Parafia cywilno-wojskowa św. Jerzego w Sopocie
Kościół garnizonowy św. Jerzego (widok z ul. Bohaterów Monte Cassino) | |
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Adres |
ul. Kościuszki 1, |
Data powołania |
8 maja 1947 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Archidiecezja Diecezja |
|
Dekanat | |
Kościół | |
Proboszcz |
ks. płk mgr Jan Wołyniec |
Wezwanie |
św. Jerzego oraz Matki Boskiej Częstochowskiej |
Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie Sopotu | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |
54°26′33,6″N 18°33′50,6″E/54,442667 18,564056 | |
Strona internetowa |
Parafia cywilno–wojskowa św. Jerzego w Sopocie – rzymskokatolicka parafia cywilno–wojskowa, usytuowana w Sopocie przy ulicy Kościuszki. Wchodzi w skład dekanatu Sopot w archidiecezji gdańskiej oraz dekanatu Marynarki Wojennej w Ordynariacie Polowym Wojska Polskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Parafia powstała w 1947 przy neogotyckim kościele poewangelickim noszącym do 1945 wezwanie Zbawiciela (Erlöserkirche) i wybudowanym w latach 1899–1901 według projektu Ludwiga von Tiedemanna, ze środków ofiarowanych przez cesarzową Augustę Wiktorię i cesarza Wilhelma II[1].
Dnia 8 maja 1945 świątynia została przekazana duszpasterstwu wojskowemu. 1 lipca 1967 rozkazem Głównego Kwatermistrza Wojska Polskiego, Kościół został przekazany Marynarce Wojennej[2].
Jej pierwszym administratorem jako parafii terytorialnej wchodzącej w skład diecezji gdańskiej w latach 1947–1986 był ks. kan. Paweł Matulewicz[3], późniejszy (1986–1991) proboszcz. W 1991 przy kościele garnizonowym została erygowana przez biskupa polowego parafia wojskowa, której proboszczem i kapelanem wojskowym został ks. kmdr por. Józef Kubalewski. Jej późniejszy proboszcz ks. kmdr Zbigniew Rećko, został w lutym 2016 roku mianowany dziekanem dekanatu Marynarki Wojennej[4].
Wikariusze parafii wojskowej byli również kapelanami 7 Szpitala Marynarki Wojennej[5] w Gdańsku Oliwie:
- 1957–1980: ks. kmdr Andrzej Wystrychowski[6]
- 1996–2004: ks. kmdr por. Marian Wydra[7][8]
- 2004–2005: ks. kmdr Zbigniew Kłusek[9][10][11]
- 2011–2013: ks. kpt. Sebastian Semrau
Patronami parafii są św. Jerzy oraz Matka Boska Częstochowska – jako patronka drugorzędna z dekretu Stefana Kardynała Wyszyńskiego z dnia 26 września 1959, dzięki staraniom ówczesnego rektora ks. ppłk Wiktora Kłosowicza[12].
W 1971 w bocznym ołtarzu zamontowano płaskorzeźbę Matki Bożej Częstochowskiej z kaplicy historycznego statku m/s Batory.
Stan obecny[edytuj | edytuj kod]
Od lipca 2013 proboszczem parafii jest ks. płk prał. mgr Jan Wołyniec, wikariuszem parafii cywilnej ks. mgr lic. Marek Jóskowski (od lipca 2019). Decyzją biskupa polowego Wojska Polskiego Józefa Guzdka, z dniem 1 maja 2015 roku przydzielony został, kapelan Straży Granicznej ks. kmdr ppor. Andrzej Szpura jako rezydent parafii wojskowej.
Decyzją arcybiskupa metropolity gdańskiego – Sławoja Leszka Głódzia, z dnia 11 grudnia 2017 parafia została mianowania siedzibą dekanatu.
Proboszczowie[edytuj | edytuj kod]
- 1945–1946: ks. Jerzy Dunin
- 1948–1952: o. ppłk Stanisław Kałuża OFM[13]
- rektor kościoła garnizonowego
- 1952–1956: ks. płk Franciszek Wojtyło
- rektor kościoła garnizonowego
- 1957–1965: ks. ppłk Wiktor Kłosowicz[14]
- rektor kościoła garnizonowego
- 1965–1980: ks. kmdr Andrzej Wystrychowski[2][15]
- rektor kościoła garnizonowego
- 1980–1991: ks. kmdr Emil Dybek[16]
- rektor kościoła garnizonowego
- 1986–1991: ks. kan. Paweł Matulewicz[3][17]
- administrator parafii terytorialnej (1947–1986)
- 1991–1999: ks. kmdr prał. Józef Kubalewski[18][19]
- 1999–2005: ks. kmdr mgr Zbigniew Rećko[20][21]
- 2005–2010: ks. kmdr prał. mgr Roman Dziadosz[22]
- 2010–2012: ks. kmdr por. mgr Józef Michalik[23]
- 2012–2013: ks. kmdr por. mgr Jarosław Antoszewski[24]
- od 2013: ks. płk prał. mgr Jan Wołyniec[25]
- kapelan Komendy Miejskiej Policji w Sopocie od 4 XI 2021
- dziekan od 11 XII 2017
- kapelan Kompanii Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej w Gdyni Witominie
- kapelan 33 Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej w Gdyni Grabówku
Wikariusze[edytuj | edytuj kod]
Wikariusze parafii terytorialnej[edytuj | edytuj kod]
- 1957–1958: ks. Alfons Pluskowski
- 1959–1960: ks. dr Alojzy Rotta[26][27]
- 1962–1963: ks. Jan Wesołowski
- 1965–1968: ks. prał. Andrzej Rurarz[28]
- 1968–1972: ks. Jan Kozaczka[29]
- 1972–1975: ks. Henryk Tribowski[30]
- 1975–1979: ks. płk prał. mgr Jan Wołyniec
- 1979–1980: ks. Ryszard Lewarski[31]
- 1979–1980: ks. kan. mgr Andrzej Rozmus[32]
- 1980–1981: ks. Andrzej Tretyn
- 1981–1992: ks. płk prał. mgr Jan Wołyniec[25]
- 1992–1995: ks. kan. mgr Stanisław Jarzembski[33]
- 1992–2000: o. mgr lic. Andrzej Haase OSB[34]
- 1995–1996: ks. kan. mgr Krzysztof Stachowski[35][36][37]
- 1996–2000: ks. kan. mgr Tadeusz Balicki[38]
- 2000–2006: ks. mgr lic. Janusz Witkowski[39][40]
- 2002–2008: mgr Rafał Urbański
- przeniesiony do stanu świeckiego po 2009 (na prośbę duchownego)
- 2006–2011: ks. mgr Wojciech Gruchała[41]
- 2008–2011: ks. mgr Piotr Wrzesiński[42][43]
- 2011–2015: ks. Kazimierz Radomski[44]
- 2013–2021: ks. kan. prof. dr hab. Zdzisław Kropidłowski[45]
- pomoc duszpasterska
- 2015–2019: ks. kan. Kazimierz Głyżewski[46]
- od 2019: ks. mgr lic. Marek Jóskowski[47]
Wikariusze parafii wojskowej[edytuj | edytuj kod]
- 1996–2004: ks. kmdr por. mgr lic. Marian Wydra[7][8]
- 2004–2005: ks. kmdr Zbigniew Kłusek[9][10][11]
- 2011–2013: ks. mjr Sebastian Semrau[48]
- od 2015: ks. kmdr ppor. Andrzej Szpura[49]
Powołania z terenu parafii[edytuj | edytuj kod]
- ks. prał. Jan Majder[50][51] (wyświę. – 1964)
- proboszcz parafii NMP Królowej Różańca Św. w gdańskiej dzielnicy Przymorze w latach 1980–1999;
- ks. Ryszard Rudziński (wyświę. – 1972);
- ks. Piotr Makiłła[52][53] (wyświę. – 1980)
- proboszcz parafii św. Antoniego z Padwy w Wocławach w latach 1986–1993;
- ks. mgr Leopold Godniewicz[54] (wyświę. – 1985);
- o. dr Janusz Maria Andrzejewski[55] OP (wyświę. – 1988 lub 1990);
- ks. hm. mgr Robert Mogiełka[56][57] (wyświę. – 1995)
- dyrektor Domu Rekolekcyjnego w Straszynie[58] od 2019
- diecezjalny duszpasterz harcerzy[59][60] od 2002;
- ks. dr Jan Kaczkowski[61] (wyświę. – 2002)
- założyciel i dyrektor Puckiego Hospicjum pw. św. Ojca Pio[62] w latach 2005–2016;
- ks. mgr Jan Wójcik[63] (wyświę. – 2010)
- misjonarz i administrator parafii św. Mikołaja w Rohatyniu[64] (Ukraina) od 2014.
Upamiętnienie dwóch wybitnych Sopocian[edytuj | edytuj kod]
Z inicjatywy Urzędu Miasta Sopotu[65] 28 marca 2017 odsłonięto i poświęcono ufundowane tablice w kościele upamiętniające dwóch wybitnych Sopocian ks. kanonika Pawła Matulewicza i ks. dr Jana Kaczkowskiego przy bocznym ołtarzu św. Józefa Robotnika. Mszy św. oraz odsłonięcia tablic dokonał dziekan Marynarki Wojennej, ks. kmdr Zbigniew Rećko[66].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wojciech Gruszczyński, Wolne Miasto Gdańsk. Przewodnik po mieście, część 3, Gdańsk 2011.
- ↑ a b Historia duszpasterstwa w Marynarce Wojennej. jerzy.sopot.pl. [dostęp 2006-04-23]. (pol.).
- ↑ a b Śp. ks. kanonik Paweł Matulewicz. jerzy.sopot.pl. [dostęp 2006-04-23]. (pol.).
- ↑ Chciałbym głębiej zapuścić lemiesz. gdansk.gosc.pl. [dostęp 2016-03-03]. (pol.).
- ↑ 7 Szpital Marynarki Wojennej. 7szmw.pl. [dostęp 2023-01-01]. (pol.).
- ↑ „A czy to jest prawdziwy ksiądz?” Nocne grzebanie ofiar rewolty grudniowej przez kapelanów wojskowych w Trójmieście. przystanekhistoria.pl. [dostęp 2021-12-19]. (pol.).
- ↑ a b Nekrologi: Zmarł ks. kan. kmdr por. Marian Wydra. archibial.pl. [dostęp 2022-06-14]. (pol.).
- ↑ a b BIAŁYSTOK – SŁUBICE (DIEC. ŁOWICKA): Uroczystości pogrzebowe Śp. Ks. KMDR. POR. MARIANA WYDRY (ZAPOWIEDŹ). ordynariat.wp.mil.pl. [dostęp 2022-06-14]. (pol.).
- ↑ a b Zmarł ks. kmdr Zbigniew Kłusek. ryglice-okolice.pl. [dostęp 2015-02-13]. (pol.).
- ↑ a b O Zmarłym kapelanie, śp. kmdr. Zbigniewie Kłusku: „Przy Tobie nikt nie czuł się samotny”. archiwum-ordynariat.wp.mil.pl. [dostęp 2015-02-19]. (pol.).
- ↑ a b Pożeganli ks. komandora. tarnow.gosc.pl. [dostęp 2015-03-20]. (pol.).
- ↑ Matka Boska Częstochowska – drugorzędny patron naszego kościoła od 1959 roku (odpust: 26 sierpnia). jerzy.sopot.pl. [dostęp 2006-04-23]. (pol.).
- ↑ o. Stanisław Karol Kałuża. prowincja.panewniki.pl. [dostęp 2018-02-20]. (pol.).
- ↑ Ks. Wiktor Kłosowicz. florian-pabianice.pl. [dostęp 2019-07-01]. (pol.).
- ↑ Zmarli 15 grudnia 1986: Ks. płk (komandor) Andrzej Wystrychowski. echogorzowa.pl. [dostęp 2019-12-15]. (pol.).
- ↑ Śp. ks. Emil Dybek. sopotparafialny.grobonet.com. (pol.).
- ↑ Śp. ks. Paweł Matulewicz. sopot.grobonet.com. (pol.).
- ↑ Bydgoszcz: ks. płk Józef Kubalewski proboszczem parafii Świętych Polskich Braci Męczenników. ekai.pl. [dostęp 2010-12-22]. (pol.).
- ↑ Proboszcz: Ks. Prałat Józef Konstanty Kubalewski. meczennicy.bydgoszcz.pl. [dostęp 2010-12-20]. (pol.).
- ↑ Ks. Zbigniew Rećko. archibial.pl. [dostęp 2016-02-09]. (pol.).
- ↑ Ks. kmdr mgr Zbigniew Rećko – proboszcz parafii Wojskowej Marynarki Wojennej RP pw. M.B. Częstochowskiej (Gdynia Oksywie). diecezja.gda.pl. [dostęp 2016-02-09]. (pol.).
- ↑ Ksiądz Roman Dziadosz. diecezja.bielsko.pl. [dostęp 2014-08-01]. (pol.).
- ↑ Ks. Józef Michalik. diecezja.zamojskolubaczowska.pl. [dostęp 2013-08-17]. (pol.).
- ↑ Ks. Kanonik ppłk mgr Jarosław Antoszewski. diecezjaplocka.pl. [dostęp 2020-01-01]. (pol.).
- ↑ a b Ks. Prałat płk mgr Jan Wołyniec – proboszcz. diecezja.gda.pl. [dostęp 2017-12-11]. (pol.).
- ↑ Nie żyje ks. dr Alojzy Rotta. gdansk.gosc.pl. [dostęp 2023-07-15]. (pol.).
- ↑ Pogrzeb ks. dr. Alojzego Rotty. gdansk.gosc.pl. [dostęp 2023-07-20]. (pol.).
- ↑ Zmarł ks. Andrzej Jan Rurarz – Kapelan Jego Świątobliwości. portalpomorza.pl. [dostęp 2009-12-21]. (pol.).
- ↑ Polska Misja Katolicka w Hanau – Fulda (Ks. Proboszcz Jan Kozaczka). pmk-hanau.de. [dostęp 2009-03-03]. (pol.).
- ↑ Ks. Henryk Tribowski – emeryt w parafii św. Stanisława Kostki (Gdańsk Oliwa). diecezja.gda.pl. [dostęp 2005-09-07]. (pol.).
- ↑ Życiorys śp. ks. Ryszarda Lewarskiego. diecezja.gda.pl. [dostęp 2014-05-26]. (pol.).
- ↑ Ks. Kanonik mgr Andrzej Rozmus – proboszcz w parafii św. Jana Chrzciciela (Gdańsk Kiełpino). diecezja.gda.pl. [dostęp 2005-10-23]. (pol.).
- ↑ Ks. Kanonik mgr Stanisław Jarzembski – proboszcz w parafii św. Wojciecha (Reda Ciechocino). diecezja.gda.pl. [dostęp 2015-02-16]. (pol.).
- ↑ Ks. mgr lic. Andrzej Haase OSB – poza diecezją (Tyniec). diecezja.gda.pl. [dostęp 2008-09-02]. (pol.).
- ↑ Nie żyje ks. Krzysztof Stachowski. Miał 60 lat. nadmorski24.pl. [dostęp 2021-02-06]. (pol.).
- ↑ Nie żyje ks. Krzysztof Stachowski, proboszcz z parafii w Żarnowcu. Miał 60 lat, ciężko zachorował i trafił do szpitala w Wejherowie. puck.naszemiasto.pl. [dostęp 2021-02-06]. (pol.).
- ↑ Pogrzeb ks. kan. Krzysztofa Stachowskiego (Życiorys). gdansk.gosc.pl. [dostęp 2021-02-12]. (pol.).
- ↑ Ks. Kanonik mgr Tadeusz Balicki – rezydent w parafii św. Mikołaja (Gdynia Chylonia). diecezja.gda.pl. [dostęp 2015-05-02]. (pol.).
- ↑ Śp. ks. Janusz Witkowski. jerzy.sopot.pl. [dostęp 2007-07-12]. (pol.).
- ↑ O księdzu Januszu Witkowskim. konferencjazagrozenia.lokomotywa.edu.pl. [dostęp 2007-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-11)]. (pol.).
- ↑ Ks. mgr Wojciech Gruchała – proboszcz w parafii św. Wojciecha - Milenijne Sanktuarium Chrzciciela Gdańska (Gdańsk Świbno). diecezja.gda.pl. [dostęp 2023-07-01]. (pol.).
- ↑ Ks. mgr Piotr Wrzesiński – poza diecezją (Toruń). diecezja.gda.pl. [dostęp 2018-07-02]. (pol.).
- ↑ Ks. Piotr Wrzesiński. diecezja-torun.pl. [dostęp 2018-07-02]. (pol.).
- ↑ Ks. Kazimierz Radomski. diecezja.gda.pl. [dostęp 2018-07-02]. (pol.).
- ↑ Ks. Kanonik prof. dr hab. Zdzisław Kropidłowski – pomoc duszpasterska w parafii św. Wojciecha (Kielno). diecezja.gda.pl. [dostęp 2021-08-25]. (pol.).
- ↑ Ks. Kanonik Kazimierz Głyżewski – proboszcz w parafii św. Apostołów Piotra i Pawła (Gdańsk Jelitkowo). diecezja.gda.pl. [dostęp 2020-06-10]. (pol.).
- ↑ Ks. mgr lic. Marek Jóskowski – wikariusz. diecezja.gda.pl. [dostęp 2020-11-10]. (pol.).
- ↑ Ks. mjr Sebastian Semrau – proboszcz w parafii wojskowej Wojsk Lądowych RP pw. Zmartwychwstania Pańskiego (Brzeg). 1psap.wp.mil.pl. [dostęp 2023-07-23]. (pol.).
- ↑ Ks. kmdr ppor. (kpt.) Andrzej Szpura – rezydent w parafii św. Jerzego (Sopot). diecezja.gda.pl. [dostęp 2015-05-03]. (pol.).
- ↑ Ksiądz Jan Majder [online], nmp.pl [dostęp 2010-01-01] (pol.).
- ↑ Ks. Prałat Jan Majder – wyjątkowa postać kościoła gdańskiego. poradnictwo.gda.pl. [dostęp 2008-09-23]. (pol.).
- ↑ Pogrzeb ks. Piotra Makiłły (Śp. ks. Piotr zmarł w czwartek 27 V). gdansk.gosc.pl. [dostęp 2021-05-31]. (pol.).
- ↑ Śp. ks. Piotr Makiłła. sopotparafialny.grobonet.com. [dostęp 2021-05-31]. (pol.).
- ↑ Ks. mgr Leopold Godniewicz – rezydent w parafii Chrystusa Króla i bł. Alicji Kotowskiej (Wejherowo). diecezja.gda.pl. [dostęp 2001-07-01]. (pol.).
- ↑ Janusz Maria Andrzejewski OP – opiekun Klub Inteligencji Katolickiej (KIK), prowadzący katechezy dla dorosłych (klasztor w Tarnobrzegu). wdrodze.pl. [dostęp 2022-02-02]. (pol.).
- ↑ Ks. mgr Robert Mogiełka – dyrektor Domu Rekolekcyjnego im. św. Wojciecha (Straszyn). diecezja.gda.pl. [dostęp 2019-12-08]. (pol.).
- ↑ 25 lat kapłaństwa kapelana naczelnego (ZHR). zhr.pl. [dostęp 2020-05-27]. (pol.).
- ↑ Kontakt (Zarząd): Dyrektor Domu Rekolekcyjnego – Ks. Robert Mogiełka. domwstraszynie.pl. [dostęp 2020-12-08]. (pol.).
- ↑ Diecezjalna rada duszpasterstwa harcerzy – Ks. mgr hm. Robert Mogiełka (diecezjalny duszpasterz harcerzy). diecezja.gda.pl. [dostęp 2021-01-01]. (pol.).
- ↑ Duszpasterstwo Harcerek i Harcerzy: Kapelan Naczelny – Ks. mgr hm. Robert Mogiełka (Przewodniczący Rady). zhr.pl. [dostęp 2020-06-01]. (pol.).
- ↑ Ks. Jan Kaczkowski (1977–2016). hospitium.org. [dostęp 2020-03-28]. (pol.).
- ↑ Puckie Hospicjum pw. św. Ojca Pio. hospitium.org.
- ↑ Ks. mgr Jan Wójcik – poza krajem (Ukraina). diecezja.gda.pl. [dostęp 2014-07-01]. (pol.).
- ↑ Ks. Jan Paweł Wójcik – administrator (ROHATYN: parafia św. Mikołaja). rkc.lviv.ua. [dostęp 2014-07-01]. (ukr.).
- ↑ Dwóch wybitnych Sopocian: ks. Jan Kaczkowski i ks. Paweł Matulewicz. sopot.pl. [dostęp 2017-03-10]. (pol.).
- ↑ Odsłonięcie tablicy im. ks. Jana Kaczkowskeigo. pomorskie.naszemiasto.pl. [dostęp 2017-03-28]. (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Informacje o parafii na stronie archidiecezji gdańskiej. [dostęp 2023-02-02].
- Ordynariat Polowy Wojska Polskiego. [dostęp 2023-02-02].
- Matka Boska Częstochowska – Historia Figury. [dostęp 2023-02-02].