Ścigów
50°27′59″N 17°49′34″E/50,466389 17,826111| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
47-364[2] |
| Tablice rejestracyjne |
OKR |
| SIMC |
0503623 |
Położenie na mapie gminy Strzeleczki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krapkowickiego  | |
| 50°27′59″N 17°49′34″E/50,466389 17,826111[1]
| |
Ścigów (dodatkowa nazwa w j. niem. Schiegau, śl. Śigōw[3]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie krapkowickim, w gminie Strzeleczki. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej.
W latach 1945–1954 miejscowość należała do gminy Strzeleczki w powiecie prudnickim. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0503630 | Kopalina | przysiółek |
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod zniekształconą, polską nazwą Schiegow oraz niemiecką Schiegau[6]. 9 września 1947 r. nadano miejscowości polską nazwę Ścigów[7].
Historia
[edytuj | edytuj kod].jpg)
Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu rybaka trzymającego na ramieniu wędkę z rybą, a w otoku napis: […] GEMEIN: SIEGL / NEYSTAETER CREIS (pol. Gmina Ścigów / Powiat Prudnicki)[8].
_(cropped).jpg)
Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 471 mieszkańców Ścigowa 16 posługiwało się językiem niemieckim, 449 językiem polskim, 1 innym językiem, a 15 było dwujęzycznych[9]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Ścigów znalazł się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem[10]. Po stronie polskiej w III powstaniu śląskim, w 3. kompanii prudnickiej służyli mieszkańcy Ścigowa[11].
W czasie II wojny światowej w Ścigowie (w Kopalinie) utworzono podobóz Stalag VIII B/E191 obozu jenieckiego w Łambinowicach dla jeńców z imperium brytyjskiego[12]. Cywile ze Ścigowa i okolic byli wykorzystywani przez Sowietów do budowy okopów w rejonie Prężyny koło Prudnika od marca do maja 1945[13].
W 1949 we wsi znajdowały się między innymi: szkoła podstawowa prowadzona przez Inspektorat Szkolny w Prudniku[14], kotlarz[15], krawiec[16], stolarz[17].
Do 1956 roku Ścigów należał do powiatu prudnickiego. W związku z reformą administracyjną, w 1956 Ścigów został odłączony od powiatu prudnickiego i przyłączony do nowo utworzonego krapkowickiego[18].
Mieszkańcy
[edytuj | edytuj kod].jpg)
Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego. Należą do podgrupy gwarowej nazywanej Podlesioki[19].
Liczba mieszkańców wsi
[edytuj | edytuj kod]- 1871 – 489[20]
- 1885 – 498[21]
- 1905 – 452[22]
- 1910 – 471[9]
- 1933 – 467[23]
- 1939 – 465[23]
- 1966 – 465[24]
- 1998 – 422[25]
- 2002 – 391[25]
- 2009 – 363[25]
- 2010 – 353[26]
- 2011 – 371[25]
- 2021 – 326[25]
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W Ścigowie siedzibę ma Firma Produkcyjno-Usługowa „Koda”, zrzeszona w Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców w Prudniku[27].
Transport
[edytuj | edytuj kod]Ścigów posiada połączenia autobusowe z Moszną, Opolem, Prudnikiem, Krapkowicami, Smolarnią[28].
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Ścigowie[29].
Bezpieczeństwo
[edytuj | edytuj kod]W zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz innych miejscowych zagrożeń w Ścigowie działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, zrzeszona w Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP w Strzeleczkach[30]. Do 1998 bezpieczeństwo pożarowe w Ścigowie było nadzorowane przez Komendę Rejonową PSP w Prudniku[31].
Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 8 Komendy Powiatowej Policji w Krapkowicach[32].
Teren wsi, jak i całej gminy Strzeleczki, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[33]. Gminę Strzeleczki obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[34].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 136827
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1279 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Tabela pt. Miejscowości parafii Racławiczki po śląsku, [w:] Geudka - dwugłoska "eu" w dialekcie głogóweckim, https://www.facebook.com/geudka/posts/pfbid0yk52T2RkXkSo1Wsk2gQppfedMvt6Zp5Ho79BMxNLibJAMAd1gBzQHdBXUeM2Cymel
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
- ↑ Knie 1830 ↓, s. 674.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 września 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 124, poz. 778).
- ↑ 1002 Schiegau (Ścigów) [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2024-01-11] (pol.).
- ↑ a b Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 75.
- ↑ Natomiast z pow. prudnickiego należą do terenu plebiscytowego tylko następujące gminy, które tutaj poniżej według polskich i niemieckich nazw imiennie podajemy, „Instrukcja dla Komitetów Parytetycznych”, 2, 1921, s. 24.
- ↑ Hellfeier 2014 ↓, s. 104.
- ↑ Working Parties [online], lamsdorf.com [dostęp 2024-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-29] (ang.).
- ↑ Robert Hellfeier, Prężyńskie okopy, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 11 (1263), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 marca 2015, s. 9, ISSN 1231-904X.
- ↑ Śląsk 1949 ↓, s. 151.
- ↑ Śląsk 1949 ↓, s. 375.
- ↑ Śląsk 1949 ↓, s. 390.
- ↑ Śląsk 1949 ↓, s. 416.
- ↑ Andrzej Dereń, Historia Powiatu Prudnickiego [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2022-04-17] (pol.).
- ↑ Robert Hellfeier, Chrzelicka mowa? cz. I, „Panorama Bialska”, Rafał Magosz – redaktor naczelny, 6 (279), Biała: Gminne Centrum Kultury, czerwiec 2018, s. 8, ISSN 1232-7352.
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1871) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1885) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1905) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
- ↑ a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt [online], treemagic.org [dostęp 2024-04-18] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-13] (niem.).
- ↑ Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 103.
- ↑ a b c d e Ścigów [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-04-18], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Największe Strzeleczki, najmniejsze Urszulanowice, „Tygodnik Prudnicki”, 11 (1055), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 16 marca 2011, s. 15, ISSN 1231-904X.
- ↑ Lista Rzemieślników [online], cechprudnik.eu [zarchiwizowane z adresu 2023-12-09].
- ↑ Rozkład jazdy PKS na przystanku Ścigów, gm. Strzeleczki [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01].
- ↑ Bronisław Kurpiela, Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddziału Gminnego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej w Strzeleczkach za lata 2006–2010 [online], strzeleczki.pl [dostęp 2024-02-25].
- ↑ Kasza 2020 ↓, s. 581.
- ↑ Komenda Powiatowa Policji w Krapkowicach [online], krapkowice.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-24] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
- ↑ PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
- Śląsk: księga adresowa województwa śląskiego, Katowice: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza Prasa, 1949.
- Robert Hellfeier, Smolarnia – 350 lat historii, Smolarnia: Gmina Strzeleczki, 2014, ISBN 978-83-63233-26-6.
- Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Ścigów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 407.
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Część miasta | |
| Przysiółki wsi | |
| Uroczysko-dawna miejscowość |
