Jarosław Aleksandrowicz de Witold

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jarosław Aleksandrowicz de Witold
Ilustracja
płk Jarosław Aleksandrowicz de Witold
(przed 1929)
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

21 stycznia 1875
Kijów

Data i miejsce śmierci

24 listopada 1955
Wisła

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

GO „Jabłonowo”
66 Pułk Piechoty
10 Dywizja Piechoty
16 Dywizja Piechoty

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-japońska
I wojna światowa
wojna domowa w Rosji
wojna polsko-bolszewicka:

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie)
Multimedia w Wikimedia Commons

Jarosław Aleksandrowicz de Witold (ur. 9 stycznia?/21 stycznia 1875 w Kijowie, zm. 24 listopada 1955 w Wiśle) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Kaplica upamiętniająca walki o Brodnicę w 1920

Jarosław Aleksandrowicz urodził się 21 stycznia 1875 w Kijowie w rodzinie polskiej jako syn Mikołaja, starosty kijowskiego[1][2][3]. Uczył się w rodzinnym mieście[2]. Wstąpił w szeregi Armii Imperium Rosyjskiego i od lutego 1893 do sierpnia 1895 jako podoficer w charakterze ochotnika służył w 40 pułku piechoty[2]. Następnie jako kapral podjął naukę w Szkole Wojennej w Odessie, którą ukończył w 1897[2]. Od tego roku jako podchorąży służył w 134 pułku piechoty w Jekaterynburgu[2]. W 1898 mianowany podporucznikiem, a w 1902 awansowany na stopień porucznika[2]. Od 1904 był oficerem korpusu interwencyjnego[2]. Brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej (1904–1905)[2][3]. W 1906 otrzymał awans na kapitana sztabowego[2]. Po wszczęciu buntów rewolucyjnych w szeregach armii carskiej z uwagi na podejrzenie o udział był przetrzymywany w twierdzi w Sewastopolu[2]. Potem został zrehabilitowany i służył w 51 pułku piechoty[2]. Po odbyciu kursu saperskiego z 1910 został awansowany na kapitana dowódcę kompanii[2]. W szeregach armii rosyjskiej uczestniczył też w trakcie I wojny światowej[2]. Został ranny i od grudnia 1914 do początku lutego 1915 przebywał na leczeniu[2]. Po rekonwalescencji służył w sztabie VIII Armii[2]. W 1917 otrzymał awans na podpułkownika, a w 1918 na pułkownika[2]. Po przejściu rewolucji w Rosji odszedł z armii 12 marca 1918, po czym wstąpił do pułku Strzelców Polskich w Odessie w składzie III Korpusu Polskiego, lecz po nadejściu tamże wojsk niemieckich 20 kwietnia 1918 i likwidacji jednostki, przeniósł się na Krym[2][3]. Po wkroczeniu tam wojsk Armii Ochotniczej gen. Antona Denikina (stronnictwo białych) płk Aleksandrowicz został powołany do tej armii[2][3]. Po nadejściu wojsk bolszewickich w kwietniu 1919 pułkownik został aresztowany i skazany na karę śmierci[2]. Po okresie dwóch miesięcy osadzenia zbiegł z uwięzienia, po czym 16 czerwca wstąpił do armii gen. Denikina i w jej szeregach brał udział w walkach z bolszewikami[2].

Od stycznia 1920 przebywał w Symferopolu, gdzie działał na rzecz Konsulatu RP, a po uzyskaniu polskiego obywatelstwa był tam specjalistą ds. wojskowych[2]. W marcu 1920 wraz z grupą osób polskiego pochodzenia wyruszył do Polski[2]. 3 maja 1920 w Warszawie zgłosił się do Wojska Polskiego, lecz nie został przyjęty[2]. W czasie trwającej wojny polsko-bolszewickiej 19 lipca 1920 w Poznaniu jako ochotnik zgłosił się do 2 Batalionu Ochotniczego[2]. Decyzją Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego z 14 sierpnia 1920 Aleksandrowiczowi przywrócono stopień wojskowy pułkownika i mianowano go dowódcą grupy „Pomorze”[2]. Potem został dowódcą Pomorskiej Dywizji Rezerwowej[2]. 15 sierpnia 1920 brał udział w skutecznej obronie przyczółka w Nieszawce na Wiśle[2]. Następnego dnia objął dowodzenie nad polskimi wojskami, cofającymi się przed nawałą bolszewicką[2]. Po dwudniowym formowaniu wraz z rtm. Ignacym Mielżyńskim grupy operacyjnej „Jabłonowo” objął jej dowództwo i rankiem 18 sierpnia udał się z Jabłonowa w kierunku Brodnicy[2][3]. Dowodził wojskami polskimi w walkach o miasto, zakończonych wyzwoleniem tegoż[2][4]. Potem wyruszył dalej, oswabadzając Lidzbark oraz Działdowo i docierając do Mławy (tam doszło do połączenia z siłami armii gen. Władysława Sikorskiego)[2]. Potem brał udział w bitwie nad Niemnem[3].

W Wojsku Polskim został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[5][6]. Po wojnie odbył Kurs Wyższych Dowódców w 1921 został Okręgowym Inspektorem Piechoty przy Dowództwie Okręgu Korpusu Nr III w Białymstoku[2]. Potem był komendantem Punktu Wymiany Jeńców w Baranowiczach[2]. Od 1921 do 1923 pełnił funkcję pełnomocnika ds. repatriacji przy nadzwyczajnym komisarzu rządu do spraw repatriacji Władysławie Grabskim[2]. Jako oficer nadetatowy 66 pułku piechoty od 12 sierpnia do 1 listopada 1923 sprawował stanowiska dowódcy piechoty w 10 Dywizji Piechoty w Łodzi[7], po czym został przeniesiony na to samo stanowisko w 16 Dywizji Piechoty w Grudziądzu i pozostawał na nim do marca 1927, gdy został przeniesiony w stan spoczynku[8][9]. W 1928 przebywał w Poznaniu[10]. W 1934 jako emerytowany pułkownik był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VII jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto[11].

Zamieszkał w Wiśle[2]. 18 sierpnia 1927 na cmentarzu wojskowym w Brodnicy podczas odsłonięcia pomnika-kaplicy, upamiętniającej zwycięskie walki z bolszewikami, przypiął swoj własny Order Virtuti Militari przy tablicach z nazwiskami poległych[2]. W tym czasie otrzymał honorowe obywatelstwo Brodnicy[2].

W trakcie II wojny światowej został wzięty przez Niemców i był osadzony w obozach jenieckich na ziemiach austriackich i niemieckich[2]. Po odzyskaniu wolności powrócił do Polski i nadal zamieszkiwał w Wiśle[2]. Zmarł tamże 24 listopada 1955 i został pochowany na miejscowym cmentarzu[2][3].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Uchwałą Rady Miasta Brodnicy z 13 czerwca 2017 jedna z ulic w mieście otrzymała imię płk. Jarosława Aleksandrowicza[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Franciszek Kristinus. bh.wp.mil.pl. [dostęp 2021-04-02].
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao Marian Chwiałkowski. Pułkownik Jarosław Witold Aleksandrowicz – Honorowy Obywatel Brodnicy patronem ulicy na Grunwaldzie. „Ziemia Michałowska”. Nr 322, s. 10, Pazdziernik 2017. ISSN 1425-7718. 
  3. ↑ a b c d e f g Kamila Churska-Wołoszczak, Mirosław Sprenger: Wojna polsko-bolszewicka na Kujawach i Pomorzu. Za Termopile starczą wam piersi własne.... ipn.gov.pl. s. 16. [dostęp 2021-04-03].
  4. ↑ „Bohaterom bitwy pod Brodnicą” – warsztaty malarskie „Nieznana twarz bohatera”. bdk.brodnica.net, 2020-09-15. [dostęp 2021-04-03].
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 395.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 339.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 91, 314.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 72, 280.
  9. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 68 z 27 października 1923 roku, s. 724.
  10. ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 898.
  11. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 323, 990.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 314.
  13. ↑ M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1083 „za owocną pracę przy repatriacji obywateli polskich z obczyzny”.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 280.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jarosław_Aleksandrowicz_de_Witold&oldid=71577693”