Bolesław Marczak

Bolesław Marczak
	pułkownik
Data i miejsce urodzenia	2 maja 1919 ; Monasterzyska
Data śmierci	9 marca 1995
	Przebieg służby
Lata służby	1941–1975
Siły zbrojne	Armia Czerwona; Ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	21 Korpus Pancerny ACz; 1 Polska Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki; WUBP w Rzeszowie; WUBP w Krakowie; PUBP w Miechowie; WUBP w Kielcach; MBP w Warszawie; KdsBP w Warszawie; MSW w Warszawie
Stanowiska	kierownik sekcji WUPB; zastępca kierownika wydziału WUBP; kierownik wydziału WUBP; naczelnik wydziału WUBP; zastępca naczelnika wydziału MBP; naczelnik wydziału MBP; radca prawny MBP; starszy inspektor departamentu MSW; zastępca dyrektora departamentu MSW
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: bitwa pod Moskwą; bitwa pod Lenino;
	Odznaczenia

Bolesław Marczak (właśc. Bolesław Martiuk; ur. 2 maja 1919 w Monasterzyskach, zm. 9 marca 1995^[2]) – pułkownik, uczestnik II wojny światowej w szeregach Armii Czerwonej i Ludowego Wojska Polskiego, funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa PRL.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Jana i Heleny Martiuków^[1]. Ukończył liceum w Czortkowie.

W maju 1941 zmobilizowany do Armii Czerwonej w 21 Korpusie Pancernym. Walczył m.in. w obronie Moskwy, gdzie został ranny. W maju 1943 wstąpił do 1 Dywizji Piechoty im. T. Kościuszki, w której został kapralem i w której służył w samodzielnej kompanii łączności. Uczestniczył w bitwie pod Lenino.

W 1944 skończył kurs NKWD w Kujbyszewie. 18 sierpnia 1944 skierowany do pracy w aparacie bezpieczeństwa, został kierownikiem Sekcji VII (śledczej) Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Rzeszowie. W latach 1944–1948 uczestniczył w walkach ze zbrojnym podziemiem i „bandami” UPA^[1]. W styczniu 1945 skierowany wraz z Grupą Operacyjną do województwa krakowskiego. 16 czerwca 1945 został szefem PUBP w Miechowie (do 10 września). Od 12 listopada zastępca naczelnika, a od 1 stycznia 1946 naczelnik Wydziału IV WUBP w Krakowie. Od 1 września 1946 naczelnik Wydziału III tego urzędu. Od 1 grudnia 1947 do 14 grudnia 1949 naczelnik Wydziału III WUBP w Kielcach. Następnie pracował w Departamencie III MBP/MSW. Od 25 kwietnia 1965 do 31 sierpnia 1967 zastępca dyrektora Departamentu II MSW. W 1975 przeniesiony do rezerwy.

Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1946), a także Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy, Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych oraz innymi odznaczeniami polskimi i radzieckimi. W 1985 został wyróżniony wpisem do Honorowej Księgi Czynów Żołnierskich.

Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [online], katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 2019-05-03] (ang.).
↑ Mogily.pl - Cmentarz parafialny w Okrzei [online], mogily.pl [dostęp 2024-04-22] .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Rok pierwszy. Powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Rzeszowszczyźnie (sierpień 1944 – lipiec 1945), oprac. Zbigniew Nawrocki, Dariusz Iwaneczko, Instytut Pamięci Narodowej, Rzeszów 2005.
Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza (1944–1956), t. I, red. Krzysztof Szwagrzyk, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2005.
Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza (1956–1975), t. II, red. Paweł Piotrowski, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2006.
monitorpolski.gov.pl/mp/1947/s/29/M1947029000001.pdf
Polacy w Armii Radzieckiej i Ich Udział w Wielkiej Wojnie Narodowo-Wyzwoleńczej 1941–1945 (materiały sesji popularnonaukowej – 2 lutego 1984 r.), red. Wiktor Leszkowicz, Ignacy Sitnicki, Związek Bojowników o Wolność i Demokrację – Warszawskie Środowisko Polaków Byłych Żołnierzy Armii Radzieckiej, Warszawa 1984
Biogram Biura Lustracyjnego IPN, dostęp 2019-02-03

[BIPIPN-1] Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [online], katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 2019-05-03] (ang.).

[2] Mogily.pl - Cmentarz parafialny w Okrzei [online], mogily.pl [dostęp 2024-04-22] .

[1]

[2]