Strefa konfrontacji rosyjsko-ukraińskiej w Donbasie
Strefa konfrontacji rosyjsko-ukraińskiej w Donbasie (ukr. Зона російсько-українського протистояння на Донбасі, dawniej: Strefa operacji antyterrorystycznej na Ukrainie, ukr. Територія проведення антитерористичної операції, w skrócie Strefa ATO, ukr. Зона АТО) – część terytorium Ukrainy o specjalnym reżimie prawnym ustanowionym w wyniku prowadzonych działań wojennych na wschodzie Ukrainy.
Obejmuje ponad połowę obszaru obwodów donieckiego i ługańskiego (Donieckie Zagłębie Węglowe), a także niewielką część obwodu charkowskiego (Izium i okoliczne wsie)[1][2][3][4][5]. Większość obszaru Strefy została wyzwolona przez siły ukraińskie podczas letniej kontrofensywy w 2014 roku. Pomiędzy okupowaną i nieokupowaną częścią Strefy przebiega linia kontaktu ogniowego (dosłownie „linia zetknięcia”, ukr. лінія зіткнення). Okupowana część Strefy ma nazwę ustaloną w porozumieniach mińskich – Wydzielone rejony obwodów donieckiego i ługańskiego (ukr. Окремі райони Донецької та Луганської областей). Wraz z Krymem Strefa należy do terytoriów określanych przez państwo ukraińskie jako tymczasowo okupowane[6]. Terytorium kontrolowane przez siły rosyjskie i separatystów nie pokrywa się całkowicie z tym wyznaczonym w porozumieniach mińskich: np. Debalcewo znajduje się pod kontrolą wojsk rosyjskich, gdyż zostało przez nie zdobyte po podpisaniu porozumień[7]. Powierzchnia Strefy to około 40 tys. km.
20 lutego 2018 r. prezydent Ukrainy Petro Poroszenko zmienił status prawny Strefy z obszaru prowadzenia operacji antyterrorystycznej na „podejmowanie działań w celu zapewnienia bezpieczeństwa i obrony narodowej oraz odpieranie i powstrzymywanie zbrojnej agresji Federacji Rosyjskiej w obwodach donieckim i ługańskim”[8]. Pozwoliło to Siłom Zbrojnym Ukrainy przejąć bezpośrednią kontrolę nad obszarem od Służby Bezpieczeństwa Ukrainy[9]. Jednocześnie zmieniono jej nazwę na Strefę operacji zjednoczonych sił (ukr. Операція об'єднаних сил)[10].
Linia frontu w Donbasie uległa częściowemu rozmyciu po rozpoczęciu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Указ Президента України. Про рішення Ради національної безпеки і оборони України від 13 квітня 2014 року "Про невідкладні заходи щодо подолання терористичної загрози і збереження територіальної цілісності України". Rada Najwyższa Ukrainy, 14.04.2014. [dostęp 2022-03-23]. (ukr.).
- ↑ ЗАКОН УКРАЇНИ. Про боротьбу з тероризмом. Rada Najwyższa Ukrainy, 1.01.2022. [dostęp 2022-03-23]. (ukr.).
- ↑ КАБІНЕТ МІНІСТРІВ УКРАЇНИ. РОЗПОРЯДЖЕННЯ від 30 жовтня 2014 р. № 1053-р Київ. Про затвердження переліку населених пунктів, на території яких здійснювалася антитерористична операція. Rada Najwyższa Ukrainy, 2.12.2015. [dostęp 2022-03-23]. (ukr.).
- ↑ КАБІНЕТ МІНІСТРІВ УКРАЇНИ. РОЗПОРЯДЖЕННЯ від 5 листопада 2014 р. № 1079-р Київ. Про зупинення дії розпорядження Кабінету Міністрів України від 30 жовтня 2014 р. № 1053. Rada Najwyższa Ukrainy, 2.12.2015. [dostęp 2022-03-23]. (ukr.).
- ↑ КАБІНЕТ МІНІСТРІВ УКРАЇНИ. РОЗПОРЯДЖЕННЯ від 2 грудня 2015 р. № 1275-р Київ. Про затвердження переліку населених пунктів, на території яких здійснювалася антитерористична операція, та визнання такими, що втратили чинність, деяких розпоряджень Кабінету Міністрів України. Rada Najwyższa Ukrainy, 23.01.2019. [dostęp 2022-03-23]. (ukr.).
- ↑ ПОСТАНОВА Верховної Ради України. Про визнання окремих районів, міст, селищ і сіл Донецької та Луганської областей тимчасово окупованими територіями. Rada Najwyższa Ukrainy, 17.03.2015. [dostęp 2022-03-23]. (ukr.).
- ↑ Спірне Дебальцеве: у Мінську окупантам нагадали про лінію зіткнення. Укрінформ, 18.10.2017. [dostęp 2022-03-23]. (ukr.).
- ↑ Illia Ponomarenko: Goodbye, ATO: Ukraine officially changes name of Donbas war. Kyiv Post, 20.02.2018. [dostęp 2022-03-23]. (ang.).
- ↑ ATO is over, military takes charge. militaryland.net, 24.02.2018. [dostęp 2022-03-23]. (ang.).
- ↑ Old war, new rules: what comes next as ATO ends and a new operation starts in Donbas?. uacrisis.org, 4.05.2018. [dostęp 2022-04-29]. (ang.).