Kościół św. Michała Archanioła w Siemianowicach Śląskich
kościół parafialny | |||||||||||||||||||
Widok na kościół od strony Plant Michałkowickich (2013) | |||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||
Adres | |||||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||||
Parafia | |||||||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Siemianowic Śląskich | |||||||||||||||||||
50°19′06,2″N 19°00′10,2″E/50,318389 19,002833 |
Kościół świętego Michała Archanioła w Siemianowicach Śląskich – rzymskokatolicki kościół parafialny parafii św. Michała Archanioła, znajdujący się przy ulicy Kościelnej w Siemianowicach Śląskich, w dzielnicy Michałkowice. Neoromańska świątynia powstała w latach 1902–1904, a konsekrowano ją 12 czerwca 1910 roku. Autorem projektu świątyni jest architekt Ludwig Schneider.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Na miejscu obecnego kościoła znajdowały się drewniane kościoły, jeden z nich został wzniesiony w 1402 roku, a w 1787 roku powstał murowany późnobarokowy kościół na 600 osób[1].
Decyzja o budowie nowej świątyni została podjęta w 1899 roku przez ówczesnego, nowo mianowanego proboszcza, ks. Maksymiliana Gerlicha. Świątynia została zaprojektowana przez architekta Ludwiga Schneidera z Opola[2]. Pierwotny projekt zakładał budowę kościoła wzdłuż obecnej ulicy Maciejkowickiej, lecz po trzech próbach zmiany lokalizacji bryły kościoła na istniejącej działce, zdecydowano o budowie świątyni na osi północ-południa. Prace budowlane zostały rozpoczęte 1 października 1902 roku. Kosztującą około 200 tysięcy marek budowę ukończono w 1904 roku. Prace murarskie zostały wykonane przez Teodora Wieczorka z Królewskiej Huty (obecnie Chorzów), natomiast malowidła wewnątrz artysta Richter[3]. Uroczystej konsekracji świątyni dokonał wrocławski biskup – ks. Georg Kopp 12 czerwca 1910 roku[4].
W wyniku ustaleń soboru watykańskiego II w dużej części zostało zdemontowane oryginalne wyposażenie świątyni[5]. W 1973 roku świątynia otrzymała wystrój zaprojektowany przez inż. arch. Krystiana Laskego z Katowic[6]. Został usunięty ołtarz główny z wizerunkiem patrona świątyni – św. Michała Archanioła, ołtarz boczny, a także zostały zdemontowane balaski – tym samym zostało przebudowane prezbiterium. Witraż został zastąpiony nowym, natomiast w ołtarzu głównym została zamontowana metaloplastyka[2]. Przez ostatnie kilkanaście lat kościół przechodził szereg remontów i restauracji. Zamontowano ogrzewanie podłogowe i kanalizację, wymieniona cały dach wraz z remontem wieży, położona nową granitową posadzkę i przemalowano wnętrze[7].
Architektura i wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Świątynia została wzniesiona w stylu neoromańskim[2][8], na planie krzyża łacińskiego z półkolistą absydą zamykającą prezbiterium. Nad wejściem znajduje się wieża, na szczycie której znajduje się ośmiograniasty hełm ze zwieńczeniem zakończonym krzyżem. Po obu stronach wieży i przy prezbiterium znajdują się aneksy. Dach jest dwuspadowy, kryty dachówką[3].
Pierwotne wyposażenie kościoła stanowiły m.in.: ołtarz główny, ołtarze Św. Rodziny, ambona, stacje Drogi Krzyżowej, figura św. Antoniego i chrzcielnica[3]. W środkowej części ołtarza powstał obraz Juliana Wałdowskiego z Wrocławia przedstawiający św. Michała Archanioła. W prezbiterium zamontowano witraże ufundowane przez Petera Morskiego – właściciela browaru w Roździeniu (obecnie część Katowic) i brata Paula, który był właścicielem siemianowickiego browaru. Na wieży umieszczono cztery dzwony: Michał, Maria, Józef i Jan[4].
Do dnia dzisiejszego z dawnego wyposażenia zachowały się: neogotycka chrzcielnica, ambona i organy wykonane przez firmę Berschdorf z Nysy[8]. Ks. proboszcz Eugeniusz Kurpas postanowił przywrócić pierwotny wygląd nadstawy ołtarzowej, zbliżonej do oryginalnej[6]. Prace projektowe prowadzono w oparciu o oryginalny projekt autorstwa Carla Bühla. Część oryginalnych elementów zostało zachowanych – zostały one zamontowane w zrekonstruowanym ołtarzu[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Historia Parafii [online], Parafia św. Michała Archanioła w Michałkowicach [dostęp 2024-08-20] (pol.).
- ↑ a b c Urząd Miasta Siemianowice Śląskie: Kościoły. www.siemianowice.pl. [dostęp 2020-10-11]. (pol.).
- ↑ a b c Derus 2014 ↓, s. 115.
- ↑ a b Derus 2014 ↓, s. 116.
- ↑ Derus 2014 ↓, s. 117.
- ↑ a b Derus 2014 ↓, s. 119.
- ↑ Parafia św. Michała Archanioła w Siemianowicach Śląskich-Michałkowicach: Kościół. michalkowice.ihs.pl. [dostęp 2020-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-25)]. (pol.).
- ↑ a b Parafia św. Michała Archanioła w Michałkowicach. encyklo.pl. [dostęp 2020-10-11]. (pol.).
- ↑ Derus 2014 ↓, s. 120.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Małgorzata Derus , Siemianowickie parafie w rozwoju historycznym, „Siemianowicki Rocznik Muzealny” (13), Siemianowice Śląskie: Muzeum Miejskie w Siemianowicach Śląskich, 2014, s. 113-136, ISSN 1644-8154 (pol.).