Inspektorat Zachodni Okręgu Lwów Armii Krajowej
| |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1942 |
| Rozformowanie |
1944 |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
Inspektorat Zachodni Okręgu Lwów AK – terenowa struktura Okręgu Lwów Armii Krajowej o kryptonimach "24", "Lasy".
Inspektorat Zachodni obejmował teren czterech powiatów i (obwodów Armii Krajowej) i należał do mniejszych inspektoratów Okręgu Lwów, Poza zasięgiem jego działalności był fragment powiatu jaworowskiego i zachodnia część powiatu rudeckiego. Ludność pochodzenia ukraińskiego stanowiła tu większość.
Organizacja Inspektoratu[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka o Inspektoracie Zachodnim "Lasy" - pojawiła się w sprawozdaniu Okręgu Lwów z czerwca 1942. W Inspektoracie działały wówczas cztery punkty organizacyjne. Pracowali w nich: kpt. "Krogulec", ppor.rez. Józef Szymański "Gajowy". Henryk Węgliński "Czarny" - jako spalony musiał odejść na inny teren.
Komendę Inspektoratu już o kryptonimie "Brokat", a potem "Lapis" objął ppor. "Gajowy" jako pełniący obowiązki komendanta. Pracując we Lwowie w prywatnej firmie budowlanej, mógł bez wzbudzania podejrzeń jeździć w sprawach firmy do Gródka Jagiellońskiego.
1 września 1942 w Inspektoracie był zorganizowany tylko zawiązek obwodu Gródek Jagielloński z dwoma plutonami, a w nich - 9 drużyn i 9 oficerów.
W styczniu 1943 komendę Inspektoratu o kryptonimach "Lapis", "Pilica", "Żółty" objął przybyły z Warszawy kpt. Alfons Jabłoński "Radca" [a]. Ppor. Szymański "Alwi" został oficerem organizacyjnym.
Przy organizowaniu obwodów inspektoratu napotkano trudności w organizacji obwodu Mościska. Prace konspiracyjną prowadziło tam już kierownictwo Inspektoratu Przemyśl z Okręgu Kraków AK. Dopiero w końcu maja 1943 nastąpiło oficjalne przejęcie powiatu mościskiego.
W sierpniu 1943 były już zorganizowane w Inspektoracie wszystkie cztery obwody z 14 rejonami, 33 plutonami kadrowymi, 75 drużynami i 820 ludźmi w 44 punktach organizacyjnych. Działało w Inspektoracie czterech oficerów zawodowych, 18 - rezerwy, oraz 27 podchorążych[1]. we wrześniu 1943 stanowisko komendanta Inspektoratu (kryptonimy "Żółty", "Neon",Wiśnia", "Kakao", "Resor", "Podwiązka") objął spalony we Lwowie, por. Witold Szredzki "Sulima". [b]
W końcu 1943 stan liczebny Inspektoratu wzrósł prawie 1600 ludzi, a 28 plutonów uzupełniono do pełnych stanów. Liczba oficerów rezerwy wzrosła do 28. Do wzrostu stanu liczebnego przyczyniło się scalenie z AK oddziałów BCh, liczących na terenie inspektoratu ok. 400 ludzi.
Dowódcy (inspektorzy)[edytuj | edytuj kod]
- mjr Brunon Rolke "Aspik" (grudzień 1941 - luty 1942), przeniesiony na stanowisko komendanta Okręgu Wołyń
- (NN) "Krogulec" (luty 1942 - sierpień 1942), przeniesiony na inny teren
- p.o. komendanta ppor Józef Szymański "Gajowy" (listopad 1942 - styczeń 1943)
- kpt Alfons Jabłoński "Radca" (styczeń 1943 - listopad 1943)
- kpt. Witold Szredzki "Sulima" (listopad 1943 - 31 lipca 1944)
Obwody inspektoratu[edytuj | edytuj kod]
Struktura organizacyjna podana za Atlas polskiego podziemia niepodległościowego[2]:
- Obwód Gródek Jagielloński Armii Krajowej
- Obwód Mościska Armii Krajowej
- Obwód Jaworów Armii Krajowej
- Obwód Rudki Armii Krajowej
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ J. Węgierski, Armia Krajowa na zachód od Lwowa s.18
- ↑ Wnuk 2007 ↓, s. 58.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Węgierski: Armia Krajowa na zachód od Lwowa. Kraków: "Platan", 1993.
- Stanisław Pempel: ZWZ - AK we Lwowie : 1939-1945. Warszawa: "Bis" : Trust, 1990. ISBN 83-85102-01-9.
- Rafał Wnuk: Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956 = The atlas of the independence underground in Poland 1944-1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007. ISBN 978-83-60464-45-8.
