Przejdź do zawartości

Makbet (król Szkocji)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Makbet
Mac Bethad mac Findlaích
Ilustracja
ilustracja herbu
Król Alby (Szkocji)
Okres

od 1040
do 1057

Poprzednik

Duncan I

Następca

Lulach

Król Moray
Okres

od 1032
do 1057

Poprzednik

Gilla Coemgáin

Następca

Lulach

Dane biograficzne
Dynastia

Alpinowie
(Linia Moray)

Data urodzenia

1005

Data śmierci

15 sierpnia 1057

Miejsce spoczynku

Iona

Ojciec

Finnleach z Moray

Żona

Gruoch

Makbet, gael. Mac Bethad mac Findlaích (ur. ok. 1005, zm. 15 sierpnia 1057), król Szkocji[a] w latach 10401057.

Syn Finnleacha z Moray i młodszej córki Malcolma II; mąż królowej Gruoch, pierwowzoru postaci lady Makbet z dramatu Williama Szekspira.

Jako piętnastolatek stracił ojca, w dwanaście lat później zemścił się krwawo na jednym z morderców, paląc go i jego towarzyszy żywcem. W 1040 roku zabił Duncana I w potyczce pod Bothgouanan koło Elgin i objął tron Szkocji. Zwolennicy zabitego króla nie dali jednak za wygraną. W 1045 r. Makbet pokonał armię ojca Duncana, Crinana, pod Dunkeld, a w następnym roku odparł najazd angielskiego earla Northumbrii Siwarda. Następnego jednak najazdu Siwarda w 1054 r. nie udało się Makbetowi odeprzeć, został pokonany w bitwie pod Dunsinane (Dunsinnan) koło Perth, w wyniku czego musiał zrzec się części południowej Szkocji na rzecz syna Duncana, Malcolma. W 1050[1] Makbet udał się w pielgrzymkę do Rzymu, żeby odkupić swe grzechy. Po jego powrocie, w 1057 r. Malcolm ze swoją armią, zgromadzoną przy angielskiej pomocy, wtargnął w głąb Szkocji. Do decydującej bitwy doszło pod Lumphanan koło Aberdeen, gdzie Makbet został pokonany i zabity. Pochowano go na wyspie Iona, tradycyjnym miejscu pochówku prawowitych władców Szkocji.

Mimo tych wojen czasy panowania Makbeta były dla Szkocji latami pomyślnymi, władca troszczył się o swoich poddanych, ukrócił anarchię, jako pierwszy zorganizował w Szkocji oddziały stróżów prawa, starał się scalić kraj w jeden silny i stabilny organizm państwowy.

Z czasem historia Makbeta obrosła legendą, która posłużyła za kanwę tragedii Makbet Shakespeare’a (ok. 1606). Verdi napisał operę Makbet (1847), a Richard Strauss poemat muzyczny pod tym samym tytułem.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Szkocja - Królestwo Alby

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Praca zbiorowa: Oxford - Wielka Historia Świata. Średniowiecze. Cesarstwo Niemieckie - Arabowie na półwyspie pirenejskim. T. 17. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 166. ISBN 978-83-7425-697-1.