Feliks Kotarba
porucznik | |
Data i miejsce urodzenia |
3 maja 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 sierpnia 1920 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1920 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca batalionu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Feliks Kotarba, ps. „Ewka” (ur. 3 maja 1895 w Świątnikach Górnych[a], zm. 17 sierpnia 1920 w Białej Podlaskiej) – porucznik Wojska Polskiego, uczestnik I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 3 maja 1895 w Świątnikach Górnych, w rodzinie Józefa, kupca, i Katarzyny ze Słomków[1][2].
Ukończył sześć klas gimnazjum w Krakowie. W okresie edukacji utworzył w Świątnikach Górnych klub sportowy „Templarya” (1911), był także aktywnym członkiem Czytelni Ludowej. Od 1913 działał w Związku Strzeleckim, w którym pełnił funkcję sekcyjnego i ukończył egzaminem szkołę podoficerską.
8 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich, otrzymując przydział do 1. kompanii V batalionu. 27 września 1914 tego roku został mianowany kapralem, a 4 stycznia 1915 sierżantem. Jako dowódca plutonu w 9. kompanii 5 pułku piechoty walczył pod Łowczówkiem (grudzień 1914 r.), nad Nidą (marzec-maj 1915 r.), pod Konarami (maj 1915 r.), pod Urzędowem (czerwiec-lipiec 1915 r.) oraz nad Styrem i Stochodem (od września 1915 r. do sierpnia 1916 roku). W grudniu 1915 r. został odznaczony pruskim Medalem Waleczności 2 klasy za odwagę wykazaną podczas walk pod Sobieszczycami. Mianowany, już jako sierżant nieformalnego 3 pułku piechoty Legionów Polskich, na stopień podporucznika z dniem 10 maja 1916 roku. Wyróżnił się w dniu 4 lipca 1916 r. podczas bitwy pod Kostiuchnówką, kiedy to powstrzymał atak oddziałów carskich (XLVI Korpus Armijny) na stanowiska dowództwa pułku (tzw. „Reduta Piłsudskiego” i „Polska Góra”), utrzymał zajmowaną linię obrony i umożliwił dowództwu pułku opuszczenie straconych pozycji[3][4] . Za ten czyn odznaczony został pośmiertnie odznaczony Orderem Virtuti Militari. Po kryzysie przysięgowym (lipiec 1917) wcielony do armii austriackiej i skierowany na front włoski. Pod koniec 1918 roku leczył się na nerki w szpitalu w Trieście.
Do Polski powrócił w lutym 1919 roku i wstąpił do Wojska Polskiego, w którym zatwierdzony został w randze porucznika[b]. W szeregach 5 pułku piechoty Legionów[c] wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej, na stanowisku dowódcy 10 kompanii w III batalionie. Walczył na Wileńszczyźnie (w lipcu 1919 roku odznaczył się w starciach w okolicach Wilejki oraz Kurzeńca), a zimą 1919/1920 uczestniczył w zmaganiach o Inflanty (wyróżnił się w styczniu 1920 r. w walkach w pobliżu wsi Mozule). Dowodząc II batalionem 5 pułku piechoty Leg. poległ 17 sierpnia 1920 roku na ulicach Białej Podlaskiej, trafiony kulą karabinową w głowę, kiedy to konno wraz z innymi oficerami pułku próbował przeszkodzić odwrotowi wroga. Jego zwłoki przez Brześć sprowadzono do Świątnik Górnych i 23 sierpnia 1920 pochowano w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym.
Pośmiertnie awansowany został najpierw do rangi kapitana (w grudniu 1920), a następnie do stopnia majora (w 1923).
Feliks Kotarba nie zdążył założyć rodziny[4][2].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 6480 – pośmiertnie 17 maja 1922[5][2][6]
- Krzyż Walecznych[2]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 13 kwietnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[7][2]
- Odznaka „Za wierną służbę” – 6 sierpnia 1916[3]
- Medal Zasługi Wojennej II klasy na wstążce Krzyża Żelaznego (niem. Krieger-Verdienstmedaille) – grudzień 1915[8]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W kartotece personalno-odznaczeniowej udostępnionej na stronach Wojskowego Biura Historycznego jako data urodzenia wskazywany jest zarówno dzień 6 maja 1895 r. jak i dzień 3 maja 1895 roku.
- ↑ Zatwierdzenie nastąpiło na mocy dekretu z dnia 7 maja 1919 roku.
- ↑ Do 5 pp Leg. przydzielony został w dniu 1 marca 1919 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b c d e Polak (red.) 1993 ↓, s. 98.
- ↑ a b Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku ↓.
- ↑ a b Świątniki Górne – historia zwykła i niezwykła ↓.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923, s. 20.
- ↑ Bąbiński 1929 ↓, s. 81.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137.
- ↑ Przyznany przez cesarza Niemiec i króla Prus na wniosek dowódcy armii gen. Alexandra von Linsingena. Rozkaz Nr 177. „Goniec Polowy Legionów : Dziennik rozporządzeń Komendy Legionów Polskich”. 12, s. 1, 1916-01-15. Lwów..
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kotarba (Kotarba-Ewka) Feliks. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.37-2845 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-03-31].
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2020-03-14].
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Wykaz Legionistów Polskich 1914-1918. Feliks Kotarba. [dostęp 2020-03-14].
- Świątniki Górne – historia zwykła i niezwykła. Za wolność naszą. [dostęp 2020-03-14].
- Kazimierz Bąbiński: Zarys historji wojennej pułków polskich 1918–1920. 5 Pułk Piechoty Legjonów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. [dostęp 2020-03-14].
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Majorowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Odznaką „Za wierną służbę”
- Oficerowie 5 Pułku Piechoty Legionów
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polegli w wojnie polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy bitwy pod Łowczówkiem 1914
- Uczestnicy bitwy pod Konarami 1915
- Uczestnicy bitwy pod Kostiuchnówką 1916
- Urodzeni w 1895
- Zmarli w 1920
- Żołnierze 5 Pułku Piechoty Legionów Polskich (1914–1917)