Przejdź do zawartości

Liliowe Turnie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Liliowe Turnie. Z prawej zbocza Błyszcza, na lewo Kamienista, Smreczyński Wierch, Tomanowy Wierch Polski
Liliowe Turnie. Z prawej zbocza Błyszcza i Bystrej

Liliowe Turnie (słow. Banisté[1]) – odcinek grani głównej Tatr pomiędzy przełęczą Liliowy Karb a Banistą Przełęczą[2]. Grań ta to część grani pomiędzy Starorobociańskim Wierchem a Błyszczem w Tatrach Zachodnich[3]. Przebiega nią granica polsko-słowacka. Liliowe Turnie mają silnie postrzępioną grań, w której występuje wiele skalnych czub, buli i przełączek między nimi. Grań ta na znacznej długości pociętą jest głębokimi rowami tektonicznymi z rumowiskiem głazów na dnie[4]. Po polskiej stronie wysokie na ok. 170 m i urwiste zbocza grani (tzw. Baniste) opadają do Doliny Pyszniańskiej. W niektórych miejscach są to prawie pionowe ściany. Po słowackiej, południowo-zachodniej stronie znacznie łagodniejsze i niskie zbocza grani opadają do Doliny Gaborowej[3].

Liliowe Turnie mają średnią wysokość ok. 1965 m n.p.m. Zbudowane są ze skał krystalicznych i w większości porośnięte niską murawką z sitem skuciną, którego przebarwiające się pędy już w połowie lata zabarwiają stoki na czerwonawy kolor. Ciekawa flora. M.in. na kilkuset metrach kwadratowych rośnie tutaj turzyca tęga – bardzo rzadka roślina, w Polsce występująca tylko na kilku stanowiskach w Tatrach i Sudetach[5]. Dobre widoki na pobliski Ornak, Starorobociański Wierch, Błyszcz, Ciemniak i całą Dolinę Kościeliską, a szczególnie jej górne odgałęzienia – Dolinę Tomanową i Pyszniańską[4].

Szlaki turystyczne

[edytuj | edytuj kod]
szlak turystyczny czerwony – czerwony, biegnący główną granią, odcinek od Pyszniańskiej Przełęczy przez Błyszcz do przełęczy Liliowy Karb[3]. Odcinek ten jest otwarty dla turystów tylko od 15 VI do 1 XI. Czas przejścia z Błyszcza na Liliowy Karb: 30 min, z powrotem 45 min[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Grzegorz Barczyk, Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Ryszard Jakubowski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5.
  2. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  3. a b c Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
  4. a b Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  5. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
  6. Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X.