Ewa Adrjanowska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ewa Adrjanowska
Państwo działania

Polska 

Data i miejsce urodzenia

27 grudnia 1931
Wejherowo

Data i miejsce śmierci

28 lipca 2004
Wejherowo

Profesor nauk przyrodniczych
Specjalność: geografia
Alma Mater

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Gdańsku

Doktorat

1970
Uniwersytet Warszawski

Habilitacja

1977
Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN w Warszawie

Profesura

1989

nauczyciel akademicki
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal Komisji Edukacji Narodowej
Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”

Ewa Adrjanowska, z d. Lesnau (ur. 27 grudnia 1931 w Wejherowie, zm. 28 lipca 2004 tamże) – geograf, pracownik naukowy, prorektor Uniwersytetu Gdańskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Przebieg kariery naukowej[edytuj | edytuj kod]

Pochodziła z rodziny chłopskiej. Jej rodzicami byli Augustyn (1905–1986) i Katarzyna (1897–1966) z d. Mnich[1]. W 1963 roku ukończyła Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Gdańsku. Tytuł zawodowy magistra geografii uzyskała na podstawie pracy „Morfogeneza sandru Piaśnicy”. W roku 1965 została zatrudniona w Katedrze Geografii Ekonomicznej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie[2]. W 1970 r. uzyskała na Uniwersytecie Warszawskim stopień naukowy doktora na podstawie dysertacji „Struktura przestrzenna powiązań produkcyjnych stoczni wytwórczych województwa gdańskiego”. Od tego samego roku pracowała jako adiunkt w Zakładzie Geografii Ekonomicznej i Politycznej UG. Od 1971 r. pełniła funkcję kierownika tego Zakładu, przemianowanego w 1981 roku na Katedrę Geografii Ekonomicznej. W latach 1975–1978 była prodziekanem Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UG. W 1977 r. stopień doktora habilitowanego nauk geograficznych[3][4] w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN w Warszawie na podstawie dysertacji „Morze jako czynnik lokalizacji przemysłu”[5]. W latach 1978–1981 kierowała Instytutem Geografii UG[6]. Od 1985 r. do 1987 r. pełniła funkcję prorektora UG do spraw nauczania[7]. 19 czerwca 1989 roku podniesiona została do godności profesora nauk przyrodniczych[8]. W roku 1997 wyłoniła się z Katedry Geografii Ekonomicznej nowa jednostka organizacyjna Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego, w której składzie znalazła się prof. dr hab. Ewa Adrjanowska[9]. W 2002 roku przeszła na emeryturę[4][10].

Odbyła staże naukowe: Uniwersytet w Greifswaldzie (Niemcy, 1975), Uniwersytet w Kilonii (Niemcy, 1979); Uniwersytet w Bremie (Niemcy, 1981); Uniwersytet w Utrechcie (Holandia, 1985). Wygłaszała wykłady na uniwersytetach w Amsterdamie, Berlinie, Bratysławie, Bremie, Budapeszcie, Düsseldorfie, Greifswaldzie, Halle, Kilonii, Moskwie, Pradze, Rostoku, Utrechcie oraz w Poczdamie[1].

Do jej głównych zainteresowań należały zagadnienia związane z geografią ekonomiczną morza, geografią przemysłu[7][11] i gospodarką przestrzenną[7]. Badaczka koncentrowała się na problematyce przemysłu. Skupiła się nad zagadnieniem czynników i barier rozwoju działalności produkcyjnych zorientowanych na morze. Prowadząc badania naukowe, wskazywała na wzrost znaczenia walorów i zasobów morza w lokalizacji i koncentracji przestrzennej obiektów gospodarczych w morskiej strefie przybrzeżnej, przedstawiała analizy związanych z tym konsekwencji[1]. W swoich badaniach naukowych dążyła do określenia regionotwórczej roli morza[12]. Zajmowała się również strukturą funkcjonalno-przestrzenną aglomeracji portowo-miejskiej Zatoki Gdańskiej[1].

Prowadziła na Uniwersytecie Gdańskim zajęcia z geografii społeczno-ekonomicznej ogólnej, geografii przemysłu i geografii ekonomicznej. Opracowała i wdrożyła nową specjalizację w zakresie geografii ekonomicznej morza na studiach dziennych UG[1].

W latach 80. XX wieku, na zlecenie rządu PRL, prowadziła z zespołem badania nad przekształceniami obszaru powstającego Zespołu Energetycznego “Żarnowiec”[13]. Wyniki prac zapobiegły planowania organizacji składowiska odpadów radioaktywnych w rejonie Zatoki Puckiej[1][14].

Działalność dydaktyczna[edytuj | edytuj kod]

Wypromowała ponad 260 prac magisterskich na studiach dziennych i zaocznych oraz 3 dysertacje doktorskie (w tym jednego obcokrajowca). Do grona uczniów prof. Ewy Adrjanowskiej należą między innymi dr hab. Mariusz Czepczyński, prof. dr hab. Marek Dutkowski, dr hab. Tomasz Michalski, dr hab. Iwona Sagan[15].

Przynależność do organizacji[edytuj | edytuj kod]

Należała do: International Geographical Union (Commission on Marine Geography, Commission Cultural Geography in Border oraz Commission on the Coastal Environment)[16]; Polskiego Komitetu Naukowego do spraw Międzynarodowej Rady Gospodarki Regionalnej (CIER), Komitetu Nauk Geograficznych PAN, Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN (Komisja Teorii i Metodologii), Komisji do spraw Zagospodarowania Polski Północnej PAN, Komitetu Badań Morza PAN, Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Polskiego Towarzystwa Geograficznego (Komisja Geografii Przemysłu), Rady Naukowej Koszalińskiego Ośrodka Naukowo-Badawczego[1].

Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Odznaczona została Złotym Krzyżem Zasługi (1973); Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1983); Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2000), Medalem 30-lecia Polski Ludowej (1974); Złotą Odznaką „Zasłużony Pracownik Morza” (1973); odznakami „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1975) i „Za Zasługi dla Gdańska” (1980) oraz odznaką „Za zasługi w rozwoju województwa koszalińskiego” (1980)[1].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Przestrzenne powiązania produkcyjne stoczni gdańskich, 1971[17];
  • Studium geograficzno-przyrodnicze i ekonomiczne województwa gdańskiego (1974, współautorka)[12]
  • Żuławy Wiślane (1976, współautorka)[12]
  • Morze jako czynnik lokalizacji przemysłu (1977)[18];
  • Pojezierze Kaszubskie (1979, współautorka)[12]
  • Ziemia Wejherowska (1980, współautorka)[19]
  • Dolina Dolnej Wisły (1982, współautorka)[8];
  • Pobrzeże Pomorskie (1984, współautorka)[8];
  • Gospodarcze wykorzystanie morza w procesie rozwoju krajów socjalistycznych (pod redakcją)[20]
  • Przestrzeń-Gospodarka (1990)[21]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h ADRJANOWSKA EWA – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2022-03-07].
  2. Jan Wendt, 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 33, ISBN 978-83-65148-75-9, OCLC 979249132 [dostęp 2022-03-14].
  3. Jan Wendt, 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 28–29, ISBN 978-83-65148-75-9, OCLC 979249132 [dostęp 2022-03-13].
  4. a b Jan Wendt, 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 103, ISBN 978-83-65148-75-9, OCLC 979249132 [dostęp 2022-03-15].
  5. Doktorzy habilitowani – Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN [online], www.igipz.pan.pl [dostęp 2022-03-14].
  6. Jan Wendt, 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 23, ISBN 978-83-65148-75-9, OCLC 979249132 [dostęp 2022-03-13].
  7. a b c Kobiety w historii UG | Uniwersytet Gdański [online], ug.edu.pl [dostęp 2022-03-13].
  8. a b c Jan Wendt, 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 34, ISBN 978-83-65148-75-9, OCLC 979249132 [dostęp 2022-03-14].
  9. Jan Wendt, 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 104, ISBN 978-83-65148-75-9, OCLC 979249132 [dostęp 2022-03-15].
  10. Jan Wendt, 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 105, ISBN 978-83-65148-75-9, OCLC 979249132 [dostęp 2022-03-15].
  11. Wyborcza.pl [online], trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 2022-03-15].
  12. a b c d Jan Wendt, 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 107, ISBN 978-83-65148-75-9, OCLC 979249132 [dostęp 2022-03-15].
  13. Ewa Adrjanowska, Ziemia wielkich przemian, „Dziennik Bałtycki”, rozm. przepr. Regina Osowicka (162), 1985, s. 1,3, ISSN 1898-3103.
  14. Jan Wendt, 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 34–35, ISBN 978-83-65148-75-9, OCLC 979249132 [dostęp 2022-03-14].
  15. Jan Wendt, 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 35, ISBN 978-83-65148-75-9, OCLC 979249132 [dostęp 2022-03-14].
  16. Jan Wendt, 70 lat gdańskiego ośrodka geograficznego. Teraźniejszość i przeszłość, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2016, s. 115, ISBN 978-83-65148-75-9, OCLC 979249132 [dostęp 2022-03-15].
  17. Ewa Adrjanowska, Przestrzenne powiązania produkcyjne stoczni gdańskich, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo PAN, 1971.
  18. Ewa Adrjanowska, Morze jako czynnik lokalizacji przemysłu, Gdańsk: Wydawnictwo Uczelniane Uniwersytetu Gdańskiego, 1977.
  19. Noty o książkach i periodykach, „Pomerania” (3), 1981, s. [49], ISSN 0238-9045.
  20. Ewa Adrjanowska (red.), Gospodarcze wykorzystanie morza w procesie rozwoju krajów socjalistycznych, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1988.
  21. Ewa Adrjanowska (red.), Gdynia. Środowisko, przestrzeń, gospodarka. Praca zbiorowa, Gdynia: Towarzystwo Miłośników Gdyni, 1990.