Korosteń: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
WP:SK, źródła/przypisy
Nie podano opisu zmian
Linia 28: Linia 28:


== Historia ==
== Historia ==
Od VIII do XIII wieku na obszarze współczesnego miasta istniały trzy oddzielne grody, dwa od VIII do połowy X wieku, trzeci zaś od VIII do XIII wieku, które odpowiadały wspominanemu w [[latopis]]ach Iskorosteniowi, głównemu ośrodkowi wschodniosłowiańskiego plemienia [[Drewlanie|Drewlan]]. Iskorosteń wzmiankowany był w ''[[Powieść minionych lat|Powieści minionych lat]]'', gdzie pod rokiem 945 opisano bunt Drewlan przeciwko wielkiemu księciu kijowskiemu [[Igor Rurykowicz|Igorowi]], który domagał się podwyższenia [[danina|daniny]], zakończony pokonaniem drużyny książęcej i zabójstwem samego księcia przez Drewlan. Rok później księżna [[Olga Kijowska|Olga]], żona Igora, w ramach odwetu najechała Drewlan i spaliła Iskorosteń, włączając przy tym ziemie plemienia do [[Ruś Kijowska|państwa kijowskiego]]. Po najazdach Tatarów na Ruś w latach 1237-1241 miejscowość opustoszała i z czasem przekształciła się w uroczysko, które zaczęto nazywać Drewlanką. W 1362 roku dawne ziemie Drewlan zostały wcielone do [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]]. Pod koniec XIV wieku utworzono nową osadę Iskorosteń, która wchodziła później w skład [[Powiat owrucki (województwo kijowskie)|powiatu owruckiego]] w [[województwo kijowskie|województwie kijowskim]]. W 1586 roku miejscowość stała się własnością Prokopa Mierzwińskiego, który uzyskał później od króla [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazy]] zezwolenie na budowę miasteczka i wzniesienie fortyfikacji dla obrony przed Tatarami. W 1589 roku ukończono budowę zamku, a w 1598 roku król nadał Iskorosteniowi [[prawo magdeburskie]]{{r|istoriya}}.
Od VIII do XIII wieku na obszarze współczesnego miasta istniały trzy oddzielne grody, dwa od VIII do połowy X wieku, trzeci zaś od VIII do XIII wieku, które odpowiadały wspominanemu w [[latopis]]ach Iskorosteniowi, głównemu ośrodkowi wschodniosłowiańskiego plemienia [[Drewlanie|Drewlan]]. Iskorosteń wzmiankowany był w ''[[Powieść minionych lat|Powieści minionych lat]]'', gdzie pod rokiem 945 opisano bunt Drewlan przeciwko wielkiemu księciu kijowskiemu [[Igor Rurykowicz|Igorowi]], który domagał się podwyższenia [[danina|daniny]], zakończony pokonaniem drużyny książęcej i zabójstwem samego księcia przez Drewlan. Rok później księżna [[Olga Kijowska|Olga]], małżonka Igora, w ramach odwetu najechała Drewlan i spaliła Iskorosteń, włączając przy tym ziemie plemienia do [[Ruś Kijowska|państwa kijowskiego]]. Po najazdach Tatarów na Ruś w latach 1237-1241 miejscowość opustoszała i z czasem przekształciła się w uroczysko, które zaczęto nazywać Drewlanką. W 1362 roku dawne ziemie Drewlan zostały wcielone do [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]]. Pod koniec XIV wieku utworzono nową osadę Iskorosteń, która wchodziła później w skład [[Powiat owrucki (województwo kijowskie)|powiatu owruckiego]] w [[województwo kijowskie|województwie kijowskim]]. W 1586 roku miejscowość stała się własnością Prokopa Mierzwińskiego, który uzyskał później od króla [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazy]] zezwolenie na budowę miasteczka i wzniesienie fortyfikacji dla obrony przed Tatarami. W 1589 roku ukończono budowę zamku, a w 1598 roku król nadał Iskorosteniowi [[prawo magdeburskie]]{{r|istoriya}}.


W 1649 roku, w czasie [[powstanie Chmielnickiego|powstania Chmielnickiego]], Kozacy zdobyli miasteczko i zniszczyli jego fortyfikacje. W 1654 roku Iskorosteń stał się własnością zakonu [[karmelici|karmelitów]]. W XVIII wieku region był miejscem działalności [[hajdamacy|hajdamaków]]. W 1750 roku mieszkańcy Iskorostenia wsparli oddziały hajdamackie Iwana Podolaki. W 1761 roku sprzedali miasteczko, które później wielokrotnie zmieniało właścicieli{{r|istoriya}}.
W 1649 roku, w czasie [[powstanie Chmielnickiego|powstania Chmielnickiego]], Kozacy zdobyli miasteczko i zniszczyli jego fortyfikacje. W 1654 roku Iskorosteń stał się własnością zakonu [[karmelici|karmelitów]]. W XVIII wieku region był miejscem działalności [[hajdamacy|hajdamaków]]. W 1750 roku mieszkańcy Iskorostenia wsparli oddziały hajdamackie Iwana Podolaki. W 1761 roku karmelici sprzedali miasteczko, które później wielokrotnie zmieniało właścicieli{{r|istoriya}}.


Po drugim rozbiorze Polski w 1793 roku miejscowość znalazła się w granicach [[Imperium Rosyjskie|Rosji]] i początkowo wchodziła w skład [[namiestnictwo zasławskie|namiestnictwa zasławskiego]], od 1795 roku – [[namiestnictwo wołyńskie|namiestnictwa wołyńskiego]], a od 1796 roku – [[gubernia wołyńska|guberni wołyńskiej]]. W 1797 roku Iskorosteń został siedzibą gminy w [[powiat owrucki|ujeździe owruckim]]. Istotne znaczenie dla rozwoju miasteczka miało doprowadzenie linii kolejowej [[Kijów]]-[[Kowel]] w 1902 roku. W 1904 roku otwarta została fabryka porcelany. W 1913 roku Iskorosteń liczył 3,7 tys. mieszkańców{{r|istoriya}}.
Po drugim rozbiorze Polski w 1793 roku miejscowość znalazła się w granicach [[Imperium Rosyjskie|Rosji]] i początkowo wchodziła w skład [[namiestnictwo zasławskie|namiestnictwa zasławskiego]], od 1795 roku – [[namiestnictwo wołyńskie|namiestnictwa wołyńskiego]], a od 1796 roku – [[gubernia wołyńska|guberni wołyńskiej]]. W 1797 roku Iskorosteń został siedzibą gminy w [[powiat owrucki|ujeździe owruckim]]. Istotne znaczenie dla rozwoju miasteczka miało doprowadzenie linii kolejowej [[Kijów]]-[[Kowel]] w 1902 roku. W 1904 roku otwarta została fabryka porcelany. W 1913 roku Iskorosteń liczył 3,7 tys. mieszkańców{{r|istoriya}}.


W latach 1914-1916 ze względów wojskowo-strategicznych wybudowano linię kolejową z Iskorostenia do [[Żytomierz]]a, co przyczyniło się do rozwoju miejscowości jako węzła kolejowego. W 1917 roku miasteczko zostało przemianowane na Korosteń. W latach 1918-1921 w pobliżu miejscowości toczyły się walki między oddziałami [[Armia Czynna Ukraińskiej Republiki Ludowej|Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej]] a [[bolszewicy|bolszewikami]], m.in. w styczniu, 1918 roku, prawie przez cały 1919 roku oraz w listopadzie 1921 roku{{r|istoriya}}. Podczas [[wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]] w dniach 8–12 października 1920 roku odbył się [[Zagon na Korosteń|zagon kawaleryjski]] korpusu jazdy polskiej pod dowództwem pułkownika [[Juliusz Rómmel|Juliusza Rómmla]], który doprowadził do zajęcia Korostenia i zniszczenia infrastruktury wojskowej i kolejowej wykorzystywanej przez bolszewików, a zakończył się ciężkimi walkami z bolszewicką [[7 Dywizja Strzelców|7. Dywizją Strzelców]] i wzięciem jej do niewoli oraz wycofaniem się wojsk polskich na pozycje w okolicach [[Nowogród Wołyński|Nowogrodu Wołyńskiego]]{{r|pwn}}.
W latach 1914-1916 ze względów wojskowo-strategicznych wybudowano linię kolejową z Iskorostenia do [[Żytomierz]]a, co przyczyniło się do rozwoju miejscowości jako węzła kolejowego. W 1917 roku miasteczko zostało przemianowane na Korosteń. W latach 1918-1921 w pobliżu miejscowości toczyły się walki między oddziałami [[Armia Czynna Ukraińskiej Republiki Ludowej|Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej]] a [[bolszewicy|bolszewikami]], m.in. w styczniu 1918 roku, prawie przez cały 1919 rok oraz w listopadzie 1921 roku{{r|istoriya}}. Podczas [[wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]] w dniach 8–12 października 1920 roku odbył się [[Zagon na Korosteń|zagon kawaleryjski]] korpusu jazdy polskiej pod dowództwem pułkownika [[Juliusz Rómmel|Juliusza Rómmla]], który doprowadził do zajęcia Korostenia i zniszczenia infrastruktury wojskowej i kolejowej wykorzystywanej przez bolszewików, a zakończył się ciężkimi walkami z bolszewicką [[7 Dywizja Strzelców|7. Dywizją Strzelców]] i wzięciem jej do niewoli oraz wycofaniem się wojsk polskich na pozycje w okolicach [[Nowogród Wołyński|Nowogrodu Wołyńskiego]]{{r|pwn}}.


W 1921 roku Korosteń ustanowiony został siedzibą nowo powstałego ujezdu korosteńskiego, a w latach 1923-1930 był siedzibą administracyjną [[okręg korosteński|okręgu korosteńskiego]]. W 1926 roku miejscowość otrzymała prawa miejskie. Korosteń liczył wówczas 9950 mieszkańców. W 1932 roku miasto włączono do [[obwód kijowski|obwodu kijowskiego]], a w 1937 roku – do [[obwód żytomierski|obwodu żytomierskiego]]{{r|istoriya}}.
W 1921 roku Korosteń ustanowiony został siedzibą nowo powstałego ujezdu korosteńskiego, a w latach 1923-1930 był siedzibą administracyjną [[okręg korosteński|okręgu korosteńskiego]]. W 1926 roku miejscowość otrzymała prawa miejskie. Korosteń liczył wówczas 9950 mieszkańców. W 1932 roku miasto włączono do [[obwód kijowski|obwodu kijowskiego]], a w 1937 roku – do [[obwód żytomierski|obwodu żytomierskiego]]{{r|istoriya}}.
Linia 64: Linia 64:
<ref name=pwn>{{cytuj stronę | url = https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Korosten;3925915.html | tytuł = Korosteń | data dostępu = 2020-02-02 | opublikowany = Encyklopedia PWN}}</ref>
<ref name=pwn>{{cytuj stronę | url = https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Korosten;3925915.html | tytuł = Korosteń | data dostępu = 2020-02-02 | opublikowany = Encyklopedia PWN}}</ref>
<ref name=rada>{{cytuj stronę | url = https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/866-18 | język = uk | tytuł = Про зміну і встановлення меж міста Коростень і Коростенського району Житомирської області | data dostępu = 2020-02-01 | opublikowany = Верховна Рада України – Законодавство України}}</ref>
<ref name=rada>{{cytuj stronę | url = https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/866-18 | język = uk | tytuł = Про зміну і встановлення меж міста Коростень і Коростенського району Житомирської області | data dostępu = 2020-02-01 | opublikowany = Верховна Рада України – Законодавство України}}</ref>
<ref name=ukrcensus>{{Cytuj książkę | tytuł = Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року | link = http://database.ukrcensus.gov.ua/PXWEB2007/ukr/publ_new1/2013/sb_nnas_2012.pdf | wydawca = Державна служба статистики України | miejsce = Київ | rok = 2013 | strony = 57}}</ref>
<ref name=ukrcensus>{{Cytuj książkę | tytuł = Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року | url = http://database.ukrcensus.gov.ua/PXWEB2007/ukr/publ_new1/2013/sb_nnas_2012.pdf | wydawca = Державна служба статистики України | miejsce = Київ | rok = 2013 | strony = 57}}</ref>
<ref name=ukrstat>{{cytuj stronę | url = http://www.zt.ukrstat.gov.ua/StatInfo/Ds/demo_m.htm | język = uk | tytuł = Чисельність населення (за оцінкою) на 1 грудня 2019 року та середня чисельність у січні–листопаді 2019 року | data dostępu = 2020-02-01 | opublikowany = Головне управління статистики у Житомирській області}}</ref>
<ref name=ukrstat>{{cytuj stronę | url = http://www.zt.ukrstat.gov.ua/StatInfo/Ds/demo_m.htm | język = uk | tytuł = Чисельність населення (за оцінкою) на 1 грудня 2019 року та середня чисельність у січні–листопаді 2019 року | data dostępu = 2020-02-01 | opublikowany = Головне управління статистики у Житомирській області}}</ref>
}}
}}

Wersja z 15:55, 2 lut 2020

Korosteń
Коростень
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

żytomierski

Rejon

korosteński

Burmistrz

Wołodymyr Moskałenko

Powierzchnia

42,308[1] km²

Populacja (2019)
• liczba ludności


62 894

Kod pocztowy

11500

Tablice rejestracyjne

AM

Położenie na mapie obwodu żytomierskiego
Mapa konturowa obwodu żytomierskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Korosteń”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Korosteń”
Ziemia50°57′N 28°38′E/50,950000 28,633333
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Korosteń (ukr. Коростень) – miasto na Ukrainie, w obwodzie żytomierskim, nad rzeką Uż, dopływem Prypeci, siedziba administracyjna rejonu korosteńskiego. W 2019 roku liczyło ok. 62,9 tys. mieszkańców[2]. Węzeł kolejowy i ośrodek przemysłu maszynowego, porcelanowego, drzewnego, chemii gospodarczej, lekkiego i spożywczego. W pobliżu miasta znajdują się kamieniołomy granitu[3].

Historia

Od VIII do XIII wieku na obszarze współczesnego miasta istniały trzy oddzielne grody, dwa od VIII do połowy X wieku, trzeci zaś od VIII do XIII wieku, które odpowiadały wspominanemu w latopisach Iskorosteniowi, głównemu ośrodkowi wschodniosłowiańskiego plemienia Drewlan. Iskorosteń wzmiankowany był w Powieści minionych lat, gdzie pod rokiem 945 opisano bunt Drewlan przeciwko wielkiemu księciu kijowskiemu Igorowi, który domagał się podwyższenia daniny, zakończony pokonaniem drużyny książęcej i zabójstwem samego księcia przez Drewlan. Rok później księżna Olga, małżonka Igora, w ramach odwetu najechała Drewlan i spaliła Iskorosteń, włączając przy tym ziemie plemienia do państwa kijowskiego. Po najazdach Tatarów na Ruś w latach 1237-1241 miejscowość opustoszała i z czasem przekształciła się w uroczysko, które zaczęto nazywać Drewlanką. W 1362 roku dawne ziemie Drewlan zostały wcielone do Wielkiego Księstwa Litewskiego. Pod koniec XIV wieku utworzono nową osadę Iskorosteń, która wchodziła później w skład powiatu owruckiego w województwie kijowskim. W 1586 roku miejscowość stała się własnością Prokopa Mierzwińskiego, który uzyskał później od króla Zygmunta III Wazy zezwolenie na budowę miasteczka i wzniesienie fortyfikacji dla obrony przed Tatarami. W 1589 roku ukończono budowę zamku, a w 1598 roku król nadał Iskorosteniowi prawo magdeburskie[4].

W 1649 roku, w czasie powstania Chmielnickiego, Kozacy zdobyli miasteczko i zniszczyli jego fortyfikacje. W 1654 roku Iskorosteń stał się własnością zakonu karmelitów. W XVIII wieku region był miejscem działalności hajdamaków. W 1750 roku mieszkańcy Iskorostenia wsparli oddziały hajdamackie Iwana Podolaki. W 1761 roku karmelici sprzedali miasteczko, które później wielokrotnie zmieniało właścicieli[4].

Po drugim rozbiorze Polski w 1793 roku miejscowość znalazła się w granicach Rosji i początkowo wchodziła w skład namiestnictwa zasławskiego, od 1795 roku – namiestnictwa wołyńskiego, a od 1796 roku – guberni wołyńskiej. W 1797 roku Iskorosteń został siedzibą gminy w ujeździe owruckim. Istotne znaczenie dla rozwoju miasteczka miało doprowadzenie linii kolejowej Kijów-Kowel w 1902 roku. W 1904 roku otwarta została fabryka porcelany. W 1913 roku Iskorosteń liczył 3,7 tys. mieszkańców[4].

W latach 1914-1916 ze względów wojskowo-strategicznych wybudowano linię kolejową z Iskorostenia do Żytomierza, co przyczyniło się do rozwoju miejscowości jako węzła kolejowego. W 1917 roku miasteczko zostało przemianowane na Korosteń. W latach 1918-1921 w pobliżu miejscowości toczyły się walki między oddziałami Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej a bolszewikami, m.in. w styczniu 1918 roku, prawie przez cały 1919 rok oraz w listopadzie 1921 roku[4]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej w dniach 8–12 października 1920 roku odbył się zagon kawaleryjski korpusu jazdy polskiej pod dowództwem pułkownika Juliusza Rómmla, który doprowadził do zajęcia Korostenia i zniszczenia infrastruktury wojskowej i kolejowej wykorzystywanej przez bolszewików, a zakończył się ciężkimi walkami z bolszewicką 7. Dywizją Strzelców i wzięciem jej do niewoli oraz wycofaniem się wojsk polskich na pozycje w okolicach Nowogrodu Wołyńskiego[5].

W 1921 roku Korosteń ustanowiony został siedzibą nowo powstałego ujezdu korosteńskiego, a w latach 1923-1930 był siedzibą administracyjną okręgu korosteńskiego. W 1926 roku miejscowość otrzymała prawa miejskie. Korosteń liczył wówczas 9950 mieszkańców. W 1932 roku miasto włączono do obwodu kijowskiego, a w 1937 roku – do obwodu żytomierskiego[4].

W czasie II wojny światowej broniący dostępu do Kijowa korosteński rejon umocniony był miejscem zaciekłych walk niemiecko-radzieckich, toczonych od lipca do sierpnia 1941 roku oraz od listopada do grudnia 1943 roku. Korosteń był okupowany przez wojska hitlerowskie od 7 sierpnia 1941 roku do 17 listopada 1943 roku, a później także krótkotrwale od 19 listopada do 28 grudnia 1943 roku[4].

W 1989 roku Korosteń liczył 72 367 mieszkańców[6]. W 2011 roku liczba mieszkańców wynosiła 65 372[7].

Zabytki

  • Gmach dawnego sądu okręgowego
  • Gmach biblioteki z lat 1925-1927
  • Gmach szkoły zawodowej
  • Gmach dawnego sądu okręgowego
    Gmach dawnego sądu okręgowego
  • Biblioteka publiczna
    Biblioteka publiczna
  • Szkoła zawodowa
    Szkoła zawodowa

Miasta partnerskie

Od 20 stycznia 2007 roku miasto partnerskie z miastem Kraśnik (woj. lubelskie). Korosteń będzie jednym z kilkudziesięciu partnerów realizujących projekt "Polsko-Ukraiński Ośrodek Edukacji Publicznej".

Przypisy

  1. ↑ Про зміну і встановлення меж міста Коростень і Коростенського району Житомирської області. Верховна Рада України – Законодавство України. [dostęp 2020-02-01]. (ukr.).
  2. ↑ Чисельність населення (за оцінкою) на 1 грудня 2019 року та середня чисельність у січні–листопаді 2019 року. Головне управління статистики у Житомирській області. [dostęp 2020-02-01]. (ukr.).
  3. ↑ Korosten. Encyclopedia of Ukraine. [dostęp 2020-02-01]. (ang.).
  4. ↑ a b c d e f Історія міст і сіл Української РСР. Житомирська область. T. 6. Київ: Головна редакція Української радянської енциклопедїї Академії наук УРСР, 1973, s. 307-317.
  5. ↑ Korosteń. Encyklopedia PWN. [dostęp 2020-02-02].
  6. ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. Демоскоп Weekly. [dostęp 2020-02-02]. (ros.).
  7. ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Київ: Державна служба статистики України, 2013, s. 57.

Linki zewnętrzne

Miasta obwodu żytomierskiego

Rejony obwodu żytomierskiego

herb obwodu żytomierskiego

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Korosteń&oldid=58672326”