Chotów (województwo wielkopolskie)
51°41′39″N 18°03′43″E/51,694167 18,061944
| wieś | |
 Dwór w Chotowie z 1 poł. XIX w. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
255[2] |
| Strefa numeracyjna |
62 |
| Kod pocztowy |
63-460[3] |
| Tablice rejestracyjne |
POS |
| SIMC |
0204464 |
Położenie na mapie gminy Nowe Skalmierzyce  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego  | |
| 51°41′39″N 18°03′43″E/51,694167 18,061944[1]
| |
Chotów – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Nowe Skalmierzyce, na Wysoczyźnie Kaliskiej, w Kaliskiem, nad strugą Lipówka, przy granicy Kalisza–Sulisławic, ok. 5 km od Nowych Skalmierzyc.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Chotów położony jest przy wschodniej granicy powiatu ostrowskiego, graniczy z Kaliszem, ok. 18 km od Ostrowa Wielkopolskiego. Przez wieś przebiega droga wojewódzka 450 Kalisz–Ołobok–Grabów nad Prosną–Opatów.
Przynależność administracyjna[edytuj | edytuj kod]
| Okres | Jednostka administracyjna | ||
|---|---|---|---|
| 1975–1998 |  województwo kaliskie
|
 gmina Nowe Skalmierzyce
| |
| 1999– |  województwo wielkopolskie
|
 powiat ostrowski
| |
- pod koniec XIX w. (1880) Chotów przynależał administracyjnie do powiatu odolanowskiego[4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Od XV wieku
Chotów (Chotowo, Kothowo i in.) pod Gostyczyną wzmiankowany w źródłach od 1403 jako własność rycerska[5][6].
W XVI w. był częściowo w posiadaniu Sebastiana Borzysławskiego, Jakuba Śliwnickiego oraz Mikołaja Węgierskiego[5].
XVII−XVIII wiek
W 1618 właścicielem Chotowa był Przecław Węgierski i Stanisław Rossowski[5]. We wsi (1668) istniał dwór, należący do Zofii i Jadwigi Rossowskich – rozebrany w późniejszych latach ze względu na zły stan techniczny[7].
Do schyłku XVIII w. właścicielami całej wsi byli Węgierscy herbu Wieniawa[8].
XIX−XX wiek
Według danych z 1846 miejscowość położona nad granicą Królestwa Polskiego liczyła 13 domów i 119 mieszkańców, karczma Murowaniec 1 dom i 26 mieszkańców – wieś była we władaniu Stefana Lisieckiego[9].
W 1 połowie XIX w. w Chotowie wybudowano nowy dwór w stylu klasycystycznym, otoczony parkiem z 2 poł. XVIII w[10].
W 1895 urodził się tu Stanisław Bronikowski, a w 1914 zakonnik Ignacy Sztukowski.
W 1939 rozpoczęto prace ziemne pod budowę szosy Kalisz–Grabów, na odcinku Murowaniec–Chotów[11].
XXI wiek
W 2014 ukończono budowę świetlicy wiejskiej[12].
Założenie dworskie[edytuj | edytuj kod]
Pierwotny dwór został rozebrany po 1721 a w jego miejsce w połowie XIX w. powstało nowe klasycystyczne założenie dworskie do którego prowadziła aleja grabowa, zakończona owalnym trawnikiem, pod który podjeżdżały powozy[10]. Budowę dworu przypisuje się Lisieckim herbu Drya, przebywającym w Chotowie do lat 70. XIX w[8].
Dwór posiada czterokolumnowy portyk z frontonem w którego tympanonie znajduje się małe okno[10]. W latach 20. XX w. posiadłość rozbudowano o piętrowe skrzydło zachodnie i parterowy aneks wschodni – wówczas właścicielami dworu była rodzina Niemojowskich herbu Wierusz ze Śliwnik[10][8]. W 1935 przeszedł w posiadanie Witolda Cybulskiego, który na mocy reformy rolnej w 1944 został pozbawiony majątku[10].
W 1989 dwór wraz parkiem został wpisany do rejestru zabytków[13].
W 2004 rozpoczął się generalny remont dworu po przejęciu go przez nowego właściciela[10]. Dwór wyremontowano z zachowaniem oryginalnych cech i sklepień piwnicznych. Obecnie mieści się w nim hotel wraz z restauracją „Dwór Stary Chotów”.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
(2 poł. XVIII w.)
Obiekty wpisane w rejestr zabytków województwa wielkopolskiego[14]:
- zespół dworski:
dwór (1 poł. XIX w., XX w.),- park (2 poł. XVIII w.)[10].
Pozostałe:
- słup sakralny kapliczkowy (kopia); oryginał z 1849 dłuta Pawła Brylińskiego przeniesiono na teren kościoła w Gostyczynie[15].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16401
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 157 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom I, dir.icm.edu.pl, 1880 [dostęp 2017-05-05].
- ↑ a b c Warta (tygodnik), www.wbc.poznan.pl, 1886 [dostęp 2017-05-05] (pol.).
- ↑ Ostrów Wielkopolski – dzieje miasta i regionu, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 90, ISBN 83-210-0851-8.
- ↑ Hotel w domu dziedzica [online], www.noweskalmierzyce.pl [dostęp 2017-05-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-12].
- ↑ a b c Dwór w Chotowie - Katalog obiektów - Region Wielkopolska • miejsca które warto odwiedzić [online], regionwielkopolska.pl [dostęp 2018-08-14] (ang.).
- ↑ Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Jan Nepomucen Bobrowicz, Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 295.
- ↑ a b c d e f g Dwór w Chotowie [online], www.noweskalmierzyce.pl [dostęp 2017-05-05] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-13].
- ↑ Orędownik Ostrowski, www.wbc.poznan.pl, 14 czerwca 1939 [dostęp 2017-05-05] (pol.).
- ↑ Nowa świetlica wiejska w Chotowie [online], www.noweskalmierzyce.pl [dostęp 2017-05-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-12].
- ↑ Janusz Beger: Biuletyn Informacji Publicznej - Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu. wosoz.ibip.pl, 2013-09-10. [dostęp 2016-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-18)].
- ↑ Zestawienia zabytków nieruchomych [online], www.nid.pl [dostęp 2018-08-14].
- ↑ Chotów [online], wkaliszu.pl - Kalisz on-line [dostęp 2018-08-15] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dwór Stary Chotów
- Dwór w Chotowie (UAM). staff.amu.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-02)].
- Siedziba gminy: Skalmierzyce