Mamry: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika Krzyniu3 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Mik.
źródła
Linia 5: Linia 5:
|kontynent = Europa
|kontynent = Europa
|państwa = [[Polska]]
|państwa = [[Polska]]
|powierzchnia = 104
|powierzchnia = 104,39
|długość = 20
|długość = 20
|szerokość = 12
|szerokość = 12
|głębokość_średnia = 11
|głębokość_średnia = 11
|głębokość_max = 44
|głębokość_max = 43,8
|objętość = 1,0126
|objętość = 1,0126
|wysokość_npm = 117
|wysokość_npm = 117
Linia 29: Linia 29:
'''Mamry''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Mauersee'') – [[jezioro]] w północno-wschodniej Polsce, na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], w [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainie Wielkich Jezior Mazurskich]].
'''Mamry''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Mauersee'') – [[jezioro]] w północno-wschodniej Polsce, na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], w [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainie Wielkich Jezior Mazurskich]].


Powierzchnia lustra wody Mamr obejmuje 104,39 ha<ref name="encyklopedia">{{cytuj książkę | autor = | tytuł = Najnowsza encyklopedia powszechna A-Z | wydawca = Zielona Sowa | miejsce = Kraków | rok = 2005 | strony = 550 | isbn = 83-7389-938-3}}</ref>.
{{Fakt|Powierzchnia lustra wody Mamr obejmuje 104 km²|data=2009-11}}.


Mamry to [[jezioro polodowcowe]] {{Fakt|morenowe ([[morena denna]]) o zasobności wody 1012,6 milionów m³|data=2009-11}}. Jedno z największych jezior w Polsce.
Mamry to [[jezioro polodowcowe]] morenowe<ref name="encyklopedia"/> {{fakt|([[morena denna]]) o zasobności wody 1012,6 milionów m³|data=2009-11}}. Jedno z największych jezior w Polsce.


{{Fakt|Średnia głębokość zbiornika wynosi 11 m, a maksymalna 44 m|data=2009-11}}.
{{fakt|Średnia głębokość zbiornika wynosi 11 m|data=2009-11}}, a maksymalna 43,8 m<ref name="encyklopedia"/>.


Dno jeziora jest zróżnicowane z licznymi zagłębieniami i wypłyceniami, przy czym część północna jest wyraźnie głębsza, dno porastają roślinność wynurzona, łąki podwodne złożone z ramienic, brzegi jeziora przeważnie niskie i podmokłe, w części porośnięte lasem.
Dno jeziora jest zróżnicowane z licznymi zagłębieniami i wypłyceniami, przy czym część północna jest wyraźnie głębsza, dno porastają roślinność wynurzona, łąki podwodne złożone z ramienic, brzegi jeziora przeważnie niskie i podmokłe, w części porośnięte lasem.


== Położenie ==
== Położenie ==
{{Fakt|Składa się z 6 połączonych ze sobą jezior: [[Mamry (właściwe)|Mamry]] właściwe lub północne, [[Kirsajty]], [[Kisajno]], [[Dargin]], [[Święcajty]], [[Jezioro Dobskie|Dobskie]]|data=2009-11}}. Z Mamr wypływa rzeka [[Węgorapa]].
Składa się z 6 połączonych ze sobą jezior: [[Mamry (właściwe)|Mamry]] właściwe lub północne, [[Kirsajty]], [[Kisajno]], [[Dargin]], [[Święcajty]], [[Jezioro Dobskie|Dobskie]]<ref name="encyklopedia"/>. Z Mamr wypływa rzeka [[Węgorapa]].


Na jeziorze znajdują się 33 [[wyspa|wyspy]] o łącznej powierzchni 213 [[Hektar|ha]], część z nich na jeziorach Mamry i Kisajno tworzy rezerwat ornitologiczny. Największa wyspa na Mamrach i [[Mazury|Mazurach]] to [[Upałty (wyspa)|Upałty]].
Na jeziorze znajdują się 33 [[wyspa|wyspy]] o łącznej powierzchni 213 [[Hektar|ha]], część z nich na jeziorach Mamry i Kisajno tworzy rezerwat ornitologiczny. Największa wyspa na Mamrach i [[Mazury|Mazurach]] to [[Upałty (wyspa)|Upałty]].

Wersja z 13:55, 23 maj 2011

Mamry
{{{nazwa oryginalna}}}
{{{inne nazwy}}}
Ilustracja
{{{opis grafiki}}}
Położenie
Państwo

{{{państwo}}}

Lokalizacja

{{{lokalizacja}}}

Miejscowości nadbrzeżne

{{{miasta nadbrzeżne}}}

Region

{{{region}}}

Wysokość lustra

{{{wysokość lustra}}} m n.p.m.

Wyspy

{{{wyspy}}}

Morfometria
Powierzchnia

104,39

Wymiary
• max długość
• max szerokość


{{{max długość}}}
{{{max szerokość}}}

Głębokość
• średnia
• maksymalna


{{{głębokość średnia}}} m
{{{głębokość max}}} m

Długość linii brzegowej

{{{długość brzegu}}}

Objętość

1,0126

Hydrologia
Jakość wody

{{{jakość}}}

Rzeki zasilające

{{{rzeki zasilające}}}

Rzeki wypływające

{{{rzeki wypływające}}}

Rodzaj jeziora

morenowe – moreny dennej

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }}
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:waterbody}
[[Plik:{{{mapka jeziora}}}|240x240px|alt=Mapka jeziora|]]
{{{opis mapki jeziora}}}

Mamry (niem. Mauersee) – jezioro w północno-wschodniej Polsce, na Pojezierzu Mazurskim, w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich.

Powierzchnia lustra wody Mamr obejmuje 104,39 ha[1].

Mamry to jezioro polodowcowe morenowe[1] (morena denna) o zasobności wody 1012,6 milionów m³[potrzebny przypis]. Jedno z największych jezior w Polsce.

Średnia głębokość zbiornika wynosi 11 m[potrzebny przypis], a maksymalna 43,8 m[1].

Dno jeziora jest zróżnicowane z licznymi zagłębieniami i wypłyceniami, przy czym część północna jest wyraźnie głębsza, dno porastają roślinność wynurzona, łąki podwodne złożone z ramienic, brzegi jeziora przeważnie niskie i podmokłe, w części porośnięte lasem.

Położenie

Składa się z 6 połączonych ze sobą jezior: Mamry właściwe lub północne, Kirsajty, Kisajno, Dargin, Święcajty, Dobskie[1]. Z Mamr wypływa rzeka Węgorapa.

Na jeziorze znajdują się 33 wyspy o łącznej powierzchni 213 ha, część z nich na jeziorach Mamry i Kisajno tworzy rezerwat ornitologiczny. Największa wyspa na Mamrach i Mazurach to Upałty.

Mamry ma także 3 wydzielone części[2]:

Zagospodarowanie

Przez jezioro prowadzi trasa żeglugowa z Węgorzewa przez Giżycko, Mikołajki do Pisza i Rucianego-Nidy.

Jakość wód

Związki fosforowe nie powodują korzystnej oceny zbiornika, natomiast stan sanitarny jeziora odpowiada I klasie[potrzebny przypis]. Zatoka Przystań jest wydzieloną częścią jeziora Mamry, zwaną jeziorem Przystań, nie wykazuje większych różnic w stosunku do pozostałej części jeziora, czyli zakwalifikowano ją do I klasy czystości[potrzebny przypis].

Historia

W przeszłości jeziora kompleksu Mamr tworzyły oddzielne zbiorniki wodne połączone strumieniami. Poziom wody w jeziorach podniósł się w XVI-XVII w. o kilka metrów. Na podniesienie poziomu wody w kompleksie Mamr miały wpływ: zapora na Węgorapie (młyn), ruchy skorupy ziemskiej – wynoszenie gruntu w części północnej kompleksu o 1 mm rocznie. Pod wodą znalazły się m.in.: dawna droga do kościoła z Kalu do Węgielsztyna, niektóre osady i cmentarze pruskie.

Nazwę Mamry wprowadzono urzędowo w 1949 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę jeziora – Mauer See[3].

Panorama jeziora Mamry
Panorama jeziora Mamry
Panorama jeziora Mamry
Panorama jeziora Mamry

Wyspy na jeziorze Mamry

Mamry właściwe (północne):

Dargin:

  • 13., 14. Poganckie Kępy
  • 15. Ilma

Jezioro Dobskie:

Kirsajty:

  • 11. Wyspa Sidorkowa
  • 12. Ostrowik

Kisajno:

  • 23. Dębowa Górka
  • 24. Wielka Kiermuza
  • 25. Wyspa Czapla
  • 26. Wyspa Olchowa
  • 27. Wyspa Muszla
  • 28. Wyspa Ptasia
  • 29. Górny Ostrów
  • 30. Sosnowy Ostrów
  • 31. Świtałowy Ostrów
  • 32. Duży Ostrów
  • 33. Woś
  • 34, 35. Wronie Kępy
  • 36, 37. kępy bez nazwy

Święcajty:

  • 8. Wyspa Kocia
  • 9. Wyspa Bezimienna (Wyspa Tartaczna)
  • 10. Wyspa Ptasia

Zobacz też

  1. a b c d Najnowsza encyklopedia powszechna A-Z. Kraków: Zielona Sowa, 2005, s. 550. ISBN 83-7389-938-3.
  2. Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red). T. 1. Cz. 2: Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006. ISBN 83-239-9607-5.
  3. M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225, s. 2