Curtayne [94]
For Defense for Freedom for Humanity on sam film krótkometrażowy[h] [95]
1952 Pat i Mike Mike Conovan tytuł oryg.: Pat and Mike [96]
Podróż ku Nowemu Światu kapitan Christopher Jones tytuł oryg.: Plymouth Adventure [97]
1953 Aktorka Clinton Jones tytuł oryg.: The Actress [98]
1954 Złamana lanca Matt Devereaux tytuł oryg.: Broken Lance [99]
1955 Czarny dzień w Black Rock John J. Macreedy tytuł oryg.: Bad Day at Black Rock [100]
1956 Śniegi w żałobie Zachary Teller tytuł oryg.: The Mountain [101]
1957 Biuro na tranzystorach Richard Sumner tytuł oryg.: Desk Set [102]
1958 Stary człowiek i morze stary człowiek, narrator tytuł oryg.: The Old Man and the Sea [103]
The Last Hurrah major Frank Skeffington [104]
1960 Kto sieje wiatr Henry Drummond[i] tytuł oryg.: Inherit the Wind [106]
1961 Diabeł o czwartej ojciec Matthew Doonan tytuł oryg.: The Devil at 4 O’Clock [107]
Wyrok w Norymberdze przewodniczący sądu Dan Haywood tytuł oryg.: Judgment at Nuremberg [108]
1962 Jak zdobywano Dziki Zachód narrator tytuł oryg.: How the West Was Won [109]
1963 Ten szalony, szalony świat kapitan T.G. Culpepper tytuł oryg.: It’s a Mad, Mad, Mad, Mad World [110]
1967 Zgadnij, kto przyjdzie na obiad Matt Drayton tytuł oryg.: Guess Who’s Coming to Dinner [111]

Radio[edytuj | edytuj kod]

Spencer Tracy i Joan Crawford w radiowej adaptacji Anny Christie w audycji Lux Radio Theatre, 7 lutego 1938
Rok Program Odcinek Data emisji Źr
1936 Kraft Phenix Cheese Program występ gościnny 13 lutego 1936 [112]
The Royal Gelatin Hour 10 grudnia 1936
1937 Lux Radio Theatre Men in White 14 stycznia 1937 [113]
Arrowsmith 25 października 1937 [114]
1938 Anna Christie 7 lutego 1938 [115]
The Chase and Sanborn Hour Ostatnie wydanie 24 lipca 1938 [116]
Good News of 1937 to 1940 Miasto chłopców 1 września 1938 [117]
1939 Lux Radio Theatre Jak w siódmym niebie 27 marca 1939 [118]
1940 Dark Victory 8 stycznia 1940
1941 Jak w siódmym niebie 1 grudnia 1941 [119]
Cavalcade of America Men in White 8 grudnia 1941 [113]
1942 March of Dimes of the Air występ gościnny 24 stycznia 1942 [120]
Command Performance Command Performance 30 czerwca 1942 [113]
1943 The Screen Guild Theater Kobieta roku 19 kwietnia 1943
1944 Command Performance Command Performance 12 sierpnia 1944 [121]
Christmas Special 25 grudnia 1944
1949 Family Theater God and a Red Scooter 16 lutego 1949 [113]
1950 The Screen Guild Theater Ninoczka 14 września 1950 [122]
Family Theater Family Theater 20 grudnia 1950 [113]

Scena[edytuj | edytuj kod]

Howard Phillips i Spencer Tracy w sztuce The Last Mile (1930)

Spencer Tracy debiutował na scenie w trakcie nauki w Ripon, gdzie został dostrzeżony przez J. Clarka Grahama, kierownika jednoosobowej katedry teatrologii i jednocześnie opiekuna tamtejszego kółka teatralnego. Wystąpił w trzecioplanowej roli w przedstawieniu The Truth Clyde’a Fitcha[6]. W październiku 1922 po raz pierwszy zagrał w Nowym Jorku – w spektaklu The Wedding Guests[123]. Trzy miesiące później zadebiutował na Broadwayu w sztuce R.U.R.[7] Pod koniec 1923 występował w komedii A Royal Fandango u boku Ethel Barrymore, która spotkała się ze słabym zainteresowaniem[124]. Wystawiana w październiku 1925 sztuka The Sheepman była rozczarowaniem, wskutek czego po tygodniu zdjęto ją z afisza[125]. Przy okazji pracy nad spektaklem Yellow, Tracy nawiązał współpracę z George’em M. Cohanem[126]. Mająca premierę w styczniu 1930 sztuka The Last Mile odniosła sukces[127], a krytycy wyrażali pochlebne opinie na temat roli Tracy’ego[128]. W 1945 aktor powrócił na deski teatru, występując w sztuce The Rugged Path. Jak podkreślał, „wracam na Broadway by sprawdzić, czy potrafię jeszcze grać”[129].

Rok Tytuł Rola Teatr Źr
1923 R.U.R. b.d Frazee Theatre [7]
A Royal Fandango Holt Plymouth Theatre [130]
1925 The Sheepman Jack Roberts Stamford Theatre [131]
1926 Yellow Jimmy Wilkes National Theatre
1927 Ned Mccobb’s Daughter George Callahan Princess Theatre [132]
The Baby Cyclone Gene Hurley Henry Miller’s Theatre [133]
1928 Whispering Friends Joe Sanford Broad Theatre [132]
Nightstick Tommy Glennon Freeport Theatre [134]
1929 Conflict Richard Banks Fulton Theatre [135]
Salt Water John Horner Playhouse [134]
Nigger Rich (The Big Shot) Eddie Perkins Royale Theatre [136]
Dread Perry Crooker Belasco Theatre [137]
Blue Heaven (Veneer) Charlie Riggs Garrick Theatre [134]
1930 The Last Mile John Mears Sam H. Harris Theatre [138]
1945 The Rugged Path[j] Morey Vinion Plymouth Theatre [145]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Tracy wraz z Laurence’em Olivierem jest rekordzistą pod względem największej liczby nominacji w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego. Obydwaj otrzymali po dziewięć wyróżnień[2].
  2. ↑ Tracy został pierwszym aktorem w historii, któremu udało się zdobyć statuetkę Akademii Filmowej dwa razy z rzędu[16].
  3. ↑ Jest to rok premiery. O ile to możliwe, data premiery narzuca kolejność filmów w tej tabeli.
  4. ↑ Debiut filmowy Tracy’ego i Humphreya Bogarta[34].
  5. ↑ Postać Edwarda J. Flanagana została sklasyfikowana w 2003 przez American Film Institute na 42. miejscu w rankingu na „największego bohatera w historii kina”[66].
  6. ↑ Tracy nie został wymieniony w czołówce[71].
  7. ↑ Film krótkometrażowy, będący retrospekcją powstania wytwórni Metro-Goldwyn-Mayer[92].
  8. ↑ Film krótkometrażowy, w którym Tracy zachęcał do zbierania funduszy na rzecz Czerwonego Krzyża[95].
  9. ↑ Pierwowzór postaci Clarence’a Darrowa[105].
  10. ↑ Tracy wystąpił w sztuce The Rugged Path w reżyserii Roberta E. Sherwooda. Spektakl zadebiutował 28 września w Providence, zbierając przychylne recenzje publiczności[139]. Według biografa Garsona Kanina The Rugged Path było problematyczną produkcją. „Na dziesięć dni przed premierą w Nowym Jorku, wszystkie ważne relacje uległy pogorszeniu. Spencer był spięty i nieugięty, nie mógł, lub nie chciał obrać kierunku”[140]. Aktor zastanawiał się nad opuszczeniem projektu, nim ten zadebiutował na deskach Broadwayu[141]. Ostatecznie występował w sztuce przez sześć tygodni, nim ogłosił swoje odejście[142]. Zamknięcie nastąpiło 19 stycznia 1949. Łącznie odbyło się 81 przedstawień[143]. W późniejszym czasie Tracy przyznawał: „Nie mogłem powtarzać w kółko tych przeklętych kwestii każdego wieczora. Każdy dzień to dla mnie nowy dzień w filmach…, ale tutaj – każdego dnia w kółko to samo”[144].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 114–258.
  2. ↑ Academy Awards Best Actor. [dostęp 2018-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-26)]. (ang.).
  3. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 287–291.
  4. ↑ American Film Institute: Afi’s 50 Greatest American Screen Legends. American Film Institute. [dostęp 2018-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-26)]. (ang.).
  5. ↑ Kanin 1971 ↓, s. 246.
  6. ↑ a b Curtis 2011 ↓, s. 53.
  7. ↑ a b c Curtis 2011 ↓, s. 72.
  8. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 135−137.
  9. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 176.
  10. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 202.
  11. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 200.
  12. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 259.
  13. ↑ Deschner 1972 ↓, s. 44.
  14. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 310.
  15. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 339.
  16. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 288.
  17. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 363.
  18. ↑ a b Fischer 1994 ↓, s. 192.
  19. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 587.
  20. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 723.
  21. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 599.
  22. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 652.
  23. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 92.
  24. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 54, 289.
  25. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 644.
  26. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 750.
  27. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 765.
  28. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 836.
  29. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 290–291.
  30. ↑ Thomas Schatz: Boom and Bust: American Cinema in the 1940s. University of California Press, 1999, s. 501−502. ISBN 978-0520221307. (ang.).
  31. ↑ QP Money Making Stars All Years. [dostęp 2018-11-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-23)]. (ang.).
  32. ↑ a b Spencer Tracy – Ultimate Movie Rankings. [dostęp 2017-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-30)]. (ang.).
  33. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 114.
  34. ↑ a b Fischer 1994 ↓, s. 116.
  35. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 117.
  36. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 119.
  37. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 120.
  38. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 123.
  39. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 121.
  40. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 124.
  41. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 125.
  42. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 127.
  43. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 128.
  44. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 130.
  45. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 131.
  46. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 133.
  47. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 134.
  48. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 135.
  49. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 138.
  50. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 140–142.
  51. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 143.
  52. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 145.
  53. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 146.
  54. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 148.
  55. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 149.
  56. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 150.
  57. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 24.
  58. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 154.
  59. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 25.
  60. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 159.
  61. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 162.
  62. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 164.
  63. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 167.
  64. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 168.
  65. ↑ a b Fischer 1994 ↓, s. 170.
  66. ↑ Afi’s 100 Greatests Heroes & Villains. American Film Institute. [dostęp 2018-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-03)]. (ang.).
  67. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 176.
  68. ↑ „Motion Picture Herald”, s. 135, 15 kwietnia 1939. 
  69. ↑ Eric Monder: George Sidney: A Bio-bibliography. Greenwood, 1994, s. 83. ISBN 978-0-313-28457-1. (ang.).
  70. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 31.
  71. ↑ a b Fischer 1994 ↓, s. 183.
  72. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 179.
  73. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 182.
  74. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 185.
  75. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 181.
  76. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 322.
  77. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 34.
  78. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 194.
  79. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 191.
  80. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 196.
  81. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 197.
  82. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 198.
  83. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 40.
  84. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 41.
  85. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 204.
  86. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 43.
  87. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 208.
  88. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 210.
  89. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 212.
  90. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 214.
  91. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 49.
  92. ↑ a b Jon Solomon: Ben-Hur: The Original Blockbuster. Edinburgh University Press, 2016, s. 681. ISBN 978-1-4744-0794-6. (ang.).
  93. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 220.
  94. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 51.
  95. ↑ a b Kristin Gilpatrick: Famous Wisconsin Film Stars. Badger Books Inc., 2002, s. 25. ISBN 978-1-878569-86-8. (ang.).
  96. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 224.
  97. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 227.
  98. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 228.
  99. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 230.
  100. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 54.
  101. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 55.
  102. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 236.
  103. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 59.
  104. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 242.
  105. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 244.
  106. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 243.
  107. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 246.
  108. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 4, 249.
  109. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 251.
  110. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 254.
  111. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 68.
  112. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 267.
  113. ↑ a b c d e Spencer Tracy: Radio Star. [dostęp 2017-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-30)]. (ang.).
  114. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 269.
  115. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 88.
  116. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 270.
  117. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 29.
  118. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 272.
  119. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 140.
  120. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 90.
  121. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 275.
  122. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 89.
  123. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 71.
  124. ↑ Deschner 1972 ↓, s. 36−37.
  125. ↑ Deschner 1972 ↓, s. 37; Curtis 2011 ↓, s. 86.
  126. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 91.
  127. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 130.
  128. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 124.
  129. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 515.
  130. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 99.
  131. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 101.
  132. ↑ a b Fischer 1994 ↓, s. 12.
  133. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 103.
  134. ↑ a b c Stage Chronology – Spencer Tracy. [dostęp 2017-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-06)]. (ang.).
  135. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 104.
  136. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 105.
  137. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 107.
  138. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 888.
  139. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 525–526.
  140. ↑ Kanin 1971 ↓, s. 97.
  141. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 528.
  142. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 531.
  143. ↑ Deschner 1972 ↓, s. 51.
  144. ↑ Curtis 2011 ↓, s. 530.
  145. ↑ Fischer 1994 ↓, s. 42.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Filmografia_Spencera_Tracy’ego&oldid=71826362”