Przejdź do zawartości

Małgorzata Burgundzka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Małgorzata Burgundzka
Ilustracja
Wizerunek herbu
królowa Nawarry
Okres

od 1305
do 1315

Następca

Klemencja Węgierska

królowa Francji
Okres

od 1314
do 1315

Poprzednik

Joanna I z Nawarry

Następca

Klemencja Węgierska

Dane biograficzne
Dynastia

burgundzka

Data urodzenia

1290

Data i miejsce śmierci

30 kwietnia 1315
Château-Gaillard

Przyczyna śmierci

nieznana

Ojciec

Robert II

Matka

Agnieszka Francuska (księżna Burgundii)

Rodzeństwo

Hugo, Odo, Joanna, Blanka, Robert, Maria, Jan

Mąż

Ludwik X Kłótliwy
od 1305
do 1315

Dzieci

Joanna II z Nawarry

Małgorzata Burgundzka (fr. Marguerite de Bourgogne), (ur. 1290[1], zm. 30 kwietnia 1315[2] w Château-Gaillard) – księżniczka burgundzka, królowa Nawarry od 1305 r. i królowa Francji od 1314 roku jako pierwsza żona Ludwika X Kłótliwego, córka Roberta II i Agnieszki Francuskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Małgorzata była córką księcia Burgundii Roberta II i jego żony Agnieszki, królewny francuskiej (najmłodszej córki króla Ludwika IX Świętego). Miała siedmioro rodzeństwa, m.in. Odona IV i Joannę Kulawą[1].

W 1305 roku poślubiła następcę tronu Francji i króla Nawarry, 16-letniego Ludwika Kłótliwego. Małgorzata jako wnuczka Ludwika Świętego była spokrewniona ze swoim mężem, dla którego zmarły król był pradziadem. 7 lat po ślubie na świat przyszło jedyne dziecko Ludwika i Małgorzaty, Joanna[3].

W 1314 roku Małgorzata wraz z żonami pozostałych synów króla Filipa IV Pięknego: siostrami Joanną Burgundzką i Blanką Burgundzką, została aresztowana z polecenia swego teścia. Małgorzata i Blanka zostały oskarżone o romans z rycerzami, braćmi d'Aunay[4]. Schadzki kochanków miały odbywać się w wieży Nesle (sprawa przeszła do historii jako skandal w wieży Nesle) od 1311 roku. Filipa i Waltera d'Aunay poddano torturom a następnie skazano na śmierć przez kastrację, obdarcie ze skóry i spalenie. Małgorzatę i Blankę osadzono w Chateau-Gaillard, gdzie przebywały w bardzo trudnych warunkach. Joannę uznano za winną zatajenia prawdy o romansie swoich szwagierek i potraktowano łagodniej; zamknięto ją w zamku Dourdan na ponad pół roku[3].

Wedle niektórych źródeł za ujawnieniem pozamałżeńskich relacji Małgorzaty i Blanki stała ich bratowa, królowa Anglii Izabela. Z uwagi na romans Małgorzaty na dworze królewskim pojawiły się podejrzenia, że jej córka Joanna, dotychczas uznawana za dziedziczkę Francji i Nawarry, jest bękartem[4].

W listopadzie 1314 roku, po śmierci Filipa Pięknego, Małgorzata została królową Francji (nominalnie), jednak jej sytuacja pod żadnym względem się nie zmieniła. Ludwik X chciał unieważnienia małżeństwa, co mógłby uczynić jedynie papież - a w tym czasie na tronie papieskim był wakat, jako że skłóceni kardynałowie nie byli w stanie wybrać nowego papieża od kwietnia 1314 r., po śmierci Klemensa V.

30 kwietnia 1315 roku w wieku 25 lat Małgorzata zmarła. Jej śmierć mogła być następstwem ciężkich warunków, w jakich była przetrzymywana[3] albo morderstwa, być może z polecenia męża[2].

Ludwik ożenił się powtórnie kilka miesięcy później z siostrą króla Węgier, Klemencją Węgierską. Nie doczekał narodzin syna Jana, którego w listopadzie 1316 roku urodziła jego druga żona. Noworodek żył tylko pięć dni. Po jego śmierci następnym królem został Filip V, ignorując prawa swojej bratanicy do tronu Francji i Nawarry. Brat Małgorzaty, Odo, wnioskował o uznanie go regentem na czas niepełnoletności Joanny, jednak bezskutecznie[4]. Ostatecznie w 1328 roku Joanna otrzymała koronę Nawarry w zamian za zrzeczenie się praw do francuskiego tronu na rzecz kuzyna swego ojca i męża ciotki Joanny Kulawej (siostry Małgorzaty), Filipa VI.

Château-Gaillard obecnie

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Noty biograficzne i drzewo genealogiczne, [w:] Maurice Druon, Królowie przeklęci. Wilczyca z Francji, 2011, ISBN 978-83-7515-142-8.
  2. a b La reine Marguerite de Bourgogne a-t-elle vraiment été assassinée ? [online], Ça m'intéresse - La curiosité en continu, 11 września 2019 (fr.).
  3. a b c Jim Bradbury, Kapetyngowie. Królowie Francji 987-1328, 2017, s. 481-487, ISBN 978-83-65280-35-0.
  4. a b c Elizabeth M. Hallam, Judith Everard, Francja w czasach Kapetyngów., 2006, s. 364-366, ISBN 83-01-14861-6.