Sabnie (gmina)

Sabnie
	gmina wiejska
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	sokołowski
TERC	1429072
Wójt	Ireneusz Piotr Wyszyński (2006)
Powierzchnia	107,92 km²
Populacja (30.06.2020); • liczba ludności	; 3 618
• gęstość	33,5 os./km²
Nr kierunkowy	25
Tablice rejestracyjne	WSK
	Adres urzędu:ul. Główna 73; 08-331 Sabnie
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	20
Liczba miejscowości	26
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Sabnie
	Położenie na mapie Polski Sabnie
	52°31′N 22°18′E/52,516667 22,300000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Sabnie – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie siedleckim.

Siedziba gminy to Sabnie.

Według danych z 30 czerwca 2004^[4] gminę zamieszkiwało 4040 osób.

Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]

Według danych z roku 2002^[5] gmina Sabnie ma obszar 107,92 km², w tym:

użytki rolne: 74%
użytki leśne: 21%

Gmina stanowi 9,54% powierzchni powiatu.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Dane z 30 czerwca 2004^[4]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	4040	100	2011	49,8	2029	50,2
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	37,4		18,6		18,8

Piramida wieku mieszkańców gminy Sabnie w 2014 roku^[6]

Historia[edytuj | edytuj kod]

Teren Podlasia, na którym leży obszar gminy Sabnie, należał w średniowieczu do Polski (do 1041), następnie do Rusi (1041–1323) i później do Litwy (1323–1569), z przerwą w latach 1391–1394, kiedy to Podlasie na krótko wróciło pod panowanie książąt mazowieckich.

W 1520 utworzono województwo podlaskie z siedzibą w Drohiczynie, w granicach którego znalazł się teren gminy Sabnie. Na podstawie unii lubelskiej z 1569 województwo podlaskie włączono do Korony. Przynależność administracyjna współczesnych terenów gminy do województwa podlaskiego utrzymała się do czasu III rozbioru Polski, kiedy tereny gminy weszły w skład zaboru austriackiego jako Galicja Zachodnia. Teren został podzielony na cyrkuły i okręgi. Obszar gminy Sabnie należał wtedy do cyrkułu siedleckiego.

W 1809 po klęsce Austrii tereny stały się integralną częścią Księstwa Warszawskiego, wchodząc w skład utworzonego departamentu siedleckiego. Po upadku Księstwa Warszawskiego w początkach 1815 i przejściowej okupacji rosyjskiej obszar gminy znalazł się w obrębie Królestwa Polskiego.

Po upadku powstania listopadowego w 1831 nastąpiło ograniczenie autonomii Królestwa. Administracyjnie obszar ten przez cały XIX wiek z wyjątkiem lat 1845–1866 należał do województwa podlaskiego, potem do guberni podlaskiej, a od 1867 do guberni siedleckiej. Po jej zlikwidowaniu w 1911 obszar włączono do guberni lubelskiej. Podział taki utrzymał się do 1918, czyli do czasu odzyskania niepodległości. Od tego czasu teren gminy wszedł w skład województwa lubelskiego. W wyniku zmiany granic niektórych województw, jakiej dokonano w latach 1938–1939, z dniem 31 marca 1939 powiat sokołowski wraz z terenem obecnej gminy Sabnie włączono do województwa warszawskiego.

W czasie II wojny światowej okupanci podzielili Generalne Gubernatorstwo na dystrykty. Powiat sokołowski wszedł w skład dystryktu warszawskiego. Po wojnie wrócił podział na województwa i powiaty. W grudniu 1954 nastąpił podział administracyjny i gmina Sabnie została podzielona na cztery gromady: Sabnie, Nieciecz Włość, Suchodół, Kurowice.

Z dniem 1 grudnia 1972 reaktywowano gminę Sabnie. Po reformie administracyjnej kraju wprowadzonej 1 czerwca 1975 gmina znalazła się w województwie siedleckim. 1 stycznia 1999 wprowadzono kolejną reformę administracyjną kraju. Gmina Sabnie weszła w skład województwa mazowieckiego i powiatu sokołowskiego.

3 maja 2000 Rada Gminy na nadzwyczajnej sesji podjęła uchwałę o nadaniu gminie Sabnie herbu i flagi. 7 maja 2000 odbyły się uroczystości podczas których Ksiądz Biskup Antoni Dydycz poświęcił symbole gminy.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

grodzisko w Niewiadomej z XI w.
zespół dworski w Kupientynie
zespół dworski w Grodzisku
zespół dworski w Kurowicach

Kościoły[edytuj | edytuj kod]

Trójcy Przenajświętszej w Grodzisku
parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Niecieczy Włościańskiej
parafia Najświętszego Zbawiciela w Zembrowie

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

Zespół Szkół Publicznych w Sabniach
- Publiczne Gimnazjum im. Heleny Mniszek w Sabniach
- Publiczna Szkoła Podstawowa im. Heleny Mniszek w Sabniach
- Gminne Przedszkole w Sabniach z filiami w Zembrowie i Kupientynie
Szkoła Podstawowa im. Armii Krajowej w Niecieczy Włościańskiej
Szkoła Podstawowa w Zembrowie

Zbiornik Niewiadoma[edytuj | edytuj kod]

Na terenie gminy Sabnie, na gruntach wsi Niewiadoma, Nieciecz Włościańska, Kupientyn-Kolonia i Kupientyn na rzece Cetynii w latach 2010–2013 wybudowano Zbiornik Niewiadoma.

Sołectwa[edytuj | edytuj kod]

Chmielnik , Grodzisk , Hilarów , Hołowienki , Kolonia Hołowienki , Kolonia Kurowice , Kostki-Pieńki , Kupientyn , Kupientyn-Kolonia , Kurowice , Nieciecz-Dwór , Nieciecz Włościańska , Niewiadoma , Sabnie , Stasin , Suchodół Włościański , Tchórznica Szlachecka , Tchórznica Włościańska , Wymysły , Zembrów^[2]

Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]

Jabłonna Lacka, Kosów Lacki, Repki, Sokołów Podlaski, Sterdyń

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ [1], w oparciu o dane GUS.
↑ ^a ^b Strona gminy, sołtysi
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Warszawie
↑ ^a ^b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Gmina Sabnie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[GUS-1] [1], w oparciu o dane GUS.

[sol-2] Strona gminy, sołtysi

[us-3] Urząd Statystyczny w Warszawie

[autonazwa2-4] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[autonazwa1-5] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[populacja2016-6] Gmina Sabnie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Wsie	Chmielnik Grodzisk Hilarów Hołowienki Jadwisin Klepki Kostki-Pieńki Kupientyn Kurowice Nieciecz-Dwór Nieciecz Włościańska Niewiadoma Pieńki Suchodolskie Stasin Suchodół Szlachecki Suchodół Włościański Tchórznica Szlachecka Tchórznica Włościańska Wymysły Zembrów
Kolonie	Kolonia Hołowienki Kolonia Kurowice Kupientyn-Kolonia Podsuchodół
Osada leśna	Emilin
Integralne części wsi	Kolonia Zembrów Poświątne

Miasta	Kosów Lacki Sokołów Podlaski
Gminy miejskie	Sokołów Podlaski
Gminy miejsko-wiejskie	Kosów Lacki
Gminy wiejskie	Bielany Ceranów Jabłonna Lacka Repki Sabnie Sokołów Podlaski Sterdyń

Przynależność wojewódzka	gubernia siedlecka (1867–1912) gubernia lubelska (1912–15) woj. lubelskie (II RP) (1919–39) woj. warszawskie (II RP) (1939) woj. warszawskie (1945–75)
Miasta	Drohiczyn (do 1862) Kossów (do 1870) Sokołów (Podlaski) Sterdyń (do 1870)
Gminy wiejskie (1867–54 i 1973–75)	Bielany (1973–75) Bujały (1867–70) Ceranów (1973–75) Chruszczewka (?–1954) Dębe Nowe (1867–?) Drohiczyn (1867–70) Grochów (1867–1954) Jabłonna (Lacka) (1867–54 i 1973–75) Korczew (1867–1954) Ko(s)sów (Lacki) (1867–54 i 1973–75) Kowiesy (1867–1954) Kudelczyn (1867–1954) Olszew (1867–1954) Przeździatka (1867–18??) Repki (1867–54 i 1973–75) Sabnie (1867–54 i 1973–75) Sokołów Podlaski (1973–75) Sterdyń (1867–54 i 1973–75) Wyrozęby (1867–1954)
Gromady (1954–72)	Białobrzegi (1954–61) Bielany (1954–72) Bujały-Mikosze (1954–59) Ceranów (1954–72) Chruszczewka Włościańska (1954–72) Czaple-Andrelewicze (1954–59) Czekanów (1954–61) Czerwonka (1954–72) Drażniew (1954–55 →) Dzierzby Włościańskie (1954–72) Grochów Włościański (1954–59) Guty (1954–72) Jabłonna (1954–72) Kamieńskie (1954–59) Korczew (1954–55 →) Kosów Lacki (1954–72) Kożuchów (1954–59) Krzemień (1954–59) Kupientyn (1961–68) Kurowice (1954–59) Łazów (1954–59) Mołożew (1954–59) Nieciecz Włościańska (1954–59) Nowawieś (1954–68) Nowawieś (Kosowska) (1954–59) Patrykozy (1954–59) Przywózki (1954–61) Ratyniec Stary (1954–59) Repki (1954–72) Rogów (1954–59) Rozbity Kamień (1954–72) Rytele-Olechny (1954–72) Sabnie (1954–72) Sawice Wieś (1954–59) Skibniew-Podawce (1954–72) Sokołów (1959–72) Skrzeszew (1954–72) Sterdyń (1954–72) Suchodół Włościański (1954–61) Telaki (1954–59) Tosie (1954–59) Wyrozęby-Podawce (1954–72) Zembrów (1959–72)