Przedszkole

Przedszkole – instytucja opiekuńczo-wychowawcza, do której uczęszczają dzieci w wieku od 3 lat (w Polsce – w szczególnych przypadkach od 2,5) do rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego.

Historia

Hugo Oehmichen W przedszkolu

Leżakowanie w przedszkolu w Łomiankach, lata 70.

Przedszkola rozwinęły się z dawnych ochronek, które były instytucjami filantropijnymi, o charakterze opiekuńczym, przeznaczonymi głównie dla ubogich dzieci, ich praca miała charakter misji religijnych lub społecznych (pierwsze powstały w końcu XVIII wieku we Francji).

Dopiero w połowie XIX w. rozwinął się w Europie ruch tzw. ogródków dziecięcych, zwane też „freblówkami” (od nazwiska i ich twórcy i pierwszego teoretyka wychowania przedszkolnego Friedrich Fröbel i stanowiły one prototyp przedszkola; za główny cel stawiały sobie działalność wychowawczą i kształcącą; miały pielęgnować (rozwijać, kształcić) dziecko tak, jak ogrodnik pielęgnuje rośliny (stąd nazwa), stosując odpowiednie metody. Dalszy rozwój pedagogiki okresu przedszkolnego jest związany głównie z dokonaniami O. Decroly’ego i Marii Montessori – twórczyni metody wychowania przedszkolnego opartej na koncepcjach naturalistycznych.

Dawniej zadaniem przedszkoli było zapewnienie dzieciom właściwych warunków rozwoju fizycznego, umysłowego, emocjonalnego i społecznego, wyrównywanie ewentualnych braków i opóźnień w tym zakresie, przygotowanie dziecka do nauki w szkole oraz pomoc pracującym rodzicom w zapewnieniu dzieciom opieki wychowawczej.

Polska

Początki przedszkoli i II Rzeczpospolita

Pierwsze przedszkole w Polsce założone zostało w 1836 roku w Warszawie. Po roku 1918, kiedy to Polska zdobyła niepodległość w II Rzeczypospolitej rozpoczął się proces upowszechniania wychowania przedszkolnego, który trwał do września 1939 roku.

Polska Rzeczpospolita Ludowa

W latach 1945–1947 w miarę wyzwalania ziem polskich spod okupacji III Rzeszy następowało dość szybkie tworzenie przedszkoli i szkół, najczęściej nie dzięki inicjatywom lokalnych społeczności, lecz obowiązku zakładania i utrzymywania przedszkoli przez państwo i samorząd w duchu rozwoju komunizmu i socjalizmu. W latach 1947-1989 niepubliczne placówki przedszkolne rozwiązywano lub były pod ścisłą ochroną kuratoriów oświaty PRL.

III Rzeczpospolita

Reformy oświaty po roku 1989 nie wniosły wielu zmian oświatowych w przedszkolach i ich programach kształcenia przedszkolnego. Ministerstwo Edukacji Narodowej pod kierownictwem M. Handke, nowelizując w lipcu 1998 ustawę o systemie oświaty, zapowiedziało dogłębne zreformowanie ustroju szkolnego i przedszkolnego (zob. reforma systemu oświaty z 1999 roku). Z dniem 1 września 2004 wprowadzono obowiązek odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego przez dzieci w wieku 6 lat w przedszkolu albo w oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej, a od 1 września 2011 r. obowiązkiem tym objęto również dzieci pięcioletnie. Obowiązek ten można spełniać poprzez uczęszczanie do przedszkola, oddziału przedszkolnego przy szkole podstawowej lub do innej formy wychowania przedszkolnego (zespoły przedszkolne lub punkty przedszkolne). Obowiązek ten rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat. Obecnie przygotowanie przedszkolne w wielu krajach stanowi pierwsze, obowiązkowe ogniwo zintegrowanego systemu oświatowego.

Przepisy prawne dotyczące funkcjonowania przedszkoli

Stosownie do przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty w Polsce uczęszczanie przez dzieci do przedszkola nie jest obowiązkowe, z zastrzeżeniem dzieci pięcioletnich i sześcioletnich. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego opisuje proces wspomagania rozwoju i edukacji dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym.

Cele i zadania przedszkola

Przedszkole "Bajkolandia" w Bydgoszczy

Cele i zadania przedszkola są zawarte w aktach prawnych takich jak ustawa o systemie oświaty, statucie przedszkola, zarządzeniach, regulaminach i wewnętrznych procedurach. Ogólne zadania przedszkola do przygotowania przedszkolnego to:

• kształtowanie umiejętności społecznych dzieci:porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych;
• kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych; wdrażanie dzieci do utrzymania w zabawie ładu i porządku;
• wspomaganie rozwoju mowy dzieci;
• wspomaganie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia;
• wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci;
• wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych;
• wychowanie przez sztukę – dziecko widzem i aktorem;
• wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew oraz pląsy i taniec;
• wychowanie przez sztukę – różne formy plastyczne;
• wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych;
• pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń;
• wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt;
• wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacja matematyczną;
• kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania;
• wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.

Ukończenie przedszkola

Rodzice dzieci, które odbyły obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, otrzymują przygotowaną przez nauczyciela informację o dojrzałości szkolnej dziecka. Dokument ten ma dostarczyć rodzicom informacji do podjęcia decyzji o ewentualnym odroczeniu dziecku obowiązku szkolnego.

Linki zewnętrzne

• Uchwały i zarządzenia w przedszkolu jak tworzyć akty prawa wewnętrznego w przedszkolu
• Cele i zadania przedszkola
• Najlepsze przedszkole w Polsce w roku 2007
• Przedszkola na terenie Polski
• Tygodniowy rozkład zajęć edukacyjnych w przedszkolu
• Podstawa programowa w przedszkolach
• Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół