Aleksander Zakrzewski (weterynarz)

Aleksander Zakrzewski

Data i miejsce urodzenia	25 maja 1894 Innsbruck, Austria
Data i miejsce śmierci	30 czerwca 1976 Wrocław
profesor doktor habilitowany nauk weterynaryjnych
Specjalność: anatomia patologiczna
Alma Mater	Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie
Doktorat	1920 – medycyna Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie
Habilitacja	1928 – anatomia patologiczna Akademia Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie
Profesura	1929 (nadzwyczajny), 1946 (zwyczajny)
Odznaczenia

Aleksander Zakrzewski (ur. 25 maja 1894 w Innsbrucku, zm. 30 czerwca 1976 we Wrocławiu) – polski anatom, doktor nauk weterynaryjnych.

Życiorys

Ukończył VI Gimnazjum we Lwowie, a następnie studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza. W 1920 uzyskał dyplom doktora wszech nauk, w 1922 rozpoczął trzyletnie studia w Akademii Medycyny Weterynaryjnej, od 1924 pracował tam na stanowisku demonstratora, a następnie asystenta. W 1926 objął stanowisko zastępcy profesora i kierownika Katedry Anatomii Patologicznej i Weterynarii Sądowej, dwa lata później przedstawił pracę habilitacyjną z anatomii patologicznej i uzyskał stopień docenta. W 1929 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, odbył staże zagraniczne w Instytucie Pasteura w Paryżu, w Austrii, Szwajcarii, Jugosławii i na Węgrzech oraz w Katedrze Anatomii Patologicznej Wydziału Weterynaryjnego w Maisons-Alfort. Pełnił funkcję redaktora naczelnego La Revue Veterinaire Slave oraz zasiadał w Radzie Nadzorczej Państwowego Instytutu Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach, należał do Państwowej Rady Weterynaryjnej i przewodniczył Lwowskiemu Oddziałowi Towarzystwa Przyrodniczego im. Kopernika oraz był sekretarzem Towarzystwa Lekarskiego. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Lwowa pozostał na stanowisku wykładowcy, w 1940 urzędująca w Moskwie komisja klasyfikująca pracowników nauki przyznała Aleksandrowi Zakrzewskiemu stopień doktora nauk weterynaryjnych. Podczas wysiedlenia Polaków ze Lwowa w 1945 wyjechał transportem do Polski i zamieszkał we Wrocławiu, gdzie został kierownikiem Zakładu Anatomii Patologicznej Wydziału Weterynaryjnego oraz dyrektorem Studium Wstępnego połączonych Uniwersytetu i Politechniki Wrocławskiej. W 1946 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego, w latach 1950-1952 pełnił funkcję dziekana Wydziału Weterynaryjnego powstałej w 1951 Wyższej Szkoły Rolniczej. W 1964 przeszedł na emeryturę, zmarł w 1976, spoczywa na Cmentarzu Świętej Rodziny przy ul. Smętnej we Wrocławiu.

Dorobek naukowy

Opublikował 72 prace naukowe, wiele z nich dotyczyło anatomii patologicznej, badał patogenezę i patomorfologię gruźlicy koni i zwierząt mięsożernych. Po 1945 na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych wspólnie z prof. Jakubem Parnasem opracował zasady rozpoznawania i zwalczania różycy i pomoru świń. W 1954 zainicjował zespołowe badania morfologiczne nad dyzenterią świń, które doprowadziły do wdrożenia diagnostyki anatomopatologicznej. Prowadził prace badawcze nad samoistnymi nowotworami zwierząt domowych.

Członkostwo

• Przewodniczący Komisji Weterynaryjnej przy Komitecie Badań Rolniczych Polskiej Akademii Nauk;
• Prezes Śląskiej Okręgowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej;
• Członek Rady Naukowej Instytutu Weterynarii w Puławach;
• Członek Komisji Biologii Nowotworów VI Wydziału Polskiej Akademii Nauk;
• Członek Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych, również członek honorowy;
• Członek Polskiego Towarzystwa Anatomopatologów;
• Członek Polskiego Towarzystwa Mikrobiologów;
• Członek Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego;
• Honorowy członek Zrzeszenia Lekarzy i Techników Weterynaryjnych.

Odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi;
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski;
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski;
• Brązowy i Srebrny Medal za Długoletnią Służbę;
• Nagroda I stopnia Ministra Szkolnictwa Wyższego;
• Odznaka Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych – "Pro scentia veterinaria polona";

Bibliografia

• Prof. dr. Aleksander Zakrzewski (20.05.1894 - 30.06.1980), Patologia Polska nr. 3 (31)/1980 s. 325-328; Polskie Towarzystwo Anatomopatologiczne;
• 60 lat polskiego środowiska akademickiego we Wrocławiu: Aleksander Zakrzewski. W: CD z wystawy „Wrocławskie Środowisko Akademickie, Twórcy i Ich Uczniowie” zorganizowanej na Politechnice Wrocławskiej w dniach 12–18 listopada 2003 roku;
• Nota biograficzna w „Dzieje studiów rolniczo-lasowych w ośrodku lwowsko-dublańskich w opacowaniu Tadeusza Wośkowskiego”. Warszawa: Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego, 2011, s. 24. ISBN 978-83-932996-0-7;