Przysłop Dolny
49°32′59″N 20°12′53″E/49,549722 20,214722
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Zagospodarowanie |
nieużytki |
Położenie na mapie gminy Ochotnica Dolna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego  | |
| 49°32′59″N 20°12′53″E/49,549722 20,214722
| |
Przysłop Dolny – polana w Paśmie Gorca w Gorcach. Znajduje się na południowym grzbiecie Przysłopu, już poza granicami Gorczańskiego Parku Narodowego. Jej zbocza opadają do doliny potoków Jamne i Małe Jaszcze (lewe dopływy Ochotnicy)[1]. Jeszcze długo po II wojnie światowej tętniła życiem pasterskim, stały na niej szałasy, jednak wskutek nieopłacalności ekonomicznej zaprzestano tu wypasu. Od tego czasu polana zaczyna stopniowo zarastać borówczyskami i pojedynczymi świerkami. W kierunku północnym widoki zasłania las, ale we wszystkich pozostałych kierunkach rozpościera się stąd szeroka panorama widoków na Pieniny, Beskid Sądecki, Pasmo Lubania i Tatry. Przebiegające przez polanę szlaki turystyczne umożliwiają wędrówkę po Gorcach, a noclegi zapewnia schronisko Gorczańska Chata (d. Hawiarska Koliba). W zimie jest dobrym miejscem do uprawiania narciarstwa pozatrasowego[2].
Niedaleko obok polany, przy zielonym szlaku na Gorc znajduje się w lesie grób Władysława Pisarskiego ps. Piwonia – partyzanta IV baonu 1 Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej, który poległ tu 20 października 1944 r. Był jedynym poległym partyzantem w czasie operacji „bitwa nad Ochotnicą”, do przeprowadzenia której Niemcy ściągnęli oddziały SS „Galizien” w liczbie ok. 600 żołnierzy (w dywizji tej służyli głównie Ukraińcy i niemieccy żołnierze z karnej kompanii). Chcieli zniszczyć zgrupowania partyzanckie w Gorcach. Doskonale znający teren partyzanci AK wspólnie z partyzantką sowiecką zorganizowali zasadzki, w których zabili kilkudziesięciu żołnierzy po stronie niemieckiej. Walki toczyły się na całym południowych zboczach pod Gorcem, Przysłopem i Jaworzyną Kamienicką. Wobec znacznej przewagi wroga partyzanci wycofali się w dalsze rejony Gorców. W odwecie Niemcy spacyfikowali później Ochotnicę, zabijając 53 osoby i paląc 29 gospodarstw[2].
Nazwa polany pochodzi od wołoskiego słowa prislop oznaczającego przełęcz[3]. Po wschodniej stronie szczytu Przysłop znajduje się tutaj w grzbiecie pasma Gorca niewielka przełęcz, a po drugiej stronie szczytu Przysłop druga polana – Przysłop Górny[1]. Polana jest jedną z licznych polan na południowych stokach tego pasma, które niegdyś aż pod sam wierzch zajęte były polanami i polami uprawnymi zaszytej wśród gór wsi Ochotnica Górna, której mieszkańcy mają wołoski rodowód[2].
Szlaki turystyki pieszej[edytuj | edytuj kod]
odcinek: Gorc – Przysłop Dolny – Przysłop – Przysłop Górny – Średniak – polana Jaworzyna – Trzy Kopce – Polana Gabrowska – Hala Długa – Turbacz[1]. Odległość 10,4 km, suma podejść 370 m, suma zejść 270 m, czas przejścia 2 godz. 50 min, z powrotem 2 godz. 30 min[4].
Ochotnica Górna – dolina potoku Jamne – Gorczańska Chata – Kosarzyska – Przysłop Dolny – skrzyżowanie ze szlakiem zielonym. Odległość 7,1 km, suma podejść 600 m, czas przejścia 2 godz. 15 min, z powrotem 1 godz. 45 min[4].
olana należy do miejscowości Ochotnica Górna w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Ochotnica Dolna[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2021-12-27].
- ↑ a b c M. Cieszkowski, P. Lubieński, Gorce – przewodnik dla prawdziwego turysty, P. Lubieński (red.), Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2004, ISBN 83-89188-19-8.
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b Gorce. Mapa turystyczna 1: 50 000, Kraków: Compass, 2007, ISBN 83-89472-59-7.