João Gilberto
![]() João Gilberto (1996) | |
Imię i nazwisko |
João Gilberto Prado Pereira de Oliveira |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
10 czerwca 1931 |
Data i miejsce śmierci |
6 lipca 2019 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód |
muzyk (gitarzysta, wokalista, kompozytor) |
Aktywność |
od 1950 |
Wydawnictwo | |
Powiązania |
Antônio Carlos Jobim, |
Instrument | |
gitara | |
Odznaczenia | |
![]() | |
Strona internetowa |
João Gilberto Prado Pereira de Oliveira (ur. 10 czerwca 1931 w Juazeiro[1][a], zm. 6 lipca 2019 w Rio de Janeiro[2]) – brazylijski piosenkarz, gitarzysta i kompozytor, współtwórca bossa novy[1][3].
Międzynarodową popularność zyskała piosenka „The Girl from Ipanema”, wykonywana przez jego ówczesną żonę Astrud Gilberto wraz z nim i jazzmanem Stanem Getzem. Utwór znalazł się na albumie Getz/Gilberto (1964).
W 2005 został odznaczony brazylijskim Orderem Zasługi dla Kultury[4].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
João Gilberto Prado Pereira de Oliveira pochodził z rodziny zamożnego handlowca i był najmłodszym z sześciorga rodzeństwa[3]. Szybko rozwinął zainteresowania muzyczne, w wieku 14 lat otrzymał pierwszą gitarę, a kilka lat później przeniósł się do Rio de Janeiro[1][3]. Gilberto miał problemy z dostosowaniem się do zwyczajów zespołów muzycznych[1][3]. Krótko mieszkał w kilku innych miastach, by w 1956 ostatecznie powrócić do Rio de Janeiro[3]. Gilberto zyskał uznanie w oczach Toma Jobima i Viniciusa de Moraesa i w 1958 mógł zrealizować pierwsze nagrania[3]. W 1960 poślubił Astrud Weinert, szerzej znaną jako Astrud Gilberto[3]. Od 1962 do 1980 roku mieszkał w Nowym Jorku (poza dwoma latami w Meksyku)[1][3]. Współpracował wówczas m.in. ze Stanem Getzem i Frankiem Sinatrą i otworzył drogę do nagrań w Stanach Zjednoczonych innym brazylijskim muzykom[1][3]. Małżeństwo z Astrud się rozpadło i muzyk poślubił w 1968 Miúchę Buarque de Holanda, siostrę Chico Buarquego[3]. Ich córką jest piosenkarka Bebel Gilberto[3]. Po powrocie ze Stanów Zjednoczonych kontynuował karierę muzyczną, często współpracując z innymi brazylijskimi muzykami[1][3].
Muzyka[edytuj | edytuj kod]
Owocem poszukiwań muzycznych Gilberto był rytm bossa novy[3]. João Gilberto wykształcił również charakterystyczny styl wykonawczy: cichy, delikatny i lyriczny śpiew skontrastowany z synkopowanym rytmem na gitarze[1][3]. Liczne kompozycje Gilberto osiągnęły status standardów, a styl utworów jest określany przez słuchaczy jako brazylijski[3]. Twórczość Gilberto inspirowała również przedstawicieli nurtu tropicalia, np. Caetano Veloso i Gilberto Gila, z którymi współpracował w późniejszym okresie[1][3].
Dyskografia[edytuj | edytuj kod]
- Chega de Saudade (1959)
- O Amor, o Sorriso e a Flor (1960)
- João Gilberto (1961)
- Getz/Gilberto (1964)
- Herbie Mann & João Gilberto with Antonio Carlos Jobim (1965)
- Getz/Gilberto Vol. 2 (1966)
- João Gilberto en Mexico (1970)
- João Gilberto (1973)
- The Best of Two Worlds (1976)
- Amoroso (1977)
- João Gilberto Prado Pereira de Oliveira (1980)
- Brasil (1981)
- Live at the 19th Montreux Jazz Festival (1986)
- Live in Montreux (1987)
- João (1991)
- Eu Sei que Vou Te Amar (1994)
- João Voz e Violão (2000)
- Live at Umbria Jazz (2002)
- In Tokyo (2004)
- Um encontro no Au bon gourmet (2015)
- Selections from Getz/Gilberto 76 (2015)
- Getz/Gilberto 76 (2016)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Riedinger podaje Salvador, ale dalej pisze o interiorze, więc Juazeiro jest bardziej prawdopodobne
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i John Dougan: Biografia João Gilberto na stronie allmusic.com (ang.). allmusic.com. [dostęp 2014-06-15].
- ↑ Robin Denselow: João Gilberto obituary (ang.). theguardian.com, 6 lipca 2019. [dostęp 2019-07-07].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Edward A. Riedinger: João Gilberto. W: Alfred W. Cramer: Musician & Composers of the 20th Century. Salem Press, 2009, s. 501-502. ISBN 978-1-58765-512-8. (ang.)
- ↑ Ministério da Cultura: Ordem do Mérito Cultural 2005 (port.). www2.cultura.gov.br. [dostęp 2019-05-17].
- ISNI: 0000 0001 1476 6128
- VIAF: 85530975
- LCCN: n83139578
- GND: 134385098
- BnF: 138944675
- SUDOC: 133013367
- SBN: UBOV515387
- NKC: xx0037004
- BNE: XX1363292
- NTA: 071996877
- BIBSYS: 55963
- CiNii: DA1670734X
- PLWABN: 9810572019605606
- NUKAT: n2010077574
- J9U: 987007330036005171
- PTBNP: 135034
- CONOR: 20119907
- BLBNB: 000165930
- LIH: LNB:BAX1;=vN
- WorldCat: lccn-n83139578