Honorowi obywatele Kłodzka
Akt nadania Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka | |
Nagroda za |
wzrost promocji Kłodzka w dziedzinie życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego lub nauki, kultury i sportu |
---|---|
Przyznający |
Rada Miejska w Kłodzku (wręcza Przewodniczący Rady Miasta Kłodzka) |
Lokalizacja | |
Ostatnie rozdanie |
2023[1] |
Honorowi obywatele Kłodzka – lista osób, którym Rada Miejska w Kłodzku przyznała „Honorowe Obywatelstwo Miasta Kłodzka” – szczególny tytuł otrzymywany za wyjątkowe zasługi dla Kłodzka. Osoby te przyczyniły się do wzrostu promocji miasta Kłodzka w dziedzinie życia społecznego, politycznego i gospodarczego lub nauki, kultury i sportu. Tytuł jest nadawany również wybitnym osobistościom[2]. Wyróżnione tytułem osoby otrzymują pamiątkowy dyplom, statuetkę, legitymację oraz odznakę (wpinkę do garnituru)[3]. Do tej pory odznaczenie to uzyskały 54 osoby[1].
Uregulowanie prawne
[edytuj | edytuj kod]Przyznawanie honorowego obywatelstwa, w tym tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” po przywróceniu w Polsce demokratycznego samorządu umożliwił art. 18 ust. 2 pkt 14 ustawy o samorządzie terytorialnym z 1990 roku[4]. Jednak dopiero Rada Miejska II kadencji (1994–1998) przyjęła uchwałę powołującą do życia to honorowe odznaczenie w 1995 roku i nadając regulamin jej wręczania[5]. i zatwierdziła regulamin w sprawie nadania tytułu „Honorowy Obywatel Kłodzka”. Przepisy te były trzykrotnie modyfikowane na podstawie uchwał: nr XLIX/511/2010 z 18 marca 2010 roku, nr XXXVII/272/2017 z 24 stycznia 2017 roku[1] oraz uchwały nr LXI/561/2023 z 29 czerwca 2023 r.[2].
W myśl aktualnych przepisów z wnioskiem o nadanie tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” mogą wystąpić: burmistrz, 7 radnych miejskich lub stałe komisje Rady Miejskiej. Wniosek ten następnie opiniowany jest przez komisje Rady Miejskiej, po czym po 60 dniach od uzyskania zgody kandydata na jego uhonorowanie jest rozpatrywany przez Radę Miejską[6]. Nadanie tytułu następuje w sposób zapewniający uroczysty charakter temu wydarzeniu i powinno być poprzedzone prezentacją zasług wyróżnionej osoby[7].
Ewidencja osób odznaczonych tytułem „Honorowego Obywatel Miasta Kłodzka” prowadzona jest w uroczystej księdze miejskiej o tym samym tytule[8].
Przywileje
[edytuj | edytuj kod]Osobom odznaczonym tytułem „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” przysługują następujące uprawnienia[9]:
- używania tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka”,
- udziału jako Gość Honorowy we wszystkich sesjach kłodzkiej Rady Miejskiej oraz oficjalnych uroczystościach miejskich,
- bezpłatnego wstępu na imprezy kulturalne, sportowe oraz rekreacyjne organizowane przez instytucje miejskie.
Ponadto nazwiska osób uhonorowanych tym tytułem brane są pod uwagę przy nadawaniu nazw: ulicom, placom, parkom i instytucjom miejskim[10].
Laureaci
[edytuj | edytuj kod]Lp. | Ilustracja | Imię i nazwisko | Informacje i związki z miastem | Data nadania tytułu |
---|---|---|---|---|
1. | Odette Dauchet | mer Carvin, miasta partnerskiego we Francji | 31 maja 1995[11] | |
2. | Jean Pierre Parzysz | przewodniczący Towarzystwa Francusko-Polskiego | 31 maja 1995[11] | |
3. | Marian Cichoń | nauczyciel i były wicedyrektor I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego | 31 maja 1995[11] | |
4. | Cecylia Kędzia | nauczycielka muzyki z Wrocławia | 27 października 1995[12] | |
5. | Zygmunt Mrożek | dyrektor Fabryki Armatury Przemysłowej „Zetkama” w Kłodzku | 27 października 1995[13] | |
6. | Roman Fulneczek | prezes Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń w Warszawie | 27 października 1995[13] | |
7. | Marian Krawczyński (1911–2003) | wieloletni pracownik PKS Kłodzko | 30 stycznia 1996[14] | |
8. | Felicja Wolfson (1921–2001) | wieloletni pracownik PKS Kłodzko | 30 stycznia 1996[14] | |
9. | Andrzej Zieliński | minister łączności | 30 stycznia 1996[15] | |
10. | Georg Stolle (1938–2020) | burmistrz Bensheim, miasta partnerskiego w Niemczech | 22 maja 1996[16] | |
11. | Joanna Adler | przewodnicząca Towarzystwa Polsko-Niemieckiego w Bensheim | 20 czerwca 1996[17] | |
12. | Lech Wałęsa | prezydent Polski w latach 1990–1995 | 30 września 1996[18] | |
13. | Miloslav Vlk (1932–2017) | kardynał, arcybiskup metropolita praski, prymas Czech | 30 września 1996[18] | |
14. | Henryk Gulbinowicz (1923–2020) | kardynał, arcybiskup metropolita wrocławski | 30 września 1996[18] | |
15. | Józef Zych | Marszałek Sejmu w latach 1995–1997 | 30 września 1996[18] | |
16. | Zdenka Hornikowa | starostka (burmistrzyni) Náchodu, miasta partnerskiego w Czechach | 30 września 1996[18] | |
17. | Julian Golak | Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Polsko-Czeskich Dni Kultury Chrześcijańskiej | 30 września 1996[18] | |
18. | Halina Goraczkiewicz (1926–2009) | nauczycielka | 28 października 1996[19] | |
19. | Henneke Burken | 15 listopada 1996[20] | ||
20. | Rudolf Fiedler | 15 listopada 1996[20] | ||
21. | Jan Kulka (1937–2000) | poeta, były mieszkaniec Kłodzka | 30 kwietnia 1997[21] | |
22. | Roman Duda | profesor nauk matematycznych, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1995–1999 | 22 maja 1998[22] | |
23. | Andrzej Witkowski (1947–2017) | profesor nauk przyrodniczych, prorektor ds. nauczania Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1996–2002 | 22 maja 1998[22] | |
24. | Robert Stando (1931–2022) | reżyser i scenarzysta związany z Kłodzkiem | 14 maja 1999[23] | |
25. | Jerzy Widzyk | minister-pełnomocnik rządu ds. usuwania skutków powodzi | 14 maja 1999[23] | |
26. | Tadeusz Jażdżewski (1939–2009) | artysta, fotograf związany z ziemią kłodzką | 14 maja 1999[23] | |
27. | Stanisław Adamczyk | inicjator współpracy między Fléron, belgijskim miastem partnerskim Kłodzka | 2. połowa 1999[24] | |
28. | Leopold Oleniuk (1913 –2011) | płk Wojska Polskiego, nauczyciel | 21 października 1999[25] | |
29. | Bogusław Michnik | dyrektor Kłodzkiego Ośrodka Kultury | 2000[26] | |
30. | Krystyna Toczyńska-Rudysz | wieloletnia dyrektor Muzeum Ziemi Kłodzkiej | 2001[27] | |
31. | Andrzej Chorosiński | profesor, inicjator powstania Międzynarodowych Wieczorów Muzyki Organowej i Kameralnej w Kłodzku | 2002[28] | |
32. | Leon Słojewski | Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Carvin | 2002[29] | |
33. | Eugeniusz Kaczmarek (1934–2008) | lekarz, prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Kłodzkiej | 24 kwietnia 2003[30] | |
34. | Wojciech Dzieduszycki (1912–2008) | krytyk muzyczny i teatralny | 25 września 2003[31] | |
35. | Ryszard Dominik (1938–2010) | prałat, dziekan kłodzki, wieloletni proboszcz i organizator parafii Podwyższenia Krzyża Świętego na os. im. Kruczkowskiego | 8 lipca 2004[32] | |
36. | Wojciech Piętowski | franciszkanin, wieloletni proboszcz parafii Matki Bożej Różańcowej, kapelan lokalnej „Solidarności” | 8 lipca 2004[33] | |
37. | Stanisław Czachor (1937–2020) | wieloletni proboszcz parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Pannyj, kapelan Szpitala Powiatowego | 8 lipca 2004[34] | |
38. | Witold Gacek | lekarz, zasłużony działacz Polskiego Czerwonego Krzyża | 8 lipca 2004[35] | |
39. | Romana Chimowicz-Majewska | nauczycielka geografii, przewodnik sudecki, autorka publikacji regionalnych | 27 października 2005[36] | |
40. | Leszek Majewski | nauczyciel geografii, przewodnik sudecki, autor publikacji regionalnych | 27 października 2005[36] | |
41. | Bronisław Brzozowski | pułkownik Wojska Polskiego, działacz Polskiego Związku Filatelistów | 27 października 2005[37] | |
42. | Stefan Mróz (1927–2010) | pedagog, samorządowiec, członek Towarzystwa Miłośników Ziemi Kłodzkiej | 27 października 2005[38] | |
43. | Renata Hawrylak-Rautenberg | śpiewaczka operowa, członkini berlińskiego oddziału Związku Polaków w Niemczech | 28 września 2006[39] | |
44. | Władysław Zakrzewski (1938–2018) | pedagog, nauczyciel muzyki | 25 września 2008[40] | |
45. | Marian Ptak | pedagog, nauczyciel muzyki, wieloletni działacz ZHP | 25 września 2008[41] | |
46. | Ignacy Dec | pierwszy biskup ordynariusz świdnicki | 24 czerwca 2010[42] | |
47. | Witold Kozakowski | nauczyciel dyplomowany, animator kultury, juror konkursów muzycznych i wykładowca warsztatów gitarowych | 30 marca 2017[43] | |
48. | Zofia Mirska | nauczycielka języka polskiego, poetka | 31 sierpnia 2023[44] | |
49. | Krystyna Oniszczuk-Awiżeń | historyczka, muzealniczka i wydawca; autorka wielu opracowań z zakresu historii i kultury ziemi kłodzkiej | 31 sierpnia 2023[44] | |
50. | Tomasz Duszyński | pisarz, regionalista, bibliotekarz | 31 sierpnia 2023[44] | |
51. | Mirosław Awiżeń | działacz związkowy (NSZZ „Solidarność”), dysydent w czasach PRL-u, poeta, dziennikarz i samorządowiec | 31 sierpnia 2023[44] | |
52. | Monika Muskała | tłumaczka i dramatopisarka | 27 października 2023[45] | |
53. | Gabriela Muskała | aktorka teatralna i filmowa, dramatopisarka | 27 października 2023[45] | |
54. | Ryszard Bilan | malarz, plastyk | 27 października 2023[45] |
Pozbawienie tytułu
[edytuj | edytuj kod]Regulamin nadawania tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” określa, że odznaczenie to może zostać odebrane w dwóch przypadkach. Mianowicie, jeśli nadanie tego tytułu nastąpiło w wyniku wprowadzenia w błąd lub osoba odznaczona tym tytułem dopuściła się czynu, przez który stała się ona niegodna otrzymania tego miana[46]. Jak dotychczas żadnemu z laureatów nie odebrano tego oznaczenia[1].
Ciekawostki
[edytuj | edytuj kod]Tytuł ten przyznawano także w okresie rządów komunistycznych w Polsce. Wśród laureatów w 1945 roku znalazł się Michał Rola-Żymierski (1890–1989), oficer Ludowego Wojska Polskiego i marszałek Polski[47]. Został on uhonorowany tym tytułem w uznaniu zasług dla obrony ziemi kłodzkiej przed Czechosłowacją, która chciała przyłączyć ten teren do swojego państwa po II wojnie światowej (polsko-czechosłowackie konflikty graniczne)[48][49].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Na podstawie wiadomości przekazanych przez Karolinę Dolatę, p.o. kierownika Wydziału Edukacji i Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego w Kłodzku, według stanu prawnego na listopad 2020 roku.
- ↑ a b Załącznik do Uchwały nr LXI/561/2023 Rady Miejskiej w Kłodzku z 29 czerwca 2023 r. w sprawie ustanowienia tytułów: ,,Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz ,,Zasłużony dla Miasta Kłodzka” i przyjęcia Regulaminu nadawania tych tytułów [on-line] [dostęp 2024-07-21].
- ↑ Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. – Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 7, pkt 2. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
- ↑ Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 1990 r. nr 16, poz. 95.).
- ↑ Uchwała nr 99/95/XVII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 31 lipca 1995 r.
- ↑ Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. – Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 6. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
- ↑ Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. – Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 7. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
- ↑ Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. – Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 4. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
- ↑ Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. – Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 1, pkt 2. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
- ↑ Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 1, pkt 3. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
- ↑ a b c Uchwała nr 109/95/XVII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 31.08.1995r.
- ↑ Uchwała 119/95/XIX Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 27.10.1995 r.
- ↑ a b Uchwała nr 125/95/XX Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 08.1.1995 r.
- ↑ a b Uchwała nr 162/96/XXIV Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 30.01.1996 r.
- ↑ Uchwała nr 163/96/XIV Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 30.01.1996 r.
- ↑ Uchwała nr 181/96/XXVII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 22.05.1996 r.
- ↑ Uchwała nr 190/96/XXVIII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 20.06.1996 r.
- ↑ a b c d e f Uchwała nr 216/96/XXX Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 30.09.1996 r.
- ↑ Uchwała nr 221/96/XXXI Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 15.11.1996 r.
- ↑ a b Uchwała nr 227/96/XXXII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 28.10.1996 r.
- ↑ Uchwała nr 266/97/XXXVIII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 30.04.1997 r.
- ↑ a b Uchwała 379/98/L Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 22.05.1998 r.
- ↑ a b c Uchwała nr XII/62/99 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 14.05.1999 r.
- ↑ Uchwała nr XV/83/99 Rady Miejskiej w Kłodzku z 1999 r.
- ↑ Uchwała nr XIX/105/99 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 21.10.1999 r.
- ↑ Uchwała nr XXX/182/2000 Rady Miejskiej w Kłodzku z 2000 r.
- ↑ Uchwała nr XLI/254/2001 Rady Miejskiej w Kłodzku z 2001 r.
- ↑ Uchwała nr LIX/368/2002 Rady Miejskiej w Kłodzku z 2002 r.
- ↑ Uchwała nr LXI/376/2002 Rady Miejskiej w Kłodzku z 2002 r.
- ↑ Uchwała nr IX/67/2003 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24.04.2003 r.
- ↑ Uchwała nr XV/116/2003 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 25.09.2003 r.
- ↑ Uchwała nr XXV/204/2004 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 08.07.2004 r.
- ↑ Uchwała nr XXV/205/2004 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 08.07.2004 r.
- ↑ Uchwała nr XXV/206/2004 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 08.07.2004 r.
- ↑ Uchwała nr XXV/207/2004 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 08.07.2004 r.
- ↑ a b Uchwała nr XLIII/352/2005 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 27.10.2005 r.
- ↑ Uchwała nr XLIII/353/2005 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 27.10.2005 r.
- ↑ Uchwała nr XLIII/354/2005 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 27.10.2005 r.
- ↑ Uchwała nr LVIII/457/2006 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 28.09.2006 r.
- ↑ Uchwała nr XXVI/260/2008 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 25.09.2008 r.
- ↑ Uchwała nr XXVI/261/2008 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 25.09.2008 r.
- ↑ Uchwała nr LIV/552/2010 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24.06.2010 r.
- ↑ Uchwała nr XLI/300/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 30.03.2017 r.
- ↑ a b c d Cztery osoby wyróżnione tytułem Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka, artykuł na portalu internetowym „24klodzko.pl” z dnia 31.08.2023 r. [on-line] [dostęp 2023-10-29].
- ↑ a b c Nowi honorowi obywatele Kłodzka, artykuł na portalu internetowym „24klodzko.pl” z dnia 27.10.2023 r.
- ↑ Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 8. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
- ↑ S. Spandowski, Żymierski przerósł radnych, artykuł w „Nowościach. Dzienniku Toruńskim” z dn. 9 listopada 2010 r. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
- ↑ M. Grabowski, 1945 rok. Tajemnicza wojna polsko-czechosłowacka, artykuł w „klodzko.naszemiasto.pl” [on-line] [dostęp 2020-11-17].
- ↑ A i A. Galasowie, Dzieje Śląska w datach, Wrocław 2001, s. 253.