Władysław Kowalski (aktor)

Władysław Kowalski

Data i miejsce urodzenia	24 lutego 1936 Żurawce
Data i miejsce śmierci	29 października 2017 Józefów
Zawód	aktor, pedagog
Współmałżonek	1. Elżbieta Kępińska (rozwód) 2. Monika Sołubianka
Lata aktywności	1957–2017
Zespół artystyczny
Teatr Dramatyczny m.st. Warszawy im. Gustawa Holoubka
Odznaczenia

Odcisk dłoni i podpis W. Kowalskiego w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach

Grób Władysława Kowalskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Władysław Kowalski (ur. 24 lutego 1936 w Żurawcach, zm. 29 października 2017 w Józefowie) – polski aktor teatralny i filmowy, nauczyciel akademicki.

Życiorys

Syn Pawła i Anastazji. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie z 1959. 2 maja tego roku zadebiutował w roli Chucha w spektaklu Kapelusz pełen deszczu Michaela Vincente Gazzo w reż. Andrzeja Wajdy w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, gdzie występował do 1960. Następnie występował na deskach teatrów warszawskich: Ateneum (1960–1974) i Powszechnego (1974–2005). Od 2005 był aktorem Teatru Dramatycznego im. Gustawa Holoubka w Warszawie. W latach 80. XX w. był nauczycielem akademickim Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie.

W 1984 na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora za rolę w filmie Kartka z podróży (reż. Waldemar Dziki). Laureat Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza – przyznawanej przez redakcję miesięcznika „Teatr” – za sezon 1994/1995, za rolę Podkolesina w Ożenku Nikołaja Gogola w reż. Andrzeja Domalika w Teatrze Powszechnym im. Zygmunta Hübnera w Warszawie. Podczas VIII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach w 2003 odcisnął swoją dłoń na Promenadzie Gwiazd.

Jego pierwszą żona była aktorka Elżbieta Kępińska. W trakcie trwania małżeństwa miał romans z aktorką Kaliną Jędrusik. Od 1981 był żonaty z Moniką Sołubianką. W 2013 został twarzą Kampanii Przeciw Homofobii, występując na plakatach ze swoim synem Jakubem.

Zmarł w wieku 81 lat, 29 października 2017. 10 listopada został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Alei Zasłużonych (kwatera G-tuje-36).

Filmografia

• 1960: Rozstanie – Olek Nowak
• 1961: Złoto – Kazik
• 1961: Droga na Zachód – Roman Górski, pomocnik maszynisty
• 1963: Rozwodów nie będzie – Tomek
• 1964: Gdzie jesteś, Luizo? (seria Zagubione w przestrzeni) (film krótkometrażowy) – Ludwik
• 1967: Morderca zostawia ślad – Romek Kmiecik, brat Gośki
• 1968: Stawka większa niż życie (serial telewizyjny) – Adam Pruchnal, inkasent (odc. 10)
• 1969: Jarzębina czerwona – chorąży Jerzy Kręcki
• 1970: Kolumbowie (serial telewizyjny) – Jerzy
• 1971: Patrząc pod słońce – młody naukowiec
• 1972: Trzeba zabić tę miłość – lekarz
• 1974: S.O.S. (serial telewizyjny) – redaktor Rafał Kostroń
• 1975: Domy z deszczu. Impresja z Konstantego Paustowskiego – major Kulesza
• 1977: Szpital Przemienienia – pacjent szpitala
• 1977: Wesołych świąt – mąż Reni
• 1980: Bez miłości – redaktor Piotr Kłosiński, kierownik działu społecznego tygodnika „Kultura i My”
• 1980: Jeśli serce masz bijące – Antoni Adamski, ojciec Henia
• 1980: Mniejsze niebo – Filip Szmidt, przyjaciel Artura
• 1980: Punkt widzenia – docent Bułhak (odc. 2 i 3)
• 1981: Dreszcze – ojciec Tomka
• 1981: Jan Serce (serial telewizyjny) – Jacek Maziarski, kolega Jana z czasów szkolnych, członek drużyny
• 1981: Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (serial telewizyjny) – profesor Ludwig Bernhardt (odc. 12)
• 1983: Adopcja – były mąż Elżbiety
• 1983: Kartka z podróży – Jakub Rosenberg
• 1983: Planeta krawiec – doktor Janik
• 1983: Przeznaczenie – doktor Kruszyński
• 1983: Synteza – Zborowski
• 1984: 111 dni letargu – Adam Grzymała-Siedlecki
• 1985: Medium – komisarz Selin
• 1985: Podróże pana Kleksa – Arcymechanik, były król Patentonii
• 1986: Cudowne dziecko – inspektor policji
• 1986: Komediantka – dramaturg Pafnucy Głogowski, autor „Chamów”
• 1986: Maskarada – Jerzy Wolf
• 1987: Komediantka (serial telewizyjny) – dramaturg Pafnucy Głogowski, autor „Chamów”
• 1988: Dekalog VII – Stefan, ojciec Majki
• 1988: Mistrz i Małgorzata (serial telewizyjny) – Mistrz
• 1988: Oszołomienie – Władysław Janota-Czerkański
• 1989: Modrzejewska (serial telewizyjny) – fotograf
• 1990: Ucieczka z kina „Wolność” – Tadeusz, aktor grający profesora, ojca Małgorzaty w filmie „Jutrzenka”
• 1991: Cynga – doktor
• 1991: Panny i wdowy – Jan Darski, miłość Eweliny
• 1991: Podwójne życie Weroniki – ojciec polskiej Weroniki
• 1992: 1968. Szczęśliwego Nowego Roku – Bolesław Szokalski
• 1992: Kuchnia polska (serial telewizyjny) – profesor Bolesław Szokalski
• 1992: Sauna – Ernst Ruppert
• 1993: Straszny sen Dzidziusia Górkiewicza – kapitan SB Felek-Wyjadek
• 1993–1994: Bank nie z tej ziemi (serial telewizyjny) – Magister, pomocnik „Prezesa”
• 1995: Deborah – Grosman, ojciec Debory
• 1995: Maszyna zmian (serial telewizyjny) – Sebastian Mil
• 1996: Dzień wielkiej ryby – mąż Ireny
• 1996: Poznań 56 – profesor w pociągu
• 1997: Łóżko Wierszynina – Czechow
• 1998: Spona – Tymoteusz „Alcybiades” Misiak, nauczyciel historii
• 1998: 13 posterunek – generał (odc. 8)
• 1999: Królowa aniołów – ojciec Jakuba
• 1999: Pan Tadeusz – Jankiel
• 2001: Avalon – Game Master
• 2001: Marszałek Piłsudski (serial telewizyjny) – Iwan Sabasznikow
• 2003–2009: Na Wspólnej (serial telewizyjny) – doktor Ryszard Nowotarski
• 2003: Pogoda na jutro – przeor klasztoru
• 2007: Katyń – Jan, ojciec rotmistrza Andrzeja, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego
• 2007: Ogród Luizy – mecenas „Kaleka” Frankowski
• 2007: Odwróceni – pulmonolog (odc. 2)
• 2008: Doręczyciel (serial telewizyjny) – Juraś Milczek
• 2008: Glina – reżyser Adam Braun (odc. 21)
• 2009: Popiełuszko. Wolność jest w nas – profesor fizyki
• 2009: Balladyna (The Bait) – ojciec
• 2009: Ojciec Mateusz (serial telewizyjny) – archeolog Henryk Tworowski (odc. 17)
• 2010: Mistyfikacja – doktor Leopold
• 2010: Taniec śmierci. Sceny z Powstania Warszawskiego
• 2011: Pokaż, kotku, co masz w środku – ksiądz
• 2011: Układ warszawski – Henryk Małecki (odc. 3)
• 2014: Bogowie – profesor Jan Moll
• 2014: Ojciec Mateusz (serial telewizyjny) – stryj Wacław (odc. 152)
• 2015: Body/Ciało – Władysław, sąsiad prokuratora
• 2015: Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy – doktor Garfinkel

Dubbing

Filmy

• 1963: Następcy tronów – Anzelmo
• 1964: Słońce w sieci – Brygadzista
• 1966: Pałace w płomieniach – Stan Marin
• 1968: Napad stulecia – Walter Lloyd
• 2006: Jan Paweł II
• 2006: Opowieści z Narnii: Lew, czarownica i stara szafa – profesor Digory Kirke
• 2016: Mój przyjaciel orzeł – Danzer

Seriale

• 1973: Wielka miłość Balzaka –
  • Ferenc Liszt (odc. 5),
  • Victor Hugo (odc. 7)
• 1991: Serce – Narrator

Gry komputerowe

• 2000: Faust: Gra duszy – Marcellus Faust
• 2000: Planescape: Torment – Dak’kon

Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – za wybitne zasługi dla kultury polskiej, za osiągnięcia w pracy artystycznej (30 kwietnia 2001)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979)
• Złoty Krzyż Zasługi (1974)
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2014)
• Odznaka Zasłużony Działacz Kultury (1980)
• Wyróżnienie na II Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu za rolę Harry’ego w sztuce Zabawa jak nigdy Williama Saroyana w reż. Jerzego Golińskiego w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1960)
• Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za kreacje aktorskie w przedstawieniach Teatru Telewizji (1965)
• Nagroda na I Opolskich Konfrontacjach Teatralnych w Opolu za rolę Saint-Just’a w spektaklu Sprawa Dantona Stanisławy Przybyszewskiej w reż. Andrzeja Wajdy w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1975)
• Nagroda II stopnia na XV Kaliskich Spotkaniach Teatralnych w Kaliszu za rolę Saint-Juista w spektaklu Sprawa Dantona Stanisławy Przybyszewskiej w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1975)
• Nagroda główna na XVIII Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu za rolę Iwana Fiodorowicza w spektaklu Odpocznij po biegu Władysława Terleckiego w reż. Zygmunt Hübnera w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1977)
• Nagroda na V Opolskich Konfrontacjach Teatralnych w Opolu za rolę Rejenta w spektaklu Zemsta Aleksandra Fredry w reż. Zygmunt Hübnera w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1979)
• Brązowy Lew na 9. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku za rolę Jakuba Rozenberga w filmie Kartka z podróży w reż. Waldemara Dzikiego (1984)
• Nagroda na XXIV Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu za rolę Bohatera w spektaklu Kartoteka Tadeusza Różewicza w reż. Michała Ratyńskiego w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1984)
• „Złoty Ekran” za rolę Adama Grzymały-Siedleckiego w filmie 111 dni letargu w reż. Jerzego Sztwiertni (1986)
• Grand Prix na XXXV Kaliskich Spotkaniach Teatralnych w Kaliszu za rolę Iwana Podkolesina w Ożenku Nikołaja Gogola w reż. Andrzeja Domalika w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1995)
• Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza za rolę Podkolesina w Ożenku w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1995)
• Złoty Wawrzyn Grzymały przyznany w Bydgoszczy (1997)
• Nagroda na XXXIX Kaliskich Spotkaniach Teatralnych w Kaliszu za rolę Johnypateenmike’a w spektaklu Kaleka z Inishmaan Martina McDonagha w reż. Agnieszki Glińskiej i Władysława Kowalskiego w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1999)
• Nagroda na VI Ogólnopolskim Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych – tytuł „Najprzyjemniejszego Spektaklu” dla przedstawienia Kaleka z Inishmaan w Teatrze Powszechnym w Warszawie (2000)

Linki zewnętrzne

• Władysław Kowalski w bazie filmpolski.pl
• Władysław Kowalski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-09] .
• Władysław Kowalski w bazie IMDb (ang.)
• Władysław Kowalski w bazie Filmweb
• Władysław Kowalski w bazie Akademii Polskiego Filmu