Przejdź do zawartości

Jan Podlodowski (kanonik)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Podlodowski
kanonik
Herb duchownego
Data urodzenia

ok. 1460

Data śmierci

12 kwietnia 1510

Kanonik Krakowskiej Kapituły Katedralnej
Okres sprawowania

1486–1510

Kanonik Gnieźnieńskiej Kapituły Katedralnej
Okres sprawowania

1510

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Jan Podlodowski (ur. ok. 1460, zm. 12 kwietnia 1510[1]) – polski duchowny rzymskokatolicki, kanonik krakowski i gnieźnieński, sekretarz króla Zygmunta I Starego.

Był synem Jana Podlodowskiego z Przytyka herbu Janina, kasztelana żarnowskiego i radomskiego[2]. Jego matką była Urszula z Chlewickich[3]. Studiował w Krakowie[1]. Był proboszczem parafii Błotnica[4], Iłża oraz Gostyczyna, w 1486 r. został kanonikiem krakowskim[1], w 1507 r. scholastykiem sandomierskim[2], a w 1510 r. kanonikiem gnieźnieńskim[1] (instalowany do kapituły gnieźnieńskiej został 17 stycznia 1510 r., mimo że już w 1497 r. w przywilejach kardynała Fryderyka Jagiellończyka był wymieniany zarówno jako kanonik krakowski, jak i gnieźnieński; mógł więc w 1510 r. objąć drugą kanonię[5]). W 1486 r. został poborcą sandomierskim[6]. W latach 90. XV w. został pisarzem królewskim[1]. W 1497 r., wraz z biskupem Krzesławem Kurozwęckim, był wysłannikiem króla Jana I Olbrachta do hospodara mołdawskiego Stefana III[6].

Od 1502 r. był tenutariuszem (regensem) Raciborowic[7], a w latach 1505–1510 dóbr pabianickich[8], gdzie w 1508 r., w Pabianicach, wzniósł łanię[9]. W uznaniu jego zasług, król Zygmunt I Stary, którego Jan był sekretarzem w latach 1507–1510[1], nadał Krakowskiej Kapitule Katedralnej prawo pobierania mostowego na rzece Ner w Rzgowie[10].

Po ojcu, wspólnie z bratem Hieronimem, odziedziczył Suków, Sukowską Wolę, Ostrów (Zameczek) oraz połowę Przytyka[4]. Po śmierci matki otrzymał także Borowy Młyn pod Przytykiem[11]. Natomiast w 1497 r. zrezygnował, wraz z krewnymi, z pretensji do dóbr przejętych przez swojego ojca, kasztelana Jana Podlodowskiego, od rodu Ślizów – wsi lub ich części: Policzna, Gródek, Sławczyn, Czarnolas, Piastów, Wsola[12], w zamian za zwrot pożyczki zabezpieczonej na tych dobrach i rekompensatę[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Andrzej Wyczański: Między kulturą a polityką. Sekretarze królewscy Zygmunta Starego (1506–1548). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 26, 262. ISBN 83-01-09767-1. (pol.).
  2. a b Irena Kaniewska. Stanisław Lupa Podlodowski, działacz sejmowy pierwszej połowy XVI wieku. „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”. Tom V, s. 50, 1960. Kazimierz Lepszy (red.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. (pol.). 
  3. a b Dariusz Kupisz: Rody szlacheckie ziemi radomskiej. Radom: Radomskie Towarzystwo Naukowe, 2009, s. 158. ISBN 978-83-88100-75-8. (pol.).
  4. a b Dariusz Kupisz. Dobra ziemskie Podlodowskich herbu Janina w powiecie radomskim i stężyckim w XVI i XVII wieku. „Res Historica. Czasopismo Instytutu Historii UMCS”. 36, s. 148, 2013. Dariusz Słapek (red. nacz.). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. ISSN 2082-6060. (pol.). 
  5. Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Jan Korytkowski (oprac.). T. III. Gniezno: 1883, s. 238.
  6. a b Irena Sułkowska-Kurasiowa: Polska kancelaria królewska w latach 1447–1506. WrocławWarszawaKraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1967, s. 30, 147. (pol.).
  7. Jacek Laberschek. Raciborowice "Długoszowe" do początków XVI wieku. „Małopolska. Regiony – regionalizmy – małe ojczyzny”. Tom XVII, s. 57, 2015. Zdzisław Noga (red. nacz.). Kraków: Małopolski Związek Regionalnych Towarzystw Kultury, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie. ISSN 1641-1102. (pol.). 
  8. Maksymilian Baruch: Pabianice, Rzgów i wsie okoliczne. Monografia historyczna dawnych dóbr Kapituły Krakowskiej w Sieradzkiem i Łęczyckiem. Warszawa: Księgarnia E. Wende i S-ka, 1903, s. 60. (pol.).
  9. Robert Adamek, Tadeusz Nowak: 650 lat Pabianic. Studia i szkice. Łódź: Wydawnictwo Literatura, 2005, s. 16, 142. ISBN 83-89409-73-9. (pol.).
  10. Ludwik Łętowski: Katalog biskupów, prałatów i kanoników krakowskich. T. III: Prałaci i kanonicy krakowscy. Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1852, s. 463. (pol.).
  11. Dariusz Kupisz, Sebastian Piątkowski: Dzieje Przytyka i okolicznych miejscowości do 1918 roku. Radom: Urząd Gminy Przytyk, 2018, s. 39. ISBN 978-83-7789-522-1. (pol.).
  12. Henryk Barycz: Z zaścianka na Parnas. Drogi kulturalnego rozwoju Jana Kochanowskiego i jego rodu. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1981, s. 10. ISBN 83-08-00392-3. (pol.).