Oscar Niemeyer: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Bonvol (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
10 849 edycji
Bonvol (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
10 849 edycji
m dr. uzup. meryt., link wewn. do nowego artykułu
Linia 22: Linia 22:
[[Plik:TeatroCaxias.jpg|thumb|240px|O. Niemeyer: Biblioteka miejska w [[Duque de Caxias]]]]
[[Plik:TeatroCaxias.jpg|thumb|240px|O. Niemeyer: Biblioteka miejska w [[Duque de Caxias]]]]


'''Oscar Niemeyer''', właśc. '''Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho''' (ur. [[15 grudnia]] [[1907]] w [[Rio de Janeiro]], zm. [[5 grudnia]] [[2012]] tamże) – [[Brazylia|brazylijski]] architekt, przedstawiciel światowej [[Modernizm (architektura)|architektury modernistycznej]]{{r|BR}}.
'''Oscar Niemeyer''', właśc. '''Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho''' (ur. [[15 grudnia]] [[1907]] w [[Rio de Janeiro]], zm. [[5 grudnia]] [[2012]] tamże) – [[Brazylia|brazylijski]] architekt, przedstawiciel światowej [[Modernizm (architektura)|architektury modernistycznej]]{{r|BR}}. Zaprojektował około 200 budynków i budowli{{r|iphan12072007}}.


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Linia 42: Linia 42:


== Główne dzieła ==
== Główne dzieła ==
{{Kategoria główna|Dzieła Oscara Niemeyera}}
* Ministerstwo Oświaty i Zdrowia w [[Rio de Janeiro]] (obecnie Pałac Kultury – z [[Le Corbusier]]em, [[Lucio Costa|Luciem Costą]], Jorge Machado Moreirą i Afonso Eduardo Reidym, 1937–1943
* Ministerstwo Oświaty i Zdrowia w [[Rio de Janeiro]] (obecnie Pałac Kultury – z [[Le Corbusier]]em, [[Lucio Costa|Luciem Costą]], Jorge Machado Moreirą i Afonso Eduardo Reidym, 1937–1943
* dom Oswalda de Andrade w [[São Paulo]], 1938
* dom Oswalda de Andrade w [[São Paulo]], 1938
Linia 51: Linia 52:
* pawilon [[Biennale w São Paulo|biennale]] w parku Ibirapuera w São Paulo, 1951
* pawilon [[Biennale w São Paulo|biennale]] w parku Ibirapuera w São Paulo, 1951
* gmach [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]] w Nowym Jorku (w komitecie doradczym), 1952
* gmach [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]] w Nowym Jorku (w komitecie doradczym), 1952
* własny dom [[Casa das Canoas]], 1953<ref name="Calder2010s494" />
* budynek wielorodzinny na wystawie [[Internationale Bauausstellung|Interbau]] w [[Berlin]]ie, 1957
* budynek wielorodzinny na wystawie [[Internationale Bauausstellung|Interbau]] w [[Berlin]]ie, 1957
* budynki użyteczności publicznej w [[Brasília|Brasílii]], 1957–1964
* budynki użyteczności publicznej w [[Brasília|Brasílii]], 1957–1964
Linia 82: Linia 84:
* <ref name=BR>
* <ref name=BR>
Niemeyer w 2007 wciąż projektuje, mając 100 lat. Tym samym, jak to określono w filmie Bayerischer Rundfunk „Die Kraft der Formen: Zum 100. Geburtstag des Architekten Oscar Niemeyer”, jest on najstarszym czynnym architektem wszech czasów.</ref>
Niemeyer w 2007 wciąż projektuje, mając 100 lat. Tym samym, jak to określono w filmie Bayerischer Rundfunk „Die Kraft der Formen: Zum 100. Geburtstag des Architekten Oscar Niemeyer”, jest on najstarszym czynnym architektem wszech czasów.</ref>
* <ref name="Calder2010s494">
{{Cytuj książkę | nazwisko=Irving | imię=Mark | tytuł=1001 budynków, które musisz zobaczyć | rozdział=Pałac Planalto (1960) | autor r=Barnabas Calder | wydawca=Publicat | miejsce=Poznań | rok=2010 | isbn=978-83-245-9531-0 | strony=494}}</ref>
* <ref name="Calder2010s520">
* <ref name="Calder2010s520">
{{Cytuj książkę | nazwisko=Irving | imię=Mark | tytuł=1001 budynków, które musisz zobaczyć | rozdział=Pałac Planalto (1960) | autor r=Barnabas Calder | wydawca=Publicat | miejsce=Poznań | rok=2010 | isbn=978-83-245-9531-0 | strony=520}}</ref>
{{Cytuj książkę | nazwisko=Irving | imię=Mark | tytuł=1001 budynków, które musisz zobaczyć | rozdział=Pałac Planalto (1960) | autor r=Barnabas Calder | wydawca=Publicat | miejsce=Poznań | rok=2010 | isbn=978-83-245-9531-0 | strony=520}}</ref>
Linia 93: Linia 97:
| język = de
| język = de
| data dostępu = 2010-06-06}} Jego przodkiem był Konrad Heinrich von Niemeyer (ur. 4 maja 1761 w Hanowerze, zm. 13 lutego 1806 w Lisbonie), który z Hanoweru wyemigrował do Portugalii. Synem Konrada był Carlos Conrado de Niemeyer (1786-?), a wnukiem pradziadek architekta, Joaquim Carlos de Niemeyer (1818–1886), założyciel brazylijskiej gałęzi rodziny. Babką architekta była Francisca Amélia de Niemeyer (1845-1879), a ojcem Oscar de Niemeyer Soares (1877–?). Architekt miał dwóch braci i trzy siostry.</ref>
| data dostępu = 2010-06-06}} Jego przodkiem był Konrad Heinrich von Niemeyer (ur. 4 maja 1761 w Hanowerze, zm. 13 lutego 1806 w Lisbonie), który z Hanoweru wyemigrował do Portugalii. Synem Konrada był Carlos Conrado de Niemeyer (1786-?), a wnukiem pradziadek architekta, Joaquim Carlos de Niemeyer (1818–1886), założyciel brazylijskiej gałęzi rodziny. Babką architekta była Francisca Amélia de Niemeyer (1845-1879), a ojcem Oscar de Niemeyer Soares (1877–?). Architekt miał dwóch braci i trzy siostry.</ref>
* <ref name="iphan12072007">
{{Cytuj stronę | url=http://portal.iphan.gov.br/portal/montarDetalheConteudo.do?id=13804&sigla=Noticia&retorno=detalheNoticia | tytuł=Iphan tomba obras de Niemeyer | opublikowany=Instituto do Património Historico e Artístico National | język=pt | data dostępu=15 czerwca 2014}}</ref>
}}
}}


Wersja z 16:43, 15 cze 2014

{{{imię i nazwisko}}}
ilustracja
podpis
Odznaczenia
Krzyż Wielki Narodowego Orderu Zasługi dla Nauki (Brazylia) Order Zasługi dla Kultury (Brazylia) Austriacka Odznaka Honorowa Nauki i Sztuki Wielki Oficer Orderu Zasług Naukowych i Kulturalnych Gabrieli Mistral (Chile) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Order Sztuki i Literatury (Hiszpania) Order Solidarności (Kuba) Krzyż Wielki Orderu Świętego Jakuba od Miecza (Portugalia) Komandor Orderu Infanta Henryka (Portugalia) Order Przyjaźni (Rosja) Komandor Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego (Watykan)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa
Plik:Brazil.Brasilia.01.jpg
O. Niemeyer: Katedra
w Brasilii (fot. Victor Soares, Agência Brasil)
O. Niemeyer: Museu de Arte Contemporânea w Niterói
O. Niemeyer: Biblioteka miejska w Duque de Caxias

Oscar Niemeyer, właśc. Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho (ur. 15 grudnia 1907 w Rio de Janeiro, zm. 5 grudnia 2012 tamże) – brazylijski architekt, przedstawiciel światowej architektury modernistycznej[1]. Zaprojektował około 200 budynków i budowli[2].

Życiorys

Niemeyer, wywodzący się z rodziny niemieckiego pochodzenia[3], dorastał w środowisku artystycznym. W 1934 ukończył studia na Narodowej Akademii Sztuk Pięknych (Escola Nacional de Belas Artes) w Rio de Janeiro, po czym mimo trudnych warunków materialnych zrezygnował z wynagrodzenia, praktykując w biurze renomowanych architektów nowoczesnych Lúcio Costy i Carlosa Leão. W 1936 Lúcio Costa został wybrany przez ministra edukacji Gustavo Capanemę na projektanta zespołu gmachów ministerstwa oświaty i zdrowia w Rio de Janeiro. W 1939 kierownictwo projektu przejął Niemeyer, współpracując z Lúcio Costą, Carlosem Leão, Affonso Eduardo Reidym, Jorge Moreirą oraz Ernanim Vasconcellosem. Konsultantem projektu był sławny już wówczas francuski architekt Le Corbusier. Niemeyer znalazł się pod silnym wpływem jego architektury. Szybko wytworzył jednak swój osobisty skulpturalny i abstrakcyjny styl, osadzający modernizm w miejscowym klimacie kulturowym.

W 1945 wstąpił do Brazylijskiej Partii Komunistycznej, której członkiem pozostał do roku 1990. Poglądy polityczne Niemeyera – zaangażowanego komunisty – mają duży wpływ na jego twórczość, lecz były również powodem poważnych perturbacji w życiu architekta. Niemeyer był aktywnym działaczem lewicowym. Po przejęciu władzy w Brazylii przez wojskową juntę został zmuszony do emigracji, którą spędził głównie we Francji. Przyjaźnił się z wieloma komunistycznymi liderami, m.in. z Fidelem Castro. Zaprojektował także siedzibę Francuskiej Partii Komunistycznej[4].

Po przejęciu w 1964 władzy w Brazylii przez juntę zakazano mu wykonywania zawodu, a w 1966 zmuszono do opuszczenia kraju, sugerując wyjazd do ZSRR. Architekt osiedlił się wówczas we Francji, odwiedził jednak ZSRR i wiele krajów bloku wschodniego. Stał się zaufanym przyjacielem wielu lewicowych polityków, w tym m.in. przywódcy Kuby Fidela Castro, który odwiedzał go później w jego atelier.

W latach 1947–1953 był delegatem do zespołu konsultantów projektu kwatery głównej ONZ. Początkowo zaaprobowano projekt urbanistyczny zasugerowany przez Niemeyera (nr 32), później jednak ugięto się pod presją zwolenników Le Corbusiera. Kompromisowy projekt 32/23 opracowany przez architektów Władimira Bodianskiego i Weissmanna włączał elementy koncepcji Le Corbusiera w projekt Niemeyera i cieszył się poparciem obu architektów. Ostatecznie zlecenie rozwinięcia koncepcji w projekt zespołu gmachów otrzymali Amerykanie Wallace Harrison i Max Abramovitz, Le Corbusier i Niemeyer zostali wyłączeni z dalszych prac. Niemeyera zaproszono jako wykładowcę na Uniwersytet Yale, jednak władze nie przyznały mu wizy. W 1953 został wybrany na dziekana wydziału projektowania na uznawanym za lewicujący Harvardzie. Ze względu na działalność w Partii Komunistycznej amerykańskie władze ponownie odmówiły mu prawa do wjazdu.

Zaprojektował wiele budynków użyteczności publicznych i mieszkalnych. Najsłynniejszymi z jego projektów są budynki w nowej stolicy Brazylii – miasta Brasília z lat 1957–1964. Wszystkie projekty tamtejszych gmachów użyteczności publicznej pochodzą z pracowni Niemeyera, zaś projekt urbanistyczny miasta został opracowany przez jego mentora Lúcio Costę. W 1987 Brasília została przez UNESCO wprowadzona na listę dziedzictwa ludzkości.

W 1928 Niemeyer ożenił się z Annitą Baldo. Małżeństwo przetrwało 76 lat do jej śmierci w roku 2004, a Niemeyer ma z niego córkę Anę Marię. 16 listopada 2006 prawie 99-letni, owdowiały architekt ożenił się ponownie ze swoją młodszą o 38 lat sekretarką Verą Lucią.

Większość realizacji Niemeyera znajduje się w jego ojczyźnie. Do września 2003 w Londynie znajdował się zbudowany na podstawie projektu Niemeyera tymczasowy Pawilon Galerii Serpentine (Serpentine Gallery Pavillion) na styku Hyde Parku i Ogrodów Kensington. W początku XXI w. Niemeyer pracował m.in. nad kąpieliskiem dla Poczdamu, z którego jednak ze względów finansowych zrezygnowano.

Był laureatem wielu nagród, m.in. Leninowskiej Nagrody Pokoju (Związek Radziecki, 1963), złotego medalu American Institute of Architects (Stany Zjednoczone, 1970), Legii Honorowej (Francja, 1979), nagrody Księcia Asturii (1989), Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego (Watykan, 1990), Praemium Imperiale (Japonia, 2004) czy Nagrody Pritzkera (Stany Zjednoczone, 1988).

Główne dzieła

 Z tym tematem związana jest kategoria: Dzieła Oscara Niemeyera
UWAGA: sugestia większej zawartości w nieistniejącej kategorii - trzeba poprawić link.
  1. ↑ Niemeyer w 2007 wciąż projektuje, mając 100 lat. Tym samym, jak to określono w filmie Bayerischer Rundfunk „Die Kraft der Formen: Zum 100. Geburtstag des Architekten Oscar Niemeyer”, jest on najstarszym czynnym architektem wszech czasów.
  2. ↑ Iphan tomba obras de Niemeyer. Instituto do Património Historico e Artístico National. [dostęp 15 czerwca 2014]. (port.).
  3. ↑ Konrad Heinrich von Niemeyer. Geneall.de. [dostęp 2010-06-06]. (niem.). Jego przodkiem był Konrad Heinrich von Niemeyer (ur. 4 maja 1761 w Hanowerze, zm. 13 lutego 1806 w Lisbonie), który z Hanoweru wyemigrował do Portugalii. Synem Konrada był Carlos Conrado de Niemeyer (1786-?), a wnukiem pradziadek architekta, Joaquim Carlos de Niemeyer (1818–1886), założyciel brazylijskiej gałęzi rodziny. Babką architekta była Francisca Amélia de Niemeyer (1845-1879), a ojcem Oscar de Niemeyer Soares (1877–?). Architekt miał dwóch braci i trzy siostry.
  4. ↑ OSCAR NIEMEYER - słynny architekt. Z czego zasłynął?
  5. ↑ Barnabas Calder: Pałac Planalto (1960). W: Mark Irving: 1001 budynków, które musisz zobaczyć. Poznań: Publicat, 2010, s. 494. ISBN 978-83-245-9531-0.
  6. ↑ Barnabas Calder: Katedra metropolitalna w Brasílii (1970). W: Mark Irving: 1001 budynków, które musisz zobaczyć. Poznań: Publicat, 2010, s. 571. ISBN 978-83-245-9531-0.
  7. ↑ Barnabas Calder: Pałac Planalto (1960). W: Mark Irving: 1001 budynków, które musisz zobaczyć. Poznań: Publicat, 2010, s. 520. ISBN 978-83-245-9531-0.
  8. ↑ Agnieszka Rumińska. Niemeyer ma 103 lata i nadal projektuje. „Gazeta Wyborcza”, 2010-12-17. 
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Szablon:Laureaci Nagrody Pritzkera Szablon:Laureaci Nagrody Praemium Imperiale Szablon:Laureaci Nagrody Royal Gold Medal

Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Oscar_Niemeyer&oldid=39688797”