Tadeusz Pietrzykowski

Tadeusz Pietrzykowski

Pseudonim	Teddy
Data i miejsce urodzenia	8 kwietnia 1917 Warszawa
Data i miejsce śmierci	18 kwietnia 1991 Bielsko-Biała
Obywatelstwo	Polska
Masa ciała	53 kg
Trenowany przez	Feliks Stamm
Debiut	1934
Kategoria wagowa	kogucia
Klub	Legia Warszawa

{{Zawodnik sportów walki infobox}} Nieoczekiwana grafika: "obywatelstwo".

Tadeusz Pietrzykowski ps. „Teddy” (ur. 8 kwietnia 1917 w Warszawie, zm. 18 kwietnia 1991 w Bielsku-Białej) – polski pięściarz, trener, nauczyciel wychowania fizycznego, żołnierz Wojska Polskiego, jeden z pierwszych więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, (nr obozowy 77). Po wojnie świadek w procesie Rudolfa Hößa.

Życiorys

Wychował się w rodzinie inteligenckiej. Matka Sylwina Bieńkowska po ukończeniu Seminarium Nauczycielskiego hrabiny Cecylii Plater-Zyberkówny uczyła w jednej ze szkół podstawowych w Warszawie. Ojciec Tadeusz Pietrzykowski po skończeniu wydziału Budowy Dróg i Mostów na Politechnice Warszawskiej pracował jako projektant i inspektor nadzoru rozbudowy warszawskiego węzła kolejowego. Podczas nauki w Państwowym Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Warszawie wstąpił do 16 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Zawiszy Czarnego. Żeby poprawić warunki materialne rodziny po śmierci ojca, wynajmował się do różnych prac domowych, udzielał korepetycji, uczył jazdy na łyżwach, a dzięki zdolnościom rysunkowym wykonywał rysunki dla studentów Akademii Sztuk Pięknych i studentów architektury. W 1939 uzyskał świadectwo maturalne. Karierę bokserską rozpoczął jako gimnazjalista, trenując między innymi pod okiem słynnego Feliksa Stamma w warszawskiej Legii. Był wicemistrzem Polski i mistrzem Warszawy w wadze koguciej.

Po wybuchu II wojny światowej uczestniczył jako podchorąży Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu w obronie Warszawy. Po kapitulacji próbował na wiosnę 1940, przedostać się do Francji i wstąpić do formowanego tam wojska polskiego. Aresztowany przez żandarmerię węgierską w pobliżu granicy węgiersko-jugosłowiańskiej został przekazany Niemcom. Przetrzymywany był kolejno w więzieniach w Muszynie, Nowym Sączu oraz Tarnowie, skąd został 14 czerwca 1940 trafił z pierwszym transportem więźniów obozu koncentracyjnego Auschwitz.

Do historii przeszedł jako pięściarz toczący pojedynki w obozach koncentracyjnych (Auschwitz-Birkenau, Neuengamme, Bergen-Belsen). Pierwszą walkę w KL Auschwitz stoczył w marcu 1941, wygrywając z niemieckim kapo Walterem Dunningiem, przedwojennym wicemistrzem Niemiec w wadze średniej. W KL Auschwitz Teddy stoczył według różnych szacunków od 40 do 60 walk i przegrał tylko raz z holenderskim mistrzem w wadze średniej Leen Sandersem. W obozie Tadeusz Pietrzykowski utrzymywał bliski kontakt z rotmistrzem Witoldem Pileckim i został członkiem założonego przez niego Związek Organizacji Wojskowej. Kilkakrotnie spotkał się z ojcem Maksymilianem Kolbe, który zwrócił mu uwagę na potrzebę hamowania emocji i agresji mimo otaczającego zła. W 1943 Tadeusz Pietrzykowski został przeniesiony do obozu koncentracyjnego w Neuengamme. W dniu wyjazdu z KL Auschwitz Dunning wręczył mu dwie pary bokserskich rękawic jako wyraz szacunku. W Neuengamme stoczył około 20 walk bokserskich, między innymi z niemieckim bokserem Schally Hottenbachem. Wyzwolenia przez żołnierzy brytyjskich doczekał 15 kwietnia 1945 w obozie Bergen-Belsen. Wstąpił do 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka, gdzie zajmował się prowadzeniem ćwiczeń sportowych dla żołnierzy, kontynuował też występy na ringu – w 1946 został mistrzem dywizji w swojej kategorii wagowej.

W 1946 powrócił do kraju. Z powodu trwałej utraty zdrowia w obozach koncentracyjnych nie osiągnął już przedwojennego poziomu w pięściarstwie. Po ukończeniu Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie w 1959, był przez wiele lat nauczycielem wychowania fizycznego, trenerem i instruktorem wychowania fizycznego w Bielsku-Białej, gdzie zmarł nagle 17 kwietnia 1991.

Był pierwowzorem bohatera noweli Bokser i śmierć Józefa Hena, na podstawie której słowacki reżyser Peter Solan zrealizował w 1962 film fabularny o tym samym tytule. Historia Tadeusza Pietrzykowskiego zostanie przedstawiona w powstającym filmie dokumentalnym o polskim boksie Ring Wolny.

W 2020 Maciej Barczewski wyreżyserował film fabularny Mistrz o obozowych losach Pietrzykowskiego, którego rolę odtwarza Piotr Głowacki. Premiera zaplanowana jest na 2021. W pozostałych rolach wystąpili m.in. Grzegorz Małecki, Marcin Bosak, Marian Dziędziel, Piotr Witkowski, Rafał Zawierucha, Marcin Czarnik i Jan Szydłowski.

Ciekawostki

W maju 2021 w MIIW w Gdańsku miała miejsce wystawa malarstwa Tadeusza Pietrzykowskiego, który, całe życie malował.

Bibliografia

• Marta Bogacka: Bokser z Auschwitz: Losy Tadeusza Pietrzykowskiego. Demart 2019, ISBN 8379122747, ISBN 978-8379122745

Linki zewnętrzne

• Zbigniew i Tadeusz Pietrzykowscy – Wielcy bokserzy z Bielska, którzy nie byli spokrewnieni – Polish Fighters