Przełęcz Szopka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szopka
Ilustracja
Państwo

 Polska

Wysokość

779 m n.p.m.

Pasmo

Pieniny

Sąsiednie szczyty

Trzy Korony, Czoło

Położenie na mapie Pienin
Mapa konturowa Pienin, w centrum znajduje się punkt z opisem „Szopka”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Szopka”
Ziemia49°25′08,6″N 20°24′28,9″E/49,419056 20,408028

Przełęcz Szopka – przełęcz w Pieninach na wysokości 779 m pomiędzy szczytami Trzech Koron (982 m) a wzniesieniem Czoło (815 m.)[1]. Bywa także nazywana przełęczą Chwała Bogu (być może nazwa pochodzi od okrzyku ulgi po trudach wspinaczki)[2]. Główny węzeł szlaków w Pieninach Właściwych. Na przełęczy i poniżej niej znajdują się dwie polany. Z polany Szopka widok na pogórza Spisza i Tatry, z polany nad przełęczą widać Gorce. Polana jest koszona przez Pieniński Park Narodowy, jednak z powodu niewielkiego rozmiaru i częściowego zarośnięcia widoki są ograniczone. Przełęcz jest miejscem odpoczynku turystów. Źródełko i ławki wzdłuż ogrodzeń krzyżujących się szlaków, dydaktyczne tablice informacyjne. W sezonie turystycznym bywa zatłoczona. Szlaki rozchodzą się na Trzy Korony, do Czorsztyna, Krościenka i Sromowiec Niżnych[3].

Znajdująca się w Pieninach Właściwych przełęcz Szopka oddziela Masyw Trzech Koron od Pienin Czorsztyńskich. Przełęcz leży na najdogodniejszym i używanym od dawna przejściu łączącym Krościenko ze Sromowcami Niżnymi. W połowie XIX wieku pierwsi turyści wyjeżdżali na nią góralskimi furmankami[3]. Dawniej w sąsiedztwie przełęczy znajdowała się altana dla turystów, często nocowali w niej flisacy. Planowano też budowę schroniska[3].

Polanę porasta zbiorowisko zwane umiarkowanie suchą łąką pienińską. Jest to formacja sztuczna, powstała na terenie po wykarczowanym kilka wieków temu lesie. Gromadnie występują na niej m.in. przelot pospolity, koniczyna pogięta i pagórkowa oraz mietlica pospolita[4]. Na polanie zakwita rzadka już roślina mieczyk dachówkowaty[5], znaleziono tu też zagrożony wyginięciem gatunek grzyba koronicę ozdobną[6]. Notowany jest również kozibród wschodni i storczyk bzowy. Po stronie północnej, ok. 30 m od siodła przełęczy, przy młaczce i źródle, licznie występują sity, turzyce i wełnianki, a nieco dalej przy ścieżce zarośla jałowca pospolitego[4].

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

szlak turystyczny niebieski Główny Szlak Pieniński – do Czorsztyna przez przełęcz Trzy Kopce, Macelak i przełęcz Osice. 2:10 h, ↑ 2:20 h
szlak turystyczny niebieski Główny Szlak Pieniński – do Szczawnicy przez Siodło, Górę Zamkową, Bajków Groń, Czertezik, Sokolicę i przeprawę promową Nowy Przewóz. 2:50 h, ↑ 3:05 h
szlak turystyczny żółty – do Sromowiec Niżnych przez Wąwóz Szopczański. 1 h, ↑ 1:15 h
szlak turystyczny żółty – do Krościenka przez Bajków Groń. 1:10 h, ↑ 1:40 h

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Pieniński Park Narodowy. Pieniny polskie i słowackie. Mapa 1:20 000, Kraków: Wyd. Kartograficzne Polkart, lipiec 2006, ISBN 83-87873-07-1.
  2. B.A. Węglarz, Spacerkiem po starej Szczawnicy i Rusi Szlachtowskiej, Pruszków: Wyd. diecezjalne i drukarnia w Sandomierzu, 2011, ISBN 978-83-62460-17-5.
  3. a b c Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, ISBN 83-915859-4-8.
  4. a b Rajmund Bartyzel, Eugeniusz Szyda, Ścieżki dydaktyczno-naukowe Pienińskiego Parku Narodowego, „Karpaty. Materiały szkoleniowe o problematyce górskiej (...)”, 1978–79, 15–16, Krakowski Klub Przodowników Turystyki Górskiej przy Krakowskim Oddziale PTTK, 1981, s. 38–45.
  5. Kazimierz Zarzyckj, Roman Marcinek, Sławomir Wróbel, Pieniński Park Narodowy, Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2003, ISBN 83-7073-288-7.
  6. Anna Kujawa, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Izabela L. Kałucka (red.), Grzyby chronione Polski. Rozmieszczenie, zagrożenia, rekomendacje ochronne, Poznań: Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk, 2020, ISBN 978-83-938379-8-4.