Przejdź do zawartości

Funchal

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Funchal
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Portugalia

Burmistrz

Paulo Cafôfo

Powierzchnia

76,15 km²

Wysokość

0–1400 m n.p.m.

Populacja (2011)
• liczba ludności
• gęstość


111 892[1]
1469,4 os./km²

Nr kierunkowy

291

Kod pocztowy

9000-xxx → 9060-xxx

Położenie na mapie Madery
Mapa konturowa Madery, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Funchal”
Położenie na mapie Oceanu Atlantyckiego
Mapa konturowa Oceanu Atlantyckiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Funchal”
Ziemia32°39′04″N 16°54′35″W/32,651111 -16,909722
Strona internetowa

Funchal (wym. [fũˈʃaɫ], odm.: D. Funchalu, Mc. Funchalu[2]) – miasto w Portugalii, na południowym wybrzeżu wyspy Madera, jest ośrodkiem administracyjnym Regionu Autonomicznego Madery (Região Autónoma da Madeira).

Krótki opis

[edytuj | edytuj kod]
Funchal – widok na Pico da Cruz
Tablice pamiątkowe na Quinta Bettencourt, gdzie mieszkał marszałek Piłsudski

W 2011 roku liczyło 111 892 mieszkańców[1]. Ważny port handlowy i rybacki. Międzynarodowy port lotniczy (lotnisko znajduje się jednak w niewielkiej miejscowości położonej obok Funchalu – Santa Cruz). Słynne uzdrowisko klimatyczne i kąpielisko. Przemysł spożywczy, głównie winiarski.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Nazwa pochodzi od kopru (po portugalsku funcho), który w znacznej ilości rośnie na wyspie.

Miasto zostało założone w 1421 roku przez odkrywcę Madery João Gonçalves Zarco, w 1508 roku król Manuel I Szczęśliwy nadał osadzie prawa miejskie. W kościele Najświętszej Maryi Panny w Monte na przedmieściach Funchalu (Nossa Senhora do Monte) został pochowany ostatni cesarz Austrii Karol I Habsburg, który ostatnie miesiące swego życia spędził na wygnaniu w Monte. W Funchalu znajduje się również willa Quinta Bettencourt, gdzie zimę z 1930 na 1931 r. spędził Józef Piłsudski.

Znane osoby

[edytuj | edytuj kod]

Pochodzi stamtąd Cristiano Ronaldo, piłkarz, zawodnik reprezentacji Portugalii w piłce nożnej. W Funchalu urodziła się również Vânia Fernandes, reprezentantka Portugalii podczas 53. Konkursu Piosenki Eurowizji w Belgradzie.

Demografia

[edytuj | edytuj kod]
Liczba mieszkańców Funchalu w latach 1849–2011
1849 1900 1930 1960 1981 1991 2001 2004 2011
29 403 43 375 68 030 98 113 112 746 115 403 103 961 100 847 111 892[1]

Klimat

[edytuj | edytuj kod]
Zima w Funchal

Funchal, jak i cała Madera znajduje się w strefie klimatu subtropikalnego[3][4] typu śródziemnomorskiego[5], z całorocznym okresem wiosenno–letnim. Średnia roczna temperatura wynosi 22,6 °C w dzień i 16,5 °C w nocy[6].

W najchłodniejszym okresie – od grudnia do kwietnia, średnia temperatura wynosi wokół 19–20 °C w dzień i 13–14 °C w nocy. Opady śniegu, jak i mróz nigdy nie wystąpiły. Najniższą zanotowaną temperaturą było 7,4 °C w nocy. W maju i listopadzie średnia temperatura wynosi wokół 22 °C w dzień i 16 °C w nocy, natomiast w lipcu i październiku średnia temperatura wynosi wokół 25 °C w dzień i 19 °C w nocy. Najcieplejszymi miesiącami są sierpień i wrzesień ze średnią temperaturą wokół 26 °C w dzień i 20 °C w nocy. Temperatury ≥30 °C występują rzadko, w okresie od czerwca do września mogą pojawić się około 2 takie dni miesięcznie. Najwyższa odnotowana temperatura to 38,4 °C[6].

Funchal ma około 80 dni deszczowych rocznie, od 1 dnia deszczowego w lipcu do 13 dni deszczowych w grudniu. Występuje tutaj około 2500 godzin czystej słonecznej pogody rocznie, od 164 h (średnio 5,3 godziny dziennie, około 5 razy więcej niż w Polsce) w grudniu do 260 h (średnio 8,4 godziny czystego słońca na dobę) w sierpniu[7]. Temperatura morza waha się od 17,8 °C w marcu do 23,7 °C we wrześniu[8].

Średnia temperatura i opady dla Funchal (32°38′51,0″N 16°53′32,7″W/32,647500 -16,892417)
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 19.7 19.7 20.4 20.6 21.6 23.4 25.1 26.4 26.4 24.9 22.6 20.7 22,6
Średnie dobowe temperatury [°C] 16.7 16.6 17.2 17.5 18.6 20.6 22.2 23.2 23.2 21.8 19.6 17.9 19,6
Średnie temperatury w nocy [°C] 13.7 13.4 13.9 14.4 15.6 17.7 19.2 20.0 20.0 18.6 16.6 15.0 16,5
Opady [mm] 74.1 83.0 60.2 44.0 28.9 7.2 1.6 2.0 32.9 89.5 88.8 115 627
Średnia liczba dni z opadami 12 10 9 8 6 3 1 2 6 9 10 13 87
Średnie usłonecznienie [h] 167 171 205 225 214 198 245 260 225 205 168 164 2447
Źródło: IPMA[6], climatemps.com[7] – nasłonecznienie (liczba dni z opadami dla wartości 0,1 mm, wysokość 58 m n.p.m., 100 m od oceanu, 1981–2010)
Średnia dobowa temperatura morza (°C)[potrzebny przypis]
Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Rok
18,8 18,1 17,8 18,2 19,0 20,5 21,8 23,1 23,7 23,1 21,5 19,9 20,5

Sołectwa gminy Funchal

[edytuj | edytuj kod]

Ludność wg stanu na 2011 r.[1]

Miasta partnerskie

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Statistics Portugal [online], www.ine.pt [dostęp 2018-02-11] (ang.).
  2. ksng.gugik.gov.pl/pliki/wykaz.pdf, s. 94 [dostęp 2016-06-14].
  3. Climatic map by Istituto Geografico De Agostini.
  4. Die Klimatypen der Erde – Pädagogische Hochschule in Heidelberg.
  5. World Map of Köppen–Geiger Climate Classification.
  6. a b c Instituto Português do Mar e da Atmosfera: Monthly Averages for Funchal, Portugal (1981-2010).
  7. a b „Funchal Climate & Temperature” – climatemps.com.
  8. Funchal average sea temperature – seatemperature.org.