Yesterday (piosenka The Beatles)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Yesterday
Wykonawca singla
z albumu Help!
The Beatles
Strona B

Act Naturally(1965)
I Should Have Known Better(1976)

Wydany

13 września 1965 (Stany Zjednoczone)
8 marca 1976 (Wielka Brytania)

Nagrywany

14 czerwca 1965
Abbey Road Studios

Gatunek

poprock
styl: soft rockbaroque pop

Długość

2:03

Wydawnictwo

Capitol (Stany Zjednoczone)
Parlophone/EMI (Wielka Brytania)

Producent

George Martin

Format

płyta winylowa (7”, 12”)

Singel po singlu
wydanie amerykańskie
Help!
(1965)
„Yesterday”
(1965)
Day Tripper” / „We Can Work It Out
(1965)
wydanie brytyjskie
Let It Be
(1970)
„Yesterday”
(1976)
Back in the U.S.S.R.
(1976)

Yesterdayballada soft rockowa[1] napisana przez Paula McCartneya i oryginalnie wykonywana przez The Beatles. Choć autorem piosenki jest McCartney, to oficjalnie za jej twórców uznaje się duet Lennon/McCartney.

Utwór jest najczęściej coverowaną piosenką w historii muzyki (ponad 3000 razy).

Popularność[edytuj | edytuj kod]

Kompozycja łącząca elementy muzyki klasycznej z rock and rollem, uznawana za przełom w historii rocka. Niedługo później podobny styl stał się częstym zjawiskiem w muzyce popularnej. Dla Beatlesów był to natomiast początek eksperymentalnego stylu, jak również koniec czerpania ze standardów muzyki rockowej[2].

W 2011 roku utwór został sklasyfikowany na 13. miejscu listy 500 utworów wszech czasów czasopisma „Rolling Stone”[1].

„Yesterday” jest najczęściej coverowaną piosenką w historii[3]. Tylko do 1972 doliczono się 1186 coverów tego utworu[4], łącznie istnieje ich co najmniej 3 tys. Swoje interpretacje „Yesterday” nagrali m.in. Ray Charles, Tom Jones, Brenda Lee, Frank Sinatra i Dionne Warwick[4].

Geneza utworu[edytuj | edytuj kod]

McCartney stworzył melodię w oparciu o dźwięki, które mu się przyśniły[5]. Pierwszych kilka dźwięków odtworzył na fortepianie tuż po przebudzeniu, po czym wymyślił kolejne fragmenty[6]. McCartney początkowo miał podejrzenia, że jest nieświadomym plagiatem dawniej zasłyszanej muzyk, z tego powodu usiłował od znajomych uzyskać informację, czy kiedykolwiek słyszeli tę melodię[5], a robił to na tyle często, że dla części z nich stało się to męczące. Piosenka początkowo nie miała tekstu, a McCartney – jak wielokrotnie wcześniej – zaczął śpiewać przypadkowe frazy pasujące do melodii. Tak stworzony tekst zaczynał się od słów: Scrambled eggs / Oh how I love your legs[5], jednak McCartney nie umiał wymyślić docelowego tekstu. Podczas wakacyjnego wyjazdu do Portugalii w maju 1965 z Jane Asher uznał, że piosenka opierać się powinna na sugestywnym słowie yesterday, następnie uznał za konieczne wykorzystanie słowa suddenly. Do tych dwóch słów McCartney dobrał rymy i opracował zarys całego tekstu.

Nagrywanie[edytuj | edytuj kod]

Do nagrywania utworu doszło po półtora roku od początku jego powstawania[2]. Utwór był nagrywany w studiu Abbey Road 14 czerwca 1965[5], a trzy dni później zostały dograne m.in. dodatkowe partie wokalne McCartneya. Istnieją dwie sprzeczne relacje o przebiegu sesji, z których najczęściej cytowaną pozostaje wersja, według której McCartney nagrał „Yesterday” sam, nie próbując angażować pozostałych członków The Beatles[7]. Inne źródła podają, że cały zespół próbował opracować aranżację kompozycji na różne instrumenty (m.in. perkusję i organy), a George Martin najpierw przekonał muzyków, by utwór grał tylko McCartney na gitarze akustycznej Epiphone Texan, a później zaproponował dodanie podkładu wykonanego przez kwartet smyczkowy. Ostatecznie w nagrywaniu nie brał udziału żaden z członków The Beatles poza McCartneyem[8][9].

Gitarę i śpiew nagrano w dwóch podejściach 14 czerwca 1965[10][11]. Drugie wykonanie, z dołączonym podkładem smyczkowym, przeznaczono do publikacji[11]. Zapis pierwszego podejścia został później umieszczony na albumie kompilacyjnym Anthology 2. Słychać w nim pomyłkę McCartneya, który zamienia kolejność dwóch wersów (There’s a shadow hanging over me/I'm not half the man I used to be,)[10].

Wydanie[edytuj | edytuj kod]

McCartney miał trudności z namówieniem pozostałych członków zespołu do umieszczenia „Yesterday” na albumie. Twierdzili oni, że utwór nie pasuje do ich ówczesnego wizerunku, gdyż jest zupełnie niepodobny do innych wydanych w tym okresie piosenek The Beatles. Z tego względu John Lennon, George Harrison i Ringo Starr odmówili zgody na publikację singla w Wielkiej Brytanii. Na brytyjskiej liście przebojów nie notowano więc wykonania oryginalnego, jednak w pierwszej dziesiątce zestawienia znalazł się cover autorstwa angielskiego piosenkarza Matta Monro[9].

W Stanach Zjednoczonych piosenka została wydana początkowo na stronie B singla „Act Naturally”, gdyż utwór ten zawierał śpiew Ringo – najbardziej popularnego wówczas w Stanach beatlesa. W wyniku olbrzymiego sukcesu „Yesterday”, kolejność ścieżek w następnych seriach została zmieniona. Singiel trafił na listę przebojów czasopisma „Billboard” Hot 100 29 września 1965, by 9 października rozpocząć miesięczny pobyt na szczycie zestawienia. Piosenka utrzymywała się w zestawieniu przez 11 tygodni. Milion sprzedanych egzemplarzy osiągnięto w ciągu 5 tygodni. Przez 8 lat od wydania singla, „Yesterday” było najczęściej odtwarzanym utworem w amerykańskich radiostacjach.

4 marca 1966 na brytyjskim rynku muzycznym pojawił się minialbum The Beatles zatytułowany Yesterday. Oprócz tytułowego utworu, znalazły się na nim także „Act Naturally”, „You Like Me Too Much” i „It’s Only Love”. Wydawnictwo trafiło na listę przebojów 12 marca. 26 marca znalazło się na szczycie listy, gdzie pozostało przez kolejne 2 miesiące. 15 czerwca tego samego roku piosenka znalazła się na opublikowanym tylko w Stanach Zjednoczonych albumie Yesterday and Today[12].

8 marca 1976 wytwórnia Parlophone wydała w Wielkiej Brytanii „Yesterday” na singlu. Na stronie B znalazł się utwór „I Should Have Known Better”. Piosenka osiągnęła 8. pozycję na Official Singles Chart Top 100 (była notowana od 13 marca, pozostając na liście 7 tygodni)[13]. Tego samego dnia Parlophone wydała także reedycje wszystkich dotychczasowych brytyjskich singli The Beatles. Powodem takiego posunięcia było zbliżające się wygaśnięcie kontraktu wytwórni z zespołem.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b 500 Greatest Songs of All Time – The Beatles, 'Yesterday'. rollingstone.com. [dostęp 2014-09-14]. (ang.).
  2. a b Jacek Kurek: Bitelsi a duch romantyzmu. W: Unisono w wielogłosie, 3 : Rock a korespondencja sztuk. Radosław Marcinkiewicz (red.). Sosnowiec: GAD Records, 2012, s. 123–133, seria: Materiały konferencyjne – Unisono. ISBN 978-83-61637-18-9.
  3. His Magical, Mystical Tour. time.com. [dostęp 2009-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-13)]. (ang.).
  4. a b Dariusz Michalski, Lennon, Wydawctwo Art „B” Press, 1991, s. 165, ISBN 83-900107-4-7.
  5. a b c d Ross Benson: Paul McCartney – poza mitem. Konrad Witkowski (tłum.). Wydawnictwo Mitel, 1992, s. 94. ISBN 83-85413-22-7.
  6. Robert Sankowski: 50 lat temu Paul McCartney nagrał swoją najsłynniejszą piosenkę. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. wyborcza.pl, 2015-08-07. [dostęp 2015-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 lutego 2016)].
  7. Marcos Ortiz: Marcos' Beatles Page - Yesterday. 2005. [dostęp 2006-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2000-03-07)].
  8. Heather Mallick: Past Perfect. The Globe and Mail, 2000-11-22. [dostęp 2017-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2001-12-22)].
  9. a b Richie Unterberger: Review of Yesterday. [dostęp 2006-01-14].
  10. a b (1994) Album notes for Anthology 2 by The Beatles, 10 [booklet]. London: Apple Records (31796).
  11. a b Mark Lewisohn: The Beatles Recording Sessions. New York: Harmony Books, 1988, s. 59. ISBN 0-517-57066-1.
  12. Bruce Eder: The Beatles Yesterday...and Today. allmusic.com. [dostęp 2014-09-14]. (ang.).
  13. Singles for 'Yesterday'. officialcharts.com. [dostęp 2014-09-14]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]