Fiołek paskowany

Fiołek paskowany
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	fiołkowate
Rodzaj	fiołek
Gatunek	fiołek paskowany
	Nazwa systematyczna
	Viola striata Aiton; Hort. Kew. 3: 290 (1789)
Synonimy
	Lophion striatum (Aiton) Nieuwl.; Viola adunca f. masonii (Farw.) B.Boivin; Viola conspersa f. masonii (Farw.) House; Viola conspersa var. masonii Farw.; Viola debilis Michx.; Viola debilis f. muhlenbergii Farw.; Viola lewisiana Ging.; Viola ochroleuca Schwein.; Viola repens Schwein.; Viola striata f. albiflora Farw.; Viola striata var. lutescens Alph.Wood ex N.Coleman;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Fiołek paskowany^[4] (Viola striata Aiton) – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje naturalnie w Ameryce Północnej^[3]^[5]. W całym swym zasięgu jest gatunkiem najmniejszej troski, ale regionalnie – w Wisconsin i Iowa – jest krytycznie zagrożony^[6].

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Rośnie naturalnie w Ameryce Północnej. W Kanadzie został zaobserwowany w prowincji Ontario, natomiast w Stanach Zjednoczonych występuje w Alabamie, Arkansas, Connecticut, Delaware, Dystrykcie Kolumbii, Georgii, Illinois, Indianie, Iowa, Kentucky, Marylandzie, Massachusetts, Michigan, Minnesocie, Missouri, New Hampshire, New Jersey, stanie Nowy Jork, Północnej Karolinie, Ohio, Oklahomie, Pensylwanii, Południowej Karolinie, Tennessee, Wirginii, Wirginii Zachodniej i Wisconsin^[3]^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Bylina dorastająca do 10–60 cm wysokości. Pędy w liczbie od jednego do czterech, podnoszą się lub są wyprostowane (często opadające w okresie kwitnienia), nagie lub owłosione, wyrastają na końcu mięsistego kłącza. Martwe pędy długo utrzymują się i są często obecne w następnym sezonie wegetacyjnym^[5].
Liście: Liście odziomkowe w liczbie od dwóch do sześciu, ich blaszka liściowa ma kształt od owalnego do nerkowatego, mierzy 2–7 cm długości oraz 1–2,5 cm szerokości, jest karbowana lub piłkowana na brzegu, ma sercowatą nasadę i wierzchołek od tępego do ostrego, jej powierzchnia jest owłosiona lub naga, ogonek liściowy jest owłosiony lub nagi i osiąga 3–6 cm długości, przylistki są od lancetowatych do wąsko deltoidalnych, postrzępione na brzegu, o ostrym wierzchołku. Liście łodygowe są podobnej wielkości co odziomkowe, lecz mają kształt od owalnego do deltoidalnego, mierzą 1–6 cm długości oraz 1–4 cm szerokości, mają wierzchołek od spiczastego do ostrego, ogonek liściowy osiąga 3–7 cm długości, a przylistki mają lancetowaty kształt^[5].
Kwiaty: Pojedyncze, osadzone na nagich lub owłosionych szypułkach o długości 5-12 cm, wyrastających z kątów pędów. Mają działki kielicha o lancetowatym kształcie. Płatki mają białą lub kremową barwę na obu powierzchniach, bez żółtej łatki u nasady, dwa boczne zwykle z purpurowymi żyłkami i są gęsto brodate (czasami brodate są wszystkie płatki), najniższy płatek jest z purpurowymi żyłkami, mierzy 10-18 mm długości, posiada garbatą lub podługowatą ostrogę o długości 3-6 mm i białej barwie. Główka słupka jest brodata^[5].
Owoce: Nagie torebki mierzące 6-7 mm długości, o elipsoidalnym kształcie. Nasiona mają barwę od beżowej do brązowej i osiągają 1,5–3 mm długości^[5].
Gatunki podobne: Roślina w okresie kwitnienia jest często mylona z fiołkiem kanadyjskim (V. canadensis), który ma płatki o białawej barwie^[5].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rośnie na łąkach, równinach zalewowych i w lasach łęgowych lub aluwialnych, na glebach ilastych. Występuje na wysokości od 40 do 1000 m n.p.m. Kwitnie od marca do czerwca^[5].

Liczba chromosomów 2n = 20^[5].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Lista gatunków z rodzaju fiołek

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Viola striata Aiton. Plants of the World Online. [dostęp 2021-06-06]. (ang.).
↑ Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 194-195. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Viola striata. Flora of North America. [dostęp 2021-06-06]. (ang.).
↑ Viola striata / Striped Violet. NatureServe Explorer 2.0. [dostęp 2021-06-06]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).

[pow-3] Viola striata Aiton. Plants of the World Online. [dostęp 2021-06-06]. (ang.).

[gawrys-4] Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 194-195. ISBN 978-83-925110-5-2.

[fna-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Viola striata. Flora of North America. [dostęp 2021-06-06]. (ang.).

[ns-6] Viola striata / Striped Violet. NatureServe Explorer 2.0. [dostęp 2021-06-06]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]