Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Anulowanie wersji 56040171 autorstwa JackStrong12 (dyskusja) Może już dość "naprawiania"? Wikia nie ma ramek, będzie inaczej wyglądać na każdym urządzeniu. Proszę przemyśleć edycje.
Znacznik: Anulowanie edycji
Linia 23: Linia 23:
[[Inicjatywa ustawodawcza|Inicjatywę ustawodawczą]] w zakresie uchwalenia nowego święta podjął w 2010 roku prezydent [[Lech Kaczyński]]<ref name="gpr">{{cytuj stronę| url = http://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/484187,bedziemy_mieli_nowe_swieto_narodowy_dzien_pamieci_zolnierzy_wykletych.html| tytuł = Będziemy mieli nowe święto: Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”| autor = PAP| opublikowany = gazetaprawna.pl| praca = | data = | język =| data dostępu = 2011-02-18}}</ref>. Uzasadnienie dołączone do projektu ustawy głosiło, że ustanowienie święta {{cytat|jest wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji patriotycznych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny (…). Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to także wyraz hołdu licznym społecznościom lokalnym, których patriotyzm i stała gotowość ofiar na rzecz idei niepodległościowej pozwoliły na kontynuację oporu na długie lata<ref name="druk nr 2854" />.}}
[[Inicjatywa ustawodawcza|Inicjatywę ustawodawczą]] w zakresie uchwalenia nowego święta podjął w 2010 roku prezydent [[Lech Kaczyński]]<ref name="gpr">{{cytuj stronę| url = http://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/484187,bedziemy_mieli_nowe_swieto_narodowy_dzien_pamieci_zolnierzy_wykletych.html| tytuł = Będziemy mieli nowe święto: Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”| autor = PAP| opublikowany = gazetaprawna.pl| praca = | data = | język =| data dostępu = 2011-02-18}}</ref>. Uzasadnienie dołączone do projektu ustawy głosiło, że ustanowienie święta {{cytat|jest wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji patriotycznych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny (…). Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to także wyraz hołdu licznym społecznościom lokalnym, których patriotyzm i stała gotowość ofiar na rzecz idei niepodległościowej pozwoliły na kontynuację oporu na długie lata<ref name="druk nr 2854" />.}}


Po [[Katastrofa polskiego Tu-154 w Smoleńsku|śmierci prezydenta Lecha Kaczyńskiego]] prezydent [[Bronisław Komorowski]] podtrzymał projekt<ref name="prezydent">{{cytuj stronę| url = http://www.prezydent.pl/archiwum-bronislawa-komorowskiego/aktualnosci/wydarzenia/art,1644,prezydencki-projekt-narodowego-dnia-pamieci-zolnierzy-wykletych.html | tytuł = Prezydencki projekt Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” | autor = PAP| opublikowany = prezydent.pl | praca = | data = | język = | data dostępu = 2011-02-18}}</ref>, ale uchwalenie nowego święta się przedłużyło. O uchwalenie ustawy apelowała w grudniu 2010 roku Fundacja „Polska się Upomni”<ref name="apel">{{cytuj stronę| url = http://www.honor.pl/download/apel-w-spr-zolnier-wyklet.pdf| tytuł = Apel w sprawie upamiętnienia „Żołnierzy Wyklętych”| autor = Fundacja „Polska się Upomni”| opublikowany = honor.pl| praca = | data = | język =| data dostępu = 2011-02-18}}</ref>. Na początku 2011 roku fundacja ta, organizacje kombatanckie i [[Jan Żaryn]] sygnowały ''Porozumienie na rzecz obchodów dnia i roku Żołnierzy Wyklętych'', stanowiące sobie za główny cel wspieranie ustanowienia Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych świętem państwowym<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.honor.pl/download/porozumienie-zolnierze-wykleci.pdf| tytuł = Porozumienia na rzecz obchodów dnia i roku Żołnierzy Wyklętych| autor = Fundacja „Polska się Upomni”| opublikowany = honor.pl| praca = | data = | język =| data dostępu = 2011-02-18}}</ref>. Działania porozumienia zostały przedstawione na konferencji prasowej w lutym 2011 roku<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.ksd.media.pl/aktualnosci/292-porozumienia-na-rzecz-obchodow-dnia-i-roku-onierzy-wykltych| tytuł = Porozumienia na Rzecz Obchodów Dnia i Roku Żołnierzy Wyklętych| autor = Tadeusz Filipkowski, ZG ŚZŻAK| opublikowany = ksd.media.pl| praca = | data = | język =| data dostępu = 2011-02-19}}</ref>.
Po [[Katastrofa polskiego Tu-154 w Smoleńsku|śmierci prezydenta Lecha Kaczyńskiego]] prezydent [[Bronisław Komorowski]] podtrzymał projekt<ref name="prezydent">{{cytuj stronę| url = http://www.prezydent.pl/archiwum-bronislawa-komorowskiego/aktualnosci/wydarzenia/art,1644,prezydencki-projekt-narodowego-dnia-pamieci-zolnierzy-wykletych.html | tytuł = Prezydencki projekt Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” | autor = PAP| opublikowany = prezydent.pl | praca = | data = | język = | data dostępu = 2011-02-18}}</ref>, ale uchwalenie nowego święta się przedłużyło. O uchwalenie ustawy apelowała w grudniu 2010 roku Fundacja „Polska się Upomni”<ref name="apel">{{cytuj stronę| url = http://www.honor.pl/download/apel-w-spr-zolnier-wyklet.pdf| tytuł = Apel w sprawie upamiętnienia „Żołnierzy Wyklętych”| autor = Fundacja „Polska się Upomni”| opublikowany = honor.pl| praca = | data = | język =| data dostępu = 2011-02-18}}</ref>. Na początku 2011 roku fundacja ta, organizacje kombatanckie i [[Jan Żaryn]] sygnowały ''Porozumienie na rzecz obchodów dnia i roku Żołnierzy Wyklętych'', stanowiące sobie za główny cel wspieranie ustanowienia Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych świętem państwowym<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.honor.pl/download/porozumienie-zolnierze-wykleci.pdf| tytuł = Porozumienia na rzecz obchodów dnia i roku Żołnierzy Wyklętych| autor = Fundacja „Polska się Upomni”| opublikowany = honor.pl| praca = | data = | język =| data dostępu = 2011-02-18}}</ref>. Działania porozumienia zostały przedstawione na konferencji prasowej w lutym 2011 roku<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.ksd.media.pl/aktualnosci/292-porozumienia-na-rzecz-obchodow-dnia-i-roku-onierzy-wykltych| tytuł = Porozumienia na Rzecz Obchodów Dnia i Roku Żołnierzy Wyklętych| autor = Tadeusz Filipkowski, ZG ŚZŻAK| opublikowany = ksd.media.pl| praca = | data = | język =| data dostępu = 2011-02-19}}</ref>. {{cytat|W hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu…<ref>Początek preambuły ''Ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”''</ref>}}

Początek preambuły ''Ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”'': {{cytat|W hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu…}}


== Legislacja ==
== Legislacja ==

Wersja z 05:48, 2 mar 2019

Narodowy Dzień Pamięci
„Żołnierzy Wyklętych”
Ilustracja
Obchody święta w 2011 roku
Dzień

1 marca

Państwa

 Polska

Typ święta

państwowe

Upamiętnia

żołnierzy antykomunistycznego podziemia w Polsce

Podobne święta

Święto Wojska Polskiego, Narodowe Święto Niepodległości, Dzień Weterana

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” – polskie święto państwowe obchodzone corocznie 1 marca, poświęcone upamiętnieniu żołnierzy antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia[1]. Święto nie jest dniem wolnym od pracy[2].

Historia inicjatywy

W 2001 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę, w której uznał zasługi organizacji i grup niepodległościowych, które po zakończeniu II wojny światowej zdecydowały się na podjęcie nierównej walki o suwerenność i niepodległość Polski, oddając w ten sposób hołd poległym i pomordowanym oraz wszystkim więzionym i prześladowanym członkom organizacji Wolność i Niezawisłość[3]. Było to pierwsze tej rangi uhonorowanie żołnierzy zbrojnego podziemia antykomunistycznego.

W 2009 roku organizacje kombatanckie, skupione wokół Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych, reprezentującego takie organizacje jak: Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”, Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, wsparte przez opolskie władze samorządowe, zwróciły się o ustalenie dnia 1 marca Dniem Żołnierzy Antykomunistycznego Podziemia[4][5]. Od początku poparcia dla inicjatywy zadeklarowały kluby parlamentarne Platformy Obywatelskiej i Prawa i Sprawiedliwości[5].

Inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia nowego święta podjął w 2010 roku prezydent Lech Kaczyński[2]. Uzasadnienie dołączone do projektu ustawy głosiło, że ustanowienie święta

jest wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji patriotycznych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny (…). Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to także wyraz hołdu licznym społecznościom lokalnym, których patriotyzm i stała gotowość ofiar na rzecz idei niepodległościowej pozwoliły na kontynuację oporu na długie lata[6].

Po śmierci prezydenta Lecha Kaczyńskiego prezydent Bronisław Komorowski podtrzymał projekt[7], ale uchwalenie nowego święta się przedłużyło. O uchwalenie ustawy apelowała w grudniu 2010 roku Fundacja „Polska się Upomni”[8]. Na początku 2011 roku fundacja ta, organizacje kombatanckie i Jan Żaryn sygnowały Porozumienie na rzecz obchodów dnia i roku Żołnierzy Wyklętych, stanowiące sobie za główny cel wspieranie ustanowienia Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych świętem państwowym[9]. Działania porozumienia zostały przedstawione na konferencji prasowej w lutym 2011 roku[10].

W hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu…[11]

Legislacja

Prezydencki projekt ustawy z dnia 26 lutego 2010 roku[6] wpłynął do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 1 marca 2010 roku[12]. W dniu 5 marca 2010 roku projekt skierowano do Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu[12]. Do reprezentowania stanowiska wnioskodawcy upoważnieni byli: zastępca szefa Kancelarii Prezydenta Jacek Sasin i podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Andrzej Duda[6], lecz obaj zostali zdymisjonowani w kwietniu 2010 roku. 31 stycznia 2011 roku prezydent Bronisław Komorowski upoważnił do reprezentowania swojego stanowiska sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta Krzysztofa Łaszkiewicza[13].

Pismem z dnia 8 czerwca 2010 roku Rada Ministrów pozytywnie zaopiniowała przedstawiony jej projekt, wskazując, że uzupełnia on katalog świąt i dni pamięci, upowszechniających tradycje walk o Wolną Polskę. W opinii zauważono także, że

żołnierze tzw. drugiej konspiracji, którzy jako pierwsi walczyli o Wolną Polskę z okupantem sowieckim i zainstalowanym przez niego reżimem komunistycznym, zapłacili za wierność swoim ideałom niejednokrotnie cenę najwyższą – cenę swego życia. Nawet jeśli udało Im się przeżyć, przez kolejne 45 lat żyli z piętnem – jak to określała komunistyczna propaganda – „bandytów” i „faszystów”[14].

Tym samym pismem do reprezentowania stanowiska Rady Ministrów wyznaczona została minister pracy i polityki społecznej Jolanta Fedak[14].

Pierwsze czytanie projektu ustawy oraz rozpatrzenie projektu odbyło się na posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu w dniu 2 lutego 2011 roku[15]. W trakcie prac komisja – na wnioski posłanki Elżbiety Kruk[12] – wprowadziła poprawki do preambuły oraz zmodyfikowała art. 3, regulujący termin wejścia ustawy w życie, dzięki czemu zaczęła ona obowiązywać z chwilą jej ogłoszenia (prezydencki projekt zakładał 14-dniowy termin wejścia w życie ustawy)[16]. Na posła sprawozdawcę członkowie komisji wybrali Piotra Babinetza[16]. Przyjęta w komisji wersja trafiła pod głosowanie do sejmu w tym samym dniu. Po wysłuchaniu sprawozdania niezwłocznie przystąpiono do III czytania. Ustawę w głosowaniu poparły niemal jednogłośnie wszystkie parlamentarne kluby poselskie. Za przyjęciem ustawy głosowało 406 spośród 417 obecnych posłów, 8 było przeciw, 3 się wstrzymało[12]. Przyjęta przez sejm ustawa trafiła pod obrady senatu 4 lutego 2011 roku. Sprawozdawcą komisji na posiedzeniu został senator Piotr Andrzejewski[17]. Senat przyjął ustawę bez poprawek[18]. Prezydent Bronisław Komorowski podpisał ustawę w dniu 9 lutego 2011 roku[19]. Ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw Nr 32, poz. 160 z 15 lutego 2011 roku[1].

Pomnik Żołnierzy Wyklętych w Rzeszowie, honorujący siedmiu członków IV ZG WiN

Termin

Uzasadnienie projektu ustawy nie wyjaśnia, dlaczego na celebrowanie Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” wybrano dzień 1 marca. Pomysł ustanowienia święta w tym terminie wysunął ówczesny prezes Instytutu Pamięci Narodowej Janusz Kurtyka[4]. Tego dnia w 1951 roku w więzieniu mokotowskim wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce – będących ostatnimi ogólnopolskimi koordynatorami „Walki o Wolność i Niezawisłość Polski z nową sowiecką okupacją”[20]. Jak wyjaśnił przedstawiciel wnioskodawcy na posiedzeniu Komisji, wybór daty był nieprzypadkowy także z tego powodu, że w ten sposób nawiązano do uchwały sejmowej z 2001 roku[16][3]. Inicjatorom powstania święta zależało szczególnie na ustanowieniu go przed 1 marca 2011 roku, aby pierwszymi obchodami uczcić 60. rocznicę zamordowania dowództwa WiN[8].

Przypisy

  1. ↑ a b Dz.U. z 2011 r. nr 32, poz. 160.
  2. ↑ a b PAP: Będziemy mieli nowe święto: Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. gazetaprawna.pl. [dostęp 2011-02-18].
  3. ↑ a b M.P. z 2001 r. nr 10, poz. 157
  4. ↑ a b Jerzy Bukowski, POKiN: O uczczenie „żołnierzy wyklętych”. salon24.pl. [dostęp 2011-02-18].
  5. ↑ a b Anna Ambroziak: 1 marca dla żołnierzy niepodległości. naszdziennik.pl. [dostęp 2011-02-18].
  6. ↑ a b c Druk sejmowy nr 2854. orka.sejm.gov.pl. [dostęp 2011-02-18].
  7. ↑ PAP: Prezydencki projekt Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. prezydent.pl. [dostęp 2011-02-18].
  8. ↑ a b Fundacja „Polska się Upomni”: Apel w sprawie upamiętnienia „Żołnierzy Wyklętych”. honor.pl. [dostęp 2011-02-18].
  9. ↑ Fundacja „Polska się Upomni”: Porozumienia na rzecz obchodów dnia i roku Żołnierzy Wyklętych. honor.pl. [dostęp 2011-02-18].
  10. ↑ Tadeusz Filipkowski, ZG ŚZŻAK: Porozumienia na Rzecz Obchodów Dnia i Roku Żołnierzy Wyklętych. ksd.media.pl. [dostęp 2011-02-19].
  11. ↑ Początek preambuły Ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”
  12. ↑ a b c d Sejm RP: Opis przebiegu procesu legislacyjnego dla projektu ustawy. [dostęp 2011-02-18].
  13. ↑ Pismo Prezydenta RP do Marszałka Sejmu RP z dnia 31 stycznia 2011 r.. orka.sejm.gov.pl. [dostęp 2011-02-20].
  14. ↑ a b Pismo Prezesa Rady Ministrów z dnia 8 czerwca 2010 r. do Marszałka Sejmu RP. orka.sejm.gov.pl. [dostęp 2011-02-20].
  15. ↑ Rozpatrywanie na posiedzeniach komisji i podkomisji. orka.sejm.gov.pl. [dostęp 2011-02-20].
  16. ↑ a b c Biuletyn z posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu (nr 147). orka.sejm.gov.pl, 2011-02-02. [dostęp 2011-02-18].
  17. ↑ Senat RP: Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. senat.gov.pl. [dostęp 2011-02-18].
  18. ↑ Senat RP: Uchwała Senatu RzP dnia 4 lutego 2011 roku w sprawie ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. [dostęp 2011-02-18].
  19. ↑ PAP: Prezydent podpisał ustawę o Dniu Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. prezydent.pl. [dostęp 2019-03-01].
  20. ↑ Janusz Kurtyka: „Niezłomni do końca” – prezes IPN Janusz Kurtyka o żołnierzach wiernych Rzeczypospolitej, wyklętych w PRL. ipn.gov.pl. [dostęp 2011-02-18].

Linki zewnętrzne

Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Cytaty w Wikicytatach
 Wiadomości w Wikinews
Polskie święta państwowe i narodowe

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Narodowy_Dzień_Pamięci_„Żołnierzy_Wyklętych”&oldid=56046889”