19 Pułk Piechoty Obrony Krajowej
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1889 |
| Rozformowanie |
1918 |
| Tradycje | |
| Kontynuacja |
19 Pułk Strzelców |
| Działania zbrojne | |
| I wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
19 Pułk Piechoty Obrony Krajowej Lwów – pułk piechoty cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
19 Pułk Piechoty Obrony Krajowej Lwów został sformowany 1 maja 1889 roku we Lwowie z połączenia czterech samodzielnych batalionów Obrony Krajowej, utworzonych w 1869 roku, a mianowicie:
- Batalionu Obrony Krajowej Lwów Nr 63,
- Batalionu Obrony Krajowej Żółkiew Nr 64,
- Batalionu Obrony Krajowej Złoczów Nr 67,
- Batalionu Obrony Krajowej Tarnopol Nr 71.
1 października 1898 roku ze składu pułku zostały wyłączone dwa bataliony, które stały się bazą nowego 35 Pułku Piechoty OK w Złoczowie. Był to III/19 pp (były Batalion OK Złoczów Nr 67) i IV/19 pp (były Batalion OK Tarnopol Nr 71). W miejsce wymienionych, został utworzony nowy III batalion. Od tego roku w składzie pułku były trzy bataliony i kadra batalionu zapasowego.
Kolory pułkowe: trawiasty (grasgrün), guziki srebrne z oznaczeniem „19”. W lipcu 1914 roku skład narodowościowy pułku: 59% – Ukraińcy, 31% – Polacy[1].
W latach 1903–1914 komenda pułku oraz wszystkie bataliony stacjonowały we Lwowie. Okręg uzupełnień – Lwów i Brzeżany.
W 1914 roku pułk wchodził w skład 85 Brygady OK należącej do 30 Dywizji Piechoty, a ta z kolei do XI Korpusu[2].
W czasie I wojny światowej pułk walczył z Rosjanami w 1914 i 1915 roku w Galicji między innymi w okolicach Limanowej, Bochni i Gorlic. Największe straty jednostka poniosła w bitwie pod Gorlicami. Żołnierze pułku są pochowani m.in. na cmentarzach: Cmentarz wojenny nr 224 – Brzostek, Cmentarz wojenny nr 31 – Szerzyny, Cmentarz wojenny nr 34 – Ołpiny.
11 kwietnia 1917 roku pułk został przemianowany na 19 Pułk Strzelców (niem. 19 Schützen-Regimenter Lemberg).
Żołnierze pułku[edytuj | edytuj kod]
- Komendanci pułku
- płk Emil Rycerz Versbach von Hadamar (1899)
- płk Josef Hielle (1903-1904)
- płk Franz Daute (1905-1909)
- płk Artur Kaltneker (1910-1912)
- płk Karl Jent (1913-1914)
- Oficerowie
- kpt. Mykoła Marynowycz (1889-1908)
- por. Geza Szczyrkowski
- por. Władysław Śniadowski
- por. rez. Ferdynand Andrusiewicz
- por. rez. Stanisław Peszkowski
- por. rez. Alfred Riesser
- por. rez. Jan Schramm
- ppor. rez. Stefan Manasterski[a]
- ppor. rez. Adam Próchnik
- ppor. rez. Stanisław Toruń
- ppor. nieakt. Mieczysław Stefko
- chor. rez. Tadeusz Kirchner
- chor. rez. Egon Krulisz
- asyst. lek. Izaak Chotiner vel Chartiner
- Obsada personalna w 1914 roku
- komendant pułku – płk Karl Jent
- adiutant – por. Karl Huder
- komendant I batalionu – mjr Franz Springisfeld
- komendant II batalionu – mjr Franciszek Paulik
- komendant III batalionu – mjr Alexander Süß
- komendant kadry batalionu zapasowego – mjr Kajetan Amirowicz
- komendant okręgu uzupełnień – ppłk Ludwik Trexler
- komendant okręgu pospolitego ruszenia Lwów nr 19 – mjr Johann Opletal
- kpt. Ryszard Hausner
- kpt. Kazimierz Horoszkiewicz
- kpt. Mieczysław Linde
- komendant oddziału karabinów maszynowych I batalionu – por. Anton Treybal
- komendant oddziału karabinów maszynowych II batalionu – por. Wenzel Balzer
- komendant oddziału karabinów maszynowych III batalionu – por. Anton Grießl
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stefan Manasterski ur. 29 września 1893 w Dublanach, w ówczesnym powiecie samborskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Piotra Pawła (ur. 1846), adiunkta Krajowej Wyższej Szkoły Rolniczej, i Kornelii z domu Freund (1859–1915)[3][4], kapitan saperów rezerwy Wojska Polskiego, inżynier architekt. Był bratem bliźniakiem Tadeusza, ps. „Kordian” (1893–1915), porucznika Legionów Polskich, działacza niepodległościowego, kawalera Orderu Virtuti Militari. W czerwcu 1911 zakończył naukę w klasie VIIb i zdał maturę w c. k. I Wyższej Szkole Realnej we Lwowie. Został odznaczony Krzyżem Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami oraz Srebrnym Medalem Waleczności 2 klasy[5]. 30 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w budownictwie wojskowym, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[6]. W 1922 został zdemobilizowany[7]. Poległ 18 czerwca 1940 jako oficer Ośrodka Wyszkolenia Oficerów Saperów w Thouars we Francji.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Landwehr-Infanterie-Regimenter as at July 1914.. [dostęp 2010-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-10)].
- ↑ Landwehr Infanterieregimenter as at August 1914. austro-hungarian-army.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-03)]..
- ↑ Maciej Zaczek: Piotr Paweł Manasterski. MyHeritage. [dostęp 2024-04-21].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-04-19].
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 114, 289, jako Monasterski.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. Nr 6 z 12 lutego 1921, s. 259.
- ↑ Druga lista oficerów rezerwowych WP.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916.
- Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wien: K. K. Hof und Staatsdruckerei, 1918. (niem.).
- www.mlorenz.at: Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900–1914. [dostęp 2010-03-14]. (niem.).
- Glenn Jewison & Jörg C. Steiner: Austro-Hungarian Land Forces 1848–1918. [dostęp 2010-03-14]. (niem.).
- Waldemar Fronczak i in.: Polegli na ziemiach polskich z K.K. Landwehr-Infanterieregiment Nr 19. [dostęp 2015-05-02]. (pol.).
