Żurawce
50°23′07″N 23°32′24″E/50,385278 23,540000| wieś | |
.jpg) Zabytkowe: cerkiew i cmentarz | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
84 |
| Kod pocztowy |
22-680[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LTM |
| SIMC |
0893127[5] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Lubycza Królewska  | |
| 50°23′07″N 23°32′24″E/50,385278 23,540000[1]
| |
Żurawce – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Lubycza Królewska[5][6].
Wieś jest sołectwem w gminie Lubycza Królewska[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 420 mieszkańców[8].
Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Świętego Krzyża w Żurawcach[9].
Położenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Żurawce leżą na Wyżynie Lubelsko-Lwowskiej na obszarze Roztocza Środkowego.
Wieś tenuty rzeczyckiej, położona była w XVIII wieku w powiecie bełskim[10]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Obszar Natura 2000
[edytuj | edytuj kod]Na terenie wsi i w jej pobliżu znajduje się specjalny obszar ochrony siedlisk sieci Natura 2000 „Żurawce” PLH060029, o powierzchni 35,76 ha[11]. Obejmuje on trzy wydłużone pagórki po lewej stronie doliny Sołokiji. Murawy i zarośla kserotermiczne pokrywające okoliczne wzgórza są jednym z najcenniejszych płatów roślinności kserotermicznej na Lubelszczyźnie. Jest to dogodny obszar dla występowania rzadkiej kserotermicznej fauny, miejsce występowania chronionych gatunków ptaków – ortolana, dzierzby gąsiorek i pokrzewki jarzębatej. Spotkać tu można rzadkiego gryzonia – smużkę stepową.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze wzmianki na temat miejscowości pochodzą z roku 1387. W roku tym Władysław II Jagiełło przywrócił nadanie Przeworska, Żurawcy i Cieląża kasztelanowi haGUSlickiemu Benedyktowi (Węgrowi) za poddanie Halicza. W roku następnym ziemia bełska, w tym Żurawce, została inkorporowana do Korony, stając się lennem książąt mazowieckich – Siemowita IV[12].
W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie rawskim województwa lwowskiego.
W latach 1944–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 10 Polaków[13].
Dawniej częścią Żurawiec był przysiółek Netreba, obecnie nie istnieje[14][15].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa lubelskiego[16]:
- Dawna murowana cerkiew greckokatolicka Podwyższenia Krzyża Świętego z 1912, przekształcona w 1947 na kościół rzymskokatolicki;
- Cmentarz greckokatolicki i rzymskokatolicki z nagrobkami bruśnieńskimi. Najstarsza, czytelna notacja nagrobna pochodzi z 1826.
Związani z miejscowością
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 164194
- ↑ Wieś Żurawce w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-10-28], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-10-28].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1628 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-12-13].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200), ze zmianami w obwieszczeniu z dnia 4 sierpnia 2015(dts) (Dz.U. z 2015 r. poz. 1636).
- ↑ Jednostki pomocnicze gminy Lubycza Królewska. Urząd Gminy Lubycza Królewska. [dostęp 2017-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-15)].
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Wiesław Bondyra, Własność ziemska w województwie bełskim w czasach saskich, Lublin 2015, s. 40.
- ↑ Obszar Natura 2000 Żurawce. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-02-02].
- ↑ Janeczek 1991 ↓, s. 75.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 776, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
- ↑ Lubycza Camerale na mapie z 1855
- ↑ Żurawce
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Janeczek: Osadnictwo pogranicza polsko-ruskiego. Województwo bełskie od schyłku XIV do początku XVII w. Wrocław: 1991. ISBN 83-85463-14-3.
