Przedszkole
Przedszkole – instytucja opiekuńczo-wychowawcza, do której uczęszczają dzieci w wieku od 3 lat (w Polsce – w szczególnych przypadkach od 2) do rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Przedszkola rozwinęły się z dawnych ochronek, które były instytucjami filantropijnymi, o charakterze opiekuńczym, przeznaczonymi głównie dla ubogich dzieci, ich praca miała charakter misji religijnych lub społecznych (pierwsze powstały w końcu XVIII wieku we Francji).
Dopiero w połowie XIX w. rozwinął się w Europie ruch tzw. ogródków dziecięcych, zwane też „freblówkami” (od nazwiska i ich twórcy i pierwszego teoretyka wychowania przedszkolnego Friedrich Fröbel i stanowiły one prototyp przedszkola; za główny cel stawiały sobie działalność wychowawczą i kształcącą; miały pielęgnować (rozwijać, kształcić) dziecko tak, jak ogrodnik pielęgnuje rośliny (stąd nazwa), stosując odpowiednie metody. Dalszy rozwój pedagogiki okresu przedszkolnego jest związany głównie z dokonaniami Ovide’a Decroly’ego i Marii Montessori – twórczyni metody wychowania przedszkolnego opartej na koncepcjach naturalistycznych.
Dawniej zadaniem przedszkoli było zapewnienie dzieciom właściwych warunków rozwoju fizycznego, umysłowego, emocjonalnego i społecznego, wyrównywanie ewentualnych braków i opóźnień w tym zakresie, przygotowanie dziecka do nauki w szkole oraz pomoc pracującym rodzicom w zapewnieniu dzieciom opieki wychowawczej.
Polska[edytuj | edytuj kod]


Początki przedszkoli i II Rzeczpospolita[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze przedszkole w Polsce założone zostało w 1836 roku w Warszawie[2]. Ustawą z 1932 wprowadzono przedszkole jako ujednolicony termin dla placówek sprawujących opiekę nad dziećmi od lat 3 do rozpoczęcia nauki szkolnej. Organizację przedszkoli i ich finansowanie pozostawiono samorządom i organizacjom społecznym[3].
Polska Rzeczpospolita Ludowa[edytuj | edytuj kod]
Ta sekcja od 2020-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
W latach 1945–1947 następowało dość szybkie tworzenie przedszkoli i szkół, najczęściej nie dzięki inicjatywom lokalnych społeczności, lecz obowiązku zakładania i utrzymywania przedszkoli przez państwo i samorząd w duchu rozwoju komunizmu i socjalizmu. W latach 1947-1989 niepubliczne placówki przedszkolne rozwiązywano lub były pod ścisłą ochroną kuratoriów oświaty PRL.
III Rzeczpospolita[edytuj | edytuj kod]
Reformy oświaty po roku 1989 nie wniosły wielu zmian oświatowych w przedszkolach i ich programach kształcenia przedszkolnego. Ministerstwo Edukacji Narodowej pod kierownictwem M. Handke, nowelizując w lipcu 1998 ustawę o systemie oświaty, zapowiedziało dogłębne zreformowanie ustroju szkolnego i przedszkolnego (zob. reforma systemu oświaty z 1999 roku). Z dniem 1 września 2004 wprowadzono obowiązek odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego przez dzieci w wieku 6 lat w przedszkolu albo w oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej. Obowiązek ten można spełniać poprzez uczęszczanie do przedszkola, oddziału przedszkolnego przy szkole podstawowej lub do innej formy wychowania przedszkolnego (zespoły przedszkolne lub punkty przedszkolne). Obowiązek ten rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat. Obecnie przygotowanie przedszkolne w wielu krajach stanowi pierwsze, obowiązkowe ogniwo zintegrowanego systemu oświatowego. Od 1 września 2011 r. prawo (ale nie obowiązek) do takiego przygotowania uzyskały również dzieci pięcioletnie.
Przepisy prawne dotyczące funkcjonowania przedszkoli[edytuj | edytuj kod]
Stosownie do przepisów Prawa oświatowego[4] w Polsce uczęszczanie przez dzieci do przedszkola nie jest obowiązkowe, z zastrzeżeniem dzieci pięcioletnich i sześcioletnich. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego[5] opisuje proces wspomagania rozwoju i edukacji dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym.
Cele i zadania przedszkola[edytuj | edytuj kod]



Cele i zadania przedszkola są zawarte w aktach prawnych takich jak Prawo oświatowe, statucie przedszkola, zarządzeniach, regulaminach i wewnętrznych procedurach. Ogólne zadania przedszkola do przygotowania przedszkolnego to:
- kształtowanie umiejętności społecznych dzieci:porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych;
- kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych; wdrażanie dzieci do utrzymania w zabawie ładu i porządku;
- wspomaganie rozwoju mowy dzieci;
- wspomaganie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia;
- wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci;
- wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych;
- wychowanie przez sztukę – dziecko widzem i aktorem;
- wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew oraz pląsy i taniec;
- wychowanie przez sztukę – różne formy plastyczne;
- wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych;
- pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń;
- wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt;
- wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacja matematyczną;
- kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania;
- wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.
Ukończenie przedszkola[edytuj | edytuj kod]
Rodzice dzieci, które odbyły obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, otrzymują przygotowaną przez nauczyciela informację o dojrzałości szkolnej dziecka. Dokument ten ma dostarczyć rodzicom informacji do podjęcia decyzji o ewentualnym odroczeniu dziecku obowiązku szkolnego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Tom 5 (P-S), Wydawnictwo Naukowe PWN 1996, Warszawa, s. 361, ISBN 83-01-11968-3.
- ↑ „Encyklopedia dla dzieci”, Wiedza Powszechna, Warszawa 1976.
- ↑ Stanisława Moliere: Metodyka wychowania fizyczneog w przedszkolu. Warszawa: Sport i Turystyka, 1974.
- ↑ Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1082).
- ↑ Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Uchwały i zarządzenia w przedszkolu jak tworzyć akty prawa wewnętrznego w przedszkolu
- Cele i zadania przedszkola
- Przedszkola na terenie Polski
- Tygodniowy rozkład zajęć edukacyjnych w przedszkolu
- Dawna podstawa programowa w przedszkolach
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356)