Samolot transportowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Goryljan (dyskusja | edycje)
161 edycji
Nie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2012-03}}
{{Dopracować|źródła=2012-03}}
[[Plik:CASA C-295 of Polish Air Force, Radom AirShow 2005, Poland.jpg|thumb|right|250px|Samolot transportowy CASA C-295 w barwach [[Siły Powietrzne|Sił Powietrznych]]]]
[[Plik:CASA C-295 of Polish Air Force, Radom AirShow 2005, Poland.jpg|thumb|Samolot transportowy CASA C-295 w barwach [[Siły Powietrzne|Sił Powietrznych]]]]
'''Samolot transportowy''' (ang. ''transport aircraft'') – [[samolot]] dostosowany głównie do przewozu osób i/lub towarów<ref>{{Cytuj stronę | url = http://mkuliczkowski.pl/static/pdf/slownik.pdf | tytuł = Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego | opublikowany = [[Akademia Obrony Narodowej]] | data = Warszawa 2008 | strony = 119 | data dostępu = 2015-11-16}}</ref>.
'''Samolot transportowy''' – [[samolot]] dostosowany do przewozu towarów i przesyłek [[poczta|pocztowych]], także duży samolot, służący do przewozu sprzętu wojskowego, oddziałów desantowych, grup rannych itp.


Współczesne samoloty transportowe, w zależności od typu, mogą unieść od 40 do 250 ton ładunku, a [[samolot pasażerski|samoloty pasażerskie]] znacznie mniej (do kilku ton). Należy też pamiętać, iż [[ładowność]] samolotu jest zmienna, gdyż zależy od odległości, jaką ma on do pokonania bez tankowania. Ograniczeniem jest również zdolność [[lotnisko|lotniska]] do przyjęcia, a ściślej rzecz biorąc do [[Start (lotnictwo)|startu]] samolotu - decydującym czynnikiem jest długość [[droga startowa|pasa startowego]]. W takim wypadku samolot może wziąć mniej ładunku lub paliwa.
Współczesne samoloty transportowe, w zależności od typu, mogą unieść od 40 do 250 ton ładunku, a [[samolot pasażerski|samoloty pasażerskie]] znacznie mniej (do kilku ton). Należy też pamiętać, iż [[ładowność]] samolotu jest zmienna, gdyż zależy od odległości, jaką ma on do pokonania bez tankowania. Ograniczeniem jest również zdolność [[lotnisko|lotniska]] do przyjęcia, a ściślej rzecz biorąc do [[Start (lotnictwo)|startu]] samolotu – decydującym czynnikiem jest długość [[droga startowa|pasa startowego]]. W takim wypadku samolot może wziąć mniej ładunku lub paliwa.


Dodatkowym utrudnieniem przy przewozie ładunków jest konstrukcja samolotu, która uniemożliwia załadunek towarów zbyt wysokich, szerokich, długich, a także zbyt ciężkich. Popularną metodą przewozu towarów jest tworzenie jednostek ładunkowych w postaci [[kontener (transport)|kontenerów]] i [[Paleta (logistyka)|palet]], ułatwiających przeładunki i manipulacje. Towary przewożone na lekkich paletach obciąga się folią lub specjalnymi siatkami.
Dodatkowym utrudnieniem przy przewozie ładunków jest konstrukcja samolotu, która uniemożliwia załadunek towarów zbyt wysokich, szerokich, długich, a także zbyt ciężkich. Popularną metodą przewozu towarów jest tworzenie jednostek ładunkowych w postaci [[kontener (transport)|kontenerów]] i [[Paleta (logistyka)|palet]], ułatwiających przeładunki i manipulacje. Towary przewożone na lekkich paletach obciąga się folią lub specjalnymi siatkami.
Linia 11: Linia 11:
Obecnie największym samolotem transportowym na świecie jest [[An-225 Mrija]] – masa użyteczna 400 ton, wyprodukowano tylko jedną sztukę, druga niekompletna (zaniechana) oraz [[An-124 Rusłan]] – masa użyteczna 150 ton, [[Produkcja seryjna|produkowany seryjnie]].
Obecnie największym samolotem transportowym na świecie jest [[An-225 Mrija]] – masa użyteczna 400 ton, wyprodukowano tylko jedną sztukę, druga niekompletna (zaniechana) oraz [[An-124 Rusłan]] – masa użyteczna 150 ton, [[Produkcja seryjna|produkowany seryjnie]].


Największym wyprodukowanym samolotem transportowym o [[Silnik turbośmigłowy|napędzie turbośmigłowym]] jest radziecki [[An-22]], jednakże problemy z zespołem napędowym ([[wibracje]]) sprawiły, iż praktycznie wyszedł z użycia.
Największym wyprodukowanym samolotem transportowym o [[Silnik turbośmigłowy|napędzie turbośmigłowym]] jest radziecki [[An-22]], jednakże problemy z zespołem napędowym ([[wibracje]]) sprawiły, iż praktycznie wyszedł z użycia.


Z maszyn produkowanych poza Rosją (i ZSRR) do największych należą: [[Lockheed C-5 Galaxy|C-5 Galaxy]] i [[Boeing C-17 Globemaster III|C-17]].
Z maszyn produkowanych poza Rosją (i ZSRR) do największych należą: [[Lockheed C-5 Galaxy|C-5 Galaxy]] i [[Boeing C-17 Globemaster III|C-17]].


==Porównanie samolotów==
== Porównanie samolotów ==
{| class="wikitable sortable" border="1" style="text-align:center; font-size:96%"
{| class="wikitable sortable" border="1" style="text-align:center; font-size:96%"
|-
! Samolot !! Ładowność max. [t] !! Objętość użyteczna [m<sup>3</sup>]
|-
| [[Beechcraft King Air]] || 1.2 || 5
|-
|-
! Samolot !! Ładowność max. [t] !! Objętość użyteczna [m³]
| [[Cessna 406]] || 1.2 || 6.5
|-
| [[Fairchild Swearingen Metroliner | Fairchild Metro II]] || 1.4 || 12
|-
| [[Dornier Do 228|Dornier 228]] || 1.5 || 17
|-
| [[Embraer EMB 110 Bandeirante]] || 1.56 || 14
|-
| [[Let L-410 Turbolet|Let L-410 UVP-E]] || 1.6 || 11
|-
| [[Beechcraft 1900]]C || 1.7 || 15.3
|-
| [[Beechcraft 1900]]D || 2.1 || 18.9
|-
| [[Fairchild Swearingen Metroliner | Fairchild Metro III]] || 2.1 || 12
|-
| [[Dassault Falcon 20]] || 2.5 || 14
|-
| [[Cessna 208 | Cessna 208B Super Cargomaster]] || 2.9 || 16
|-
| [[Shorts SD 330]] || 3 || 25
|-
| [[Embraer 120 "Brasilia"|Embraer EMB 120 Brasilia]] || 3.3 || 31.1
|-
| [[Shorts SD 360]] || 3.5 || 40
|-
| [[Douglas DC-3]] || 3.5 || 35
|-
| [[Saab 340]] || 3.86 || 35
|-
| [[ATR 42|ATR 42-320]] || 5.5 || 54
|-
| [[Fokker F27]] || 5.9 || 45
|-
| [[An-26|Antonov An-26]] || 5.5 || 55
|-
| [[Hawker Siddeley HS 748]] || 6 || 55
|-
| [[An-74|Antonov An-74]] || 6.5 || 45
|-
| [[An-26|Antonov An-32]] || 6.7 || 30
|-
|-
| [[ATR 72|ATR 72-200]] || 8.5 || 75.5
| [[Beechcraft King Air]] || 1.2 || 5
|-
| [[BAe 146]] || 10.5 || 70
|-
| [[Douglas DC-6]] || 13 || 125
|-
|-
| [[ Lockheed L-188 Electra]] || 14.5 || 91
| [[Cessna 406]] || 1.2 || 6.5
|-
|-
| [[Boeing 737|Boeing B737-300 QC]] || 14.8 || 82
| [[Fairchild Swearingen Metroliner|Fairchild Metro II]] || 1.4 || 12
|-
| [[Boeing 737|Boeing B737-200]] || 15 || 105
|-
| [[An-12|Antonov An-12]] || 18 || 90
|-
| [[Lockheed C-130 Hercules | Lockheed L100-30]] || 21 || 140
|-
| [[Boeing 727|Boeing B727-100 F]] || 21.2 || 108
|-
| [[Boeing 727|Boeing B727-200 F]] || 24 || 144
|-
| [[Boeing 757|Boeing B757-200S F]] || 30.7 || 180
|-
|-
| [[Boeing 757|Boeing B757-23P F]] || 39.7 || 187
| [[Dornier Do 228|Dornier 228]] || 1.5 || 17
|-
| [[Boeing 707|Boeing B707]] || 40 || 145
|-
| [[Douglas DC-8|Douglas DC8-54/55]] || 41 || 180
|-
| [[Boeing 767|Boeing 767-200 F]] || 42 || 370
|-
| [[Airbus A300|Airbus A300 B4-200 F]] || 45 || 391.4
|-
| [[Ił-76|Ilyushin IL76]] || 45 || 180
|-
| [[Ił-76|Ilyushin IL76-TD]] || 45.7 || 185
|-
| [[Douglas DC-8|McDonnell Douglas DC8-62 F]] || 45 || 200
|-
| [[Douglas DC-8|McDonnell Douglas DC8-71 F]] || 47 || 235
|-
| [[Douglas DC-8|McDonnell Douglas DC8-73 F]] || 49.4 || 234.3
|-
| [[An-22|Antonov An-22]] || 50 || 650
|-
| [[Lockheed L-1011|Lockheed L1011 Tristar]] || 55 || 420
|-
| [[Boeing 767|Boeing 767-300 F]] || 60 || 454
|-
| [[McDonnell Douglas DC-10|McDonnell Douglas DC10-30]] || 66 || 350
|-
| [[McDonnell Douglas MD-11|McDonnell Douglas MD-11 F]] || 89.2 || 498
|-
| [[Boeing 747|Boeing 747-100]] || 96 || 724
|-
| [[Boeing 747|Boeing 747-200]] || 110 || 725
|-
| [[Boeing 777|Boeing 777F]] || 112 || 653
|-
| [[Boeing 747|Boeing 747-400]] || 120 || 764
|-
| [[An-124 Rusłan|Antonov An-124]] || 120 || 700
|-
|-
| [[Boeing 747-8|Boeing 747-8F]] || 140.5 || 858.4
| [[Embraer EMB 110 Bandeirante]] || 1.56 || 14
|-
| [[An-225 Mrija|Antonov An-225]] || 250 || 1300
|-
|-
| [[An-70|Antonov An-70]] || 47 || 313
| [[Let L-410 Turbolet|Let L-410 UVP-E]] || 1.6 || 11
|-
|-
| [[CASA C-295|CASA C-295M*]] || 9,25||
| [[Beechcraft 1900]]C || 1.7 || 15.3
|-
|-
| [[Beechcraft 1900]]D || 2.1 || 18.9
| [[Lockheed C-130 Hercules|Lockheed C-130E Hercules*]] || 20,4||
|-
|}
| [[Fairchild Swearingen Metroliner|Fairchild Metro III]] || 2.1 || 12
*używany przez [[Siły Powietrzne]] RP
|-
| [[Dassault Falcon 20]] || 2.5 || 14
|-
| [[Cessna 208|Cessna 208B Super Cargomaster]] || 2.9 || 16
|-
| [[Shorts SD 330]] || 3 || 25
|-
| [[Embraer 120 "Brasilia"|Embraer EMB 120 Brasilia]] || 3.3 || 31.1
|-
| [[Shorts SD 360]] || 3.5 || 40
|-
| [[Douglas DC-3]] || 3.5 || 35
|-
| [[Saab 340]] || 3.86 || 35
|-
| [[ATR 42|ATR 42-320]] || 5.5 || 54
|-
| [[Fokker F27]] || 5.9 || 45
|-
| [[An-26|Antonov An-26]] || 5.5 || 55
|-
| [[Hawker Siddeley HS 748]] || 6 || 55
|-
| [[An-74|Antonov An-74]] || 6.5 || 45
|-
| [[An-26|Antonov An-32]] || 6.7 || 30
|-
| [[ATR 72|ATR 72-200]] || 8.5 || 75.5
|-
| [[BAe 146]] || 10.5 || 70
|-
| [[Douglas DC-6]] || 13 || 125
|-
| [[Lockheed L-188 Electra]] || 14.5 || 91
|-
| [[Boeing 737|Boeing B737-300 QC]] || 14.8 || 82
|-
| [[Boeing 737|Boeing B737-200]] || 15 || 105
|-
| [[An-12|Antonov An-12]] || 18 || 90
|-
| [[Lockheed C-130 Hercules|Lockheed L100-30]] || 21 || 140
|-
| [[Boeing 727|Boeing B727-100 F]] || 21.2 || 108
|-
| [[Boeing 727|Boeing B727-200 F]] || 24 || 144
|-
| [[Boeing 757|Boeing B757-200S F]] || 30.7 || 180
|-
| [[Boeing 757|Boeing B757-23P F]] || 39.7 || 187
|-
| [[Boeing 707|Boeing B707]] || 40 || 145
|-
| [[Douglas DC-8|Douglas DC8-54/55]] || 41 || 180
|-
| [[Boeing 767|Boeing 767-200 F]] || 42 || 370
|-
| [[Airbus A300|Airbus A300 B4-200 F]] || 45 || 391.4
|-
| [[Ił-76|Ilyushin IL76]] || 45 || 180
|-
| [[Ił-76|Ilyushin IL76-TD]] || 45.7 || 185
|-
| [[Douglas DC-8|McDonnell Douglas DC8-62 F]] || 45 || 200
|-
| [[Douglas DC-8|McDonnell Douglas DC8-71 F]] || 47 || 235
|-
| [[Douglas DC-8|McDonnell Douglas DC8-73 F]] || 49.4 || 234.3
|-
| [[An-22|Antonov An-22]] || 50 || 650
|-
| [[Lockheed L-1011|Lockheed L1011 Tristar]] || 55 || 420
|-
| [[Boeing 767|Boeing 767-300 F]] || 60 || 454
|-
| [[McDonnell Douglas DC-10|McDonnell Douglas DC10-30]] || 66 || 350
|-
| [[McDonnell Douglas MD-11|McDonnell Douglas MD-11 F]] || 89.2 || 498
|-
| [[Boeing 747|Boeing 747-100]] || 96 || 724
|-
| [[Boeing 747|Boeing 747-200]] || 110 || 725
|-
| [[Boeing 777|Boeing 777F]] || 112 || 653
|-
| [[Boeing 747|Boeing 747-400]] || 120 || 764
|-
| [[An-124 Rusłan|Antonov An-124]] || 120 || 700
|-
| [[Boeing 747-8|Boeing 747-8F]] || 140.5 || 858.4
|-
| [[An-225 Mrija|Antonov An-225]] || 250 || 1300
|-
| [[An-70|Antonov An-70]] || 47 || 313
|-
| [[CASA C-295|CASA C-295M*]] || 9,25 ||
|-
| [[Lockheed C-130 Hercules|Lockheed C-130E Hercules*]] || 20,4 ||
|}
* używany przez [[Siły Powietrzne]] RP

{{Przypisy}}


[[Kategoria:Samoloty transportowe|*]]
[[Kategoria:Samoloty transportowe| ]]

Wersja z 22:47, 16 lis 2015

Samolot transportowy CASA C-295 w barwach Sił Powietrznych

Samolot transportowy (ang. transport aircraft) – samolot dostosowany głównie do przewozu osób i/lub towarów[1].

Współczesne samoloty transportowe, w zależności od typu, mogą unieść od 40 do 250 ton ładunku, a samoloty pasażerskie znacznie mniej (do kilku ton). Należy też pamiętać, iż ładowność samolotu jest zmienna, gdyż zależy od odległości, jaką ma on do pokonania bez tankowania. Ograniczeniem jest również zdolność lotniska do przyjęcia, a ściślej rzecz biorąc do startu samolotu – decydującym czynnikiem jest długość pasa startowego. W takim wypadku samolot może wziąć mniej ładunku lub paliwa.

Dodatkowym utrudnieniem przy przewozie ładunków jest konstrukcja samolotu, która uniemożliwia załadunek towarów zbyt wysokich, szerokich, długich, a także zbyt ciężkich. Popularną metodą przewozu towarów jest tworzenie jednostek ładunkowych w postaci kontenerów i palet, ułatwiających przeładunki i manipulacje. Towary przewożone na lekkich paletach obciąga się folią lub specjalnymi siatkami.

Zarówno urządzenia przeładunkowe, jak i wnętrza samolotów towarowych są wyposażone w rolki, po których przesuwa się jednostki ładunkowe. Tego rodzaju urządzenia nie są instalowane w samolotach pasażerskich.

Obecnie największym samolotem transportowym na świecie jest An-225 Mrija – masa użyteczna 400 ton, wyprodukowano tylko jedną sztukę, druga niekompletna (zaniechana) oraz An-124 Rusłan – masa użyteczna 150 ton, produkowany seryjnie.

Największym wyprodukowanym samolotem transportowym o napędzie turbośmigłowym jest radziecki An-22, jednakże problemy z zespołem napędowym (wibracje) sprawiły, iż praktycznie wyszedł z użycia.

Z maszyn produkowanych poza Rosją (i ZSRR) do największych należą: C-5 Galaxy i C-17.

Porównanie samolotów

Samolot Ładowność max. [t] Objętość użyteczna [m³]
Beechcraft King Air 1.2 5
Cessna 406 1.2 6.5
Fairchild Metro II 1.4 12
Dornier 228 1.5 17
Embraer EMB 110 Bandeirante 1.56 14
Let L-410 UVP-E 1.6 11
Beechcraft 1900C 1.7 15.3
Beechcraft 1900D 2.1 18.9
Fairchild Metro III 2.1 12
Dassault Falcon 20 2.5 14
Cessna 208B Super Cargomaster 2.9 16
Shorts SD 330 3 25
Embraer EMB 120 Brasilia 3.3 31.1
Shorts SD 360 3.5 40
Douglas DC-3 3.5 35
Saab 340 3.86 35
ATR 42-320 5.5 54
Fokker F27 5.9 45
Antonov An-26 5.5 55
Hawker Siddeley HS 748 6 55
Antonov An-74 6.5 45
Antonov An-32 6.7 30
ATR 72-200 8.5 75.5
BAe 146 10.5 70
Douglas DC-6 13 125
Lockheed L-188 Electra 14.5 91
Boeing B737-300 QC 14.8 82
Boeing B737-200 15 105
Antonov An-12 18 90
Lockheed L100-30 21 140
Boeing B727-100 F 21.2 108
Boeing B727-200 F 24 144
Boeing B757-200S F 30.7 180
Boeing B757-23P F 39.7 187
Boeing B707 40 145
Douglas DC8-54/55 41 180
Boeing 767-200 F 42 370
Airbus A300 B4-200 F 45 391.4
Ilyushin IL76 45 180
Ilyushin IL76-TD 45.7 185
McDonnell Douglas DC8-62 F 45 200
McDonnell Douglas DC8-71 F 47 235
McDonnell Douglas DC8-73 F 49.4 234.3
Antonov An-22 50 650
Lockheed L1011 Tristar 55 420
Boeing 767-300 F 60 454
McDonnell Douglas DC10-30 66 350
McDonnell Douglas MD-11 F 89.2 498
Boeing 747-100 96 724
Boeing 747-200 110 725
Boeing 777F 112 653
Boeing 747-400 120 764
Antonov An-124 120 700
Boeing 747-8F 140.5 858.4
Antonov An-225 250 1300
Antonov An-70 47 313
CASA C-295M* 9,25
Lockheed C-130E Hercules* 20,4
  1. ↑ Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego. Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2008. s. 119. [dostęp 2015-11-16].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Samolot_transportowy&oldid=44096430”