Kazimierz Garstka

Kazimierz Garstka
	major geograf
Data i miejsce urodzenia	17 października 1896 ; Bukaczowce
Data i miejsce śmierci	4–7 kwietnia 1940 ; Katyń
	Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier; Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	1 pułk piechoty LP; Polska Siła Zbrojna; 2 pułk piechoty; 47 pułk strzelców; WIG
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-sowiecka; II wojna światowa; kampania wrześniowa
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kazimierz Garstka (ur. 17 października 1896 w Bukaczowcach, zm. 4–7 kwietnia 1940 w Katyniu) – major geograf Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Bukaczowcach, w ówczesnym powiecie rohatyńskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Jana i Zuzanny z Szybowiczów^[1]^[2]. Ukończył seminarium nauczycielskie we Lwowie. Od 1911 należał do X Drużyny Skautowej, a od 1913 do Związku Strzeleckiego we Lwowie.

7 sierpnia 1914 wcielony do I batalionu uzupełniającego 1 pułku piechoty Legionów Polskich. Następnie w szeregach 4 i 2 kompanii^[2] wziął udział we wszystkich działaniach tego pułku. Był ranny pod Kuklami (25 października 1915). Ukończył Szkołę Oficerską w Zambrowie^[2].

„Za udział w walkach 1 pp Leg. Pol. dzielność i odwagę, szczególnie w walkach pod Tarłowem /.../ i na Wołyniu w okolicy Niesuchojedy”^[3]. Został odznaczony Orderem Virtuti Militari.

Po kryzysie przysięgowym wcielony do armii austriackiej. Został ranny w grudniu 1917 na froncie włoskim pod Cortellaco. Po wyleczeniu w kwietniu 1918 zbiegł i wstąpił pod zmienionym nazwiskiem do Polskiej Siły Zbrojnej, przydzielony do 8 kompanii 2 pułku piechoty^[3].

Od 22 czerwca 1918 student w Wyższej Szkole Mierniczej przy Wojskowym Instytucie Geograficznym, którą ukończył awansem na podporucznika 1 marca 1919^[3] i dostał przydział do WIG jako topograf. W lipcu 1919 awansował na porucznika. Podczas wojny polsko-bolszewickiej bronił Warszawy w szeregach 47 pułku strzelców. W 1920 pełnił służbę w Oddziale Pomiarów Wojskowych przy 1 Armii. Po wojnie nadal służył w WIG do 1939^[3]. 31 marca 1924 został mianowany kapitanem ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 6. lokatą w korpusie oficerów geografów^[4]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 1. lokatą w korpusie oficerów geografów^[5].

17 września 1939 w Hoszczy dostał się do sowieckiej niewoli^[6]^[a]. 26 października 1939 przebywał w Obozie jenieckim NKWD w Putywlu^[6]. W listopadzie tego roku został przewieziony do obozu w Kozielsku^[6]. Między 3 a 5 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku (lista z 2 kwietnia)^[6]. Między 4 a 7 kwietnia 1940 został zamordowany w Katyniu^[6]. Grób symboliczny znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 284 a wprost-6-25)^[7].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika^[8]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Kazimierz Garstka był mężem Zofii z Targów (zm. 1958), z którą miał córkę Jadwigę (1932–2006)^[3]^[1]^[7].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 7141 (17 maja 1922)^[9]^[3]
Krzyż Niepodległości (2 sierpnia 1931)^[10]^[3]
Krzyż Walecznych (czterokrotnie)^[3]
Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1937)^[11]
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[12]
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[12]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Według Bogusława Polaka we wrześniu 1939 ewakuowany wraz z WIG do Lwowa, gdzie wziął udział w obronie miasta^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 155.
↑ ^a ^b ^c Polak (red.) 1993 ↓, s. 57.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Polak (red.) 1993 ↓, s. 59.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 178.
↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 480.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 257.
↑ ^a ^b Cmentarz Stare Powązki: IGNACY JAN TARG, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-10-06] .
↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 6.
↑ M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi w służbie wojskowej”.
↑ ^a ^b Fotografia Kazimierza Garstki w mundurze kapitana

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
Tucholski Jędrzej: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.

[7] Według Bogusława Polaka we wrześniu 1939 ewakuowany wraz z WIG do Lwowa, gdzie wziął udział w obronie miasta^[3].

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Katynia2000155-1] Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 155.

[CITEREFPolak_(red.)199357-2] Polak (red.) 1993 ↓, s. 57.

[CITEREFPolak_(red.)199359-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Polak (red.) 1993 ↓, s. 59.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_32_z_2_kwietnia_1924_roku,_s._178-4] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 178.

[CITEREFRybkaStepan2003480-5] Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 480.

[CITEREFУбиты_в_Катыни2015257-6] Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 257.

[:0-8] Cmentarz Stare Powązki: IGNACY JAN TARG, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-10-06] .

[9] Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_1_z_4_stycznia_1923,_s._6-10] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 6.

[11] M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[12] M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi w służbie wojskowej”.

[:1-13] Fotografia Kazimierza Garstki w mundurze kapitana

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]