Ludwik X Kłótliwy

Ludwik X Kłótliwy
Ludwik X
Król Francji
Okres	od 29 listopada 1314 do 5 czerwca 1316
Koronacja	24 sierpnia 1315
Poprzednik	Filip IV Piękny
Następca	Jan I Pogrobowiec
Król Nawarry
Okres	od 2 kwietnia 1305 do 5 czerwca 1316
Koronacja	1 października 1307
Poprzednik	Joanna I z Nawarry i Filip I
Następca	Jan I Pogrobowiec
Dane biograficzne
Dynastia	Kapetyngowie
Data urodzenia	4 października 1289
Data śmierci	5 czerwca 1316
Ojciec	Filip IV Piękny
Matka	Joanna I z Nawarry
Rodzeństwo	Filip V Wysoki Izabela Francuska Karol IV Piękny
Żona	Małgorzata Burgundzka Klemencja Węgierska
Dzieci	Joanna II z Nawarry Jan I Pogrobowiec

Ludwik X Kłótnik, le Hutin (ur. 4 października 1289, zm. 5 czerwca 1316) – hrabia Szampanii i król Nawarry 1305–1316 (jako Ludwik I) oraz Francji 1314–1316. Był synem króla Filipa IV Pięknego z dynastii Kapetyngów i Joanny I z Nawarry. Po śmierci matki w 1305 r. odziedziczył Nawarrę. Po śmierci ojca w 1314 roku objął tron francuski i koronował się w Reims.

W ciągu krótkiego okresu panowania Ludwika mocno zachwiała się konstrukcja silnego feudalnego królestwa Kapetyngów, jakie zbudował Filip IV. Na skutek anomalii pogodowych w latach 1315–1316 zebrano we Francji bardzo złe plony w rolnictwie. Nastąpiła szybka zwyżka cen żywności, pauperyzacja miast, głód i wzrost śmiertelności. Kryzys dotknął również rzemiosło, nastąpił wzrost rozbojów i ogólny chaos w królestwie.

Dwukrotnie żonaty:

• Pierwszą żoną była Małgorzata Burgundzka (ok. 1293 - 1315), córka księcia Burgundii, Roberta II i Agnieszki, najmłodszej córki króla Ludwika IX Świętego. Pobrali się w 1305 roku. W 1314 roku, po skandalu w wieży Nesle skazana za cudzołóstwo i więziona w twierdzy Château-Gaillard, gdzie została zamordowana na rozkaz Ludwika w 1315 roku.
• Ludwik X ponownie ożenił się w 1315 roku z Klemencją Węgierską (ok. 1293 - 1328), siostrą króla Węgier Karola Roberta. Została ona koronowana wraz z mężem w katedrze w Reims.

Dzieci:

• Z pierwszego związku Ludwik miał tylko córkę Joannę, która posądzona o nieślubne pochodzenie została odsunięta od dziedziczenia korony francuskiej i została królową Nawarry.
• Z drugiego, owdowiała Klemencja Węgierska w listopadzie 1316 roku urodziła pogrobowego syna Ludwika - Jana.

Ludwik X zmarł w 1316 roku, prawdopodobnie otruty przez Mahaut d’Artois, w wieku 26 lat. Według innej wersji przyczyną jego śmierci było zapalenie płuc. Jego żona była w ciąży, dlatego przez pół roku kancelaria królewska wydawała dokumenty w imieniu „króla bez imienia”. Po pięciodniowym zaledwie „panowaniu” Jana I Pogrobowca tron objął młodszy brat Ludwika, Filip V Wysoki.

Zobacz też

Kapetyngowie, Historia Francji.