Kobryń: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Lomakez (dyskusja | edycje)
3 edycje
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
Nie podano opisu zmian
Znacznik: Z urządzenia mobilnego
Linia 36: Linia 36:
10 lutego 1919 roku miejscowość została przejściowo zdobyta przez polską kawalerię z [[Grupa Poleska|grupy]] gen. [[Antoni Listowski|Listowskiego]], a dwa dni później trwale przez oddział kawalerii pod dowództwem mjr. [[Władysław Dąbrowski (ur. 1891)|Władysława Dąbrowskiego]]<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Wyszczelski| imię = Lech| autor link = Lech Wyszczelski| inni = | tytuł = Wojna polsko-rosyjska 1919–1920| url = | wydanie = 1| wydawca = Bellona| miejsce = [[Warszawa]]| rok = [[2010]]| strony = 56, 58| rozdział = Wstępna faza walk| adres rozdziału = | nazwisko r = Wyszczelski| imię r = Lech| autor r link = | tom = | tytuł tomu = | isbn = 978-83-11-11934-5| język = | data dostępu = }}</ref>. Podczas [[Wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]] w okresie od [[11 września|11]] do [[23 września]] [[1920]] w rejonie Kobrynia [[Bitwa pod Kobryniem (1920)|toczyły się walki]] pomiędzy [[4 Armia (II RP)|4 Armię WP]] a [[4 Armia (RFSRR)|4 Armią RFSRR]].
10 lutego 1919 roku miejscowość została przejściowo zdobyta przez polską kawalerię z [[Grupa Poleska|grupy]] gen. [[Antoni Listowski|Listowskiego]], a dwa dni później trwale przez oddział kawalerii pod dowództwem mjr. [[Władysław Dąbrowski (ur. 1891)|Władysława Dąbrowskiego]]<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Wyszczelski| imię = Lech| autor link = Lech Wyszczelski| inni = | tytuł = Wojna polsko-rosyjska 1919–1920| url = | wydanie = 1| wydawca = Bellona| miejsce = [[Warszawa]]| rok = [[2010]]| strony = 56, 58| rozdział = Wstępna faza walk| adres rozdziału = | nazwisko r = Wyszczelski| imię r = Lech| autor r link = | tom = | tytuł tomu = | isbn = 978-83-11-11934-5| język = | data dostępu = }}</ref>. Podczas [[Wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]] w okresie od [[11 września|11]] do [[23 września]] [[1920]] w rejonie Kobrynia [[Bitwa pod Kobryniem (1920)|toczyły się walki]] pomiędzy [[4 Armia (II RP)|4 Armię WP]] a [[4 Armia (RFSRR)|4 Armią RFSRR]].


W okresie międzywojennym należał do Polski, był stolicą powiatu w [[województwo poleskie|województwie poleskim]] oraz siedzibą wiejskiej [[gmina Kobryń|gminy Kobryń]]. Od września 1939 do czerwca 1941 pod okupacją sowiecką, następnie do lata 1944 pod niemiecką.
W okresie międzywojennym należał do Polski, był stolicą powiatu w [[województwo poleskie|województwie poleskim]] oraz siedzibą wiejskiej [[gmina Kobryń|gminy Kobryń]]. Stacjonował w nim sztab 30. DP i 83 Pułk Piechoty. Od 19 września 1939 pod okupacją niemiecką, a paru dniach do czerwca 1941 pod okupacją sowiecką, następnie do lata 1944 ponownie pod niemiecką.


W latach 1945–1991 miasto należało do [[Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka|Białoruskiej SRR]], od 1991 jest częścią Białorusi.
W latach 1945–1991 miasto należało do [[Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka|Białoruskiej SRR]], od 1991 jest częścią Białorusi.

Wersja z 23:06, 17 kwi 2014

Kobryń
Ilustracja
Sobór Aleksandra Newskiego w Kobryniu
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Białoruś

Obwód

brzeski

Rejon

kobryński

Populacja (2010)
• liczba ludności


51 200[1]

Nr kierunkowy

+375 1642

Kod pocztowy

225301, 225306, 225860

Tablice rejestracyjne

1

Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city}
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Kobryń[2] (biał. Ко́брын, Kobryn, ros. Кобрин, jid. קאברין, Kobrin) – miasto w zachodniej części Białorusi, do 1945 r. w Polsce, przy połączeniu Kanału Dniepr-Bug z rzeką Muchawiec. Leży obok głównej drogi Warszawa-Mińsk-Moskwa, około 50 km od granicy z Polską. Liczy 51,2 tys. mieszkańców (2010); przemysł precyzyjny, metalowy, mineralny, spożywczy, lekki, meblarski; węzeł drogowy, muzeum.

Historia

Rynek w Kobryniu na początku XX wieku
Muzeum Suworowa
Park kultury im. Suworowa
Cmentarz żydowski w Kobryniu

Pierwsza wzmianka historyczna pochodzi z 1287. Wyniki badań archeologicznych przeprowadzonych w 1999 w Kobryniu pokazały, że osada została założona o kilkaset lat wcześniej. Do końca XIII wieku własność książąt włodzimiersko-wołyńskich. Od 1312 w Wielkim Księstwie Litewskim. Od końca XIV wieku do 1490 stolica księstwa Kobryńskiego należącego do potomków Olgierda. Książę Roman Kobryński wraz ze swoim oddziałem uczestniczył w bitwie pod Grunwaldem. Od XVI wieku siedziba powiatu, w latach 1589–1766 na prawie magdeburskim. Od XVI wieku miasto było dużym skupiskiem ludności żydowskiej.

Od 1795 w zaborze rosyjskim, jako siedziba powiatu kobryńskiego guberni grodzieńskiej. Miasto zostało mocno zniszczone w trakcie bitwy rosyjsko-saskiej podczas inwazji Napoleona na Rosję 15 (27) lipca 1812 r.

10 lutego 1919 roku miejscowość została przejściowo zdobyta przez polską kawalerię z grupy gen. Listowskiego, a dwa dni później trwale przez oddział kawalerii pod dowództwem mjr. Władysława Dąbrowskiego[3]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej w okresie od 11 do 23 września 1920 w rejonie Kobrynia toczyły się walki pomiędzy 4 Armię WP a 4 Armią RFSRR.

W okresie międzywojennym należał do Polski, był stolicą powiatu w województwie poleskim oraz siedzibą wiejskiej gminy Kobryń. Stacjonował w nim sztab 30. DP i 83 Pułk Piechoty. Od 19 września 1939 pod okupacją niemiecką, a paru dniach do czerwca 1941 pod okupacją sowiecką, następnie do lata 1944 ponownie pod niemiecką.

W latach 1945–1991 miasto należało do Białoruskiej SRR, od 1991 jest częścią Białorusi.

Wojna obronna

 Osobny artykuł: Bitwa pod Kobryniem.

Kobryń i jego okolice we wrześniu 1939 były ważnym ośrodkiem obrony polskiej na Polesiu i miejscem krwawych walk. Tu w dniach 17–18 września 1939 toczyły się walki z niemieckim XIX Korpusem Pancernym gen. Heinza Guderiana. Po ustąpieniu Niemców rozgorzały walki z działającymi w rejonie Kobrynia komunistycznymi bandami zwalczającymi Polaków, które uaktywniły się na wieść o agresji sowieckiej na Polskę. Na koniec polskim obrońcom przyszło się zmierzyć z wkraczającymi od wschodu oddziałami sowieckimi.

Ziemi kobryńskiej bronili żołnierze dowodzonej przez płk. Adama Eplera Dywizji "Kobryń", zorganizowanej po 10 września 1939 r. na bazie jednostek wchodzących w skład Ośrodka Zapasowego 30 Poleskiej Dywizji Piechoty (82. syberyjski Pułk Strzelców z Brześcia, 83. Pułk Strzelców Poleskich z Kobrynia, 84. Pułk Strzelców Polskich z Pińska oraz 5. dywizjon artylerii lekkiej). W walkach pod Kobryniem wzięła także udział kompania ochotnicza sformowana z uczniów kobryńskiego gimnazjum, którzy odbyli przedpoborowe przysposobienie wojskowe (członkowie kobryńskiego "Strzelca"), żołnierze Legii Akademickiej przybyli do Kobrynia oraz liczni funkcjonariusze Policji Państwowej z Kobrynia i Brześcia. Walki trwały do dnia 22 września 1939, kiedy do miasta opuszczanego przez Niemców weszły oddziały sowieckie.

W latach 1941–1942 miejscowa ludność żydowska została przez Niemców zamknięta w getcie, a następnie wymordowana.

W 2008 w Kobryniu odnaleziono masowe groby żołnierzy polskich. W mieście, na terenie starego cmentarza katolickiego zlokalizowano zbiorową mogiłę, z której wydobyto szczątki 13 żołnierzy Wojska Polskiego poległych zapewne 18 września 1939 podczas obrony miasta. Wśród licznych elementów uzbrojenia i oporządzenia wojskowego w grobie znaleziono przedmioty pozwalające na identyfikację konkretnych żołnierzy. Na podstawie odnalezionych znaków tożsamości zidentyfikowano nazwiska trzech żołnierzy WP: strzelca Stanisława Matyki, podchorążego Ewarysta Zajkowskiego oraz strzelca Ludwika Lipy. W Podziemieniu k. Kobrynia odnaleziono i ekshumowano szczątki 42 zamordowanych Polaków, żołnierzy, policjantów i cywilów, którzy według wstępnych ustaleń wszyscy zginęli z rąk miejscowych band.[4].

Uroczysty pogrzeb prochów odnalezionych polskich ofiar, wśród nich generała Stanisława Sołłohub-Dowoyno, odbył się 13 września 2008 na cmentarzu w Kobryniu przy asyście honorowej pocztów sztandarowych polskiego wojska i policji. Ceremonii przewodniczył ks. bp Tadeusz Płoski, ordynariusz polowy Wojska Polskiego[5].

Demografia

Zabytki

  • Kościół katolicki, późno klasycystyczny zbudowany w 1843. Zamknięty w 1962, oddany wiernym w 1989.
  • Cerkiew prawosławna, drewniana przeniesiona do Kobrynia w 1841 i usytuowana w obecnym miejscu. Cerkiew zamknięto w latach 60. XX wieku i zamieniono w magazyn muzealny, oddano wiernym w 1986. Obok cerkwi dzwonnica.
  • Sobór prawosławny, wzniesiony w latach 1864–1868 na mogile żołnierzy rosyjskich poległych w bitwie z wojskami Napolona w 1812. Świątynia upamiętnia poległych i zniesienie pańszczyzny. Wzniesiona przez carat za pieniądze z konfiskaty majątków po powstaniu styczniowym.
  • Monaster Przemienienia Pańskiego – klasztor prawosławny założono w 1497, początkowo budynki drewniane, murowane barokowe wybudowano na początku XVI w. Po unii brzeskiej w 1596 klasztor przejęli bazylianie. W 1626 odbył tu się synod biskupów unickich Rzeczypospolitej. Po skasowaniu unii w 1839 w klasztorze mieściło się prawosławna szkoła duchowna. Budynek został opuszczony po pożarze w II poł. XIX wieku. Po remoncie w okresie międzywojennym była tu siedziba sądu. Teraz znajduje się tu komenda policji.
  • Dworek miejski zwany Domem Suworowa, klasycystyczny, zbudowany w 1794, zniszczony w czasie II wojny światowej. Odrestaurowany w latach 1948 i 1980. W dworku muzeum wojskowo-historyczne im. Aleksandra Suworowa, który w nim mieszkał w 1797 i 1800. W dworku tym w 1860 przebywał Romuald Traugutt.
  • Synagoga z II połowy XIX wieku (obecnie w ruinie)
  • wielowyznaniowe cmentarze miejskie

Ludzie związani z Kobryniem

Miasta partnerskie

Zobacz też

  1. ↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года (ros.)
  2. ↑ Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 lutego 1937 r. o ustaleniu urzędowych nazw miast (M.P. z 1937 r. nr 69, poz. 104).
  3. ↑ Lech Wyszczelski: Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 56, 58. ISBN 978-83-11-11934-5.
  4. ↑ Komunikat prasowy. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 20 sierpnia 2008.
  5. ↑ Odzyskali imiona i nazwiska, Karolina Goździewska, Nasz Dziennik, 15 września 2008.

Linki zewnętrzne

Powiat kobryński (do 1939)
Przynależność wojewódzka
Miasta (1919–39)
Gminy wiejskie (1919–39)
Stolice rejonów obwodu brzeskiego

Herb obwodu brzeskiego

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kobryń&oldid=39281346”