Kościół Najświętszej Trójcy w Trnawie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Najświętszej Trójcy w Trnawie
Kostol Najsvätejšej Trojice
Ilustracja
Kościół Najświętszej Trójcy w Trnawie
Państwo

 Słowacja

Miejscowość

Trnawa

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

Święta Trójca

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

Melchior Grodziecki i Stefan Pongracz

Położenie na mapie kraju trnawskiego
Mapa konturowa kraju trnawskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Trójcy w Trnawie”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Trójcy w Trnawie”
Ziemia48°22′42″N 17°35′06″E/48,378333 17,585000
Wnętrze kościoła
Wnętrze kaplicy św. Józefa

Kościół Najświętszej Trójcy (słow. Kostol Najsvätejšej Trojice) – kościół parafialny wyznania rzymskokatolickiego w Trnawie. Znajduje się na północ od Rynku, przy ul. Štefánikovej 45. Od 1963 r. chroniony jako pomnik kultury (słow. Kultúrna pamiatka)[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Powstał jako świątynia zakonu trynitarzy (Zakonu Trójcy Przenajświętszej – stąd i wezwanie kościoła), którzy sprowadzili się do Trnawy w 1712 r. Jego budowa, podobnie jak budowa klasztoru, rozpoczęła się w 1710 r. Trwała długo, posuwając się do przodu głównie dzięki pomocy finansowej kanonika ostrzyhomskiego, a następnie biskupa, Jánosa Okolicsányi'ego (1676-1736). Kościół został poświęcony przez niego dopiero w 1729 r. Po rozwiązaniu zakonu trynitarzy przez cesarza Józefa II w 1782 r. kościół zmieniał właścicieli. W 1835 r. objął go zakon jezuitów, którzy w roku 1875 przeprowadzili jego remont.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Kościół jest murowany, jednonawowy, przeważającym stylem jest barok. Dwie masywne, kwadratowe wieże równej wysokości, z pilastrami na narożnikach, wtopione są we front budowli, który z kolei masywne gzymsy dzielą na trzy wysokie kondygnacje. W obszarach wież gzymsy wieńczące drugą kondygnację nadbudowane są niskimi tympanonami. Nad portalem wejściowym znajduje się herb donatora, Jánosa Okolicsányi'ego. Umieszczony pod nim chronostych, szyfrujący datę roczną „1734” wskazuje, że prace wykończeniowe przy kościele trwały jeszcze długo po jego poświęceniu. Wieże zwieńczone są cebulastymi hełmami z latarniami.

Prezbiterium płytkie, jednoprzęsłowe, zamknięte jest prostokątnie. Nawa nakryta jest sklepieniem kolebkowym, spływającym po obu stronach na rozbudowane gzymsy, podparte szerokimi pilastrami, które wydzielają w ścianach nawy płytkie wnęki kaplicowe. Całą ścianę szczytową prezbiterium wypełnia barokowy ołtarz główny z bogatym wypełnieniem rzeźbiarskim. Najcenniejszym elementem wyposażenia jest obraz, wypełniający centralną część ołtarza, przedstawiający założycieli reguły trynitarzy, świętych Jana z Mathy i Feliksa z Valois. Jego autorem jest znany malarz austriacki Franz A. Maulbertsch. W zwieńczeniu ołtarza, nad obrazem, powtórzony jest herb Okolicsányich.

Po południowej stronie nawy, na ołtarzu Panny Marii, w szklanym relikwiarzu znajdują się szczątki dwóch „męczenników koszyckich”, księży Melchiora Grodzieckiego i Stefana Pongracza, ogłoszonych świętymi w 1995 r. przez Jana Pawła II.

W roku 1900 do kościoła (po prawej stronie, patrząc od frontu) została dobudowana kaplica p.w. świętego Józefa. Trójnawowa, dwuprzęsłowa konstrukcja halowa, z bardzo płytkim prezbiterium zamkniętym prostokątnie, nawy nakryte sklepieniami kolebkowymi. Kaplica wyróżnia się bardzo bogatą dekoracją malarską ścian i sklepień z motywami figuralnymi i roślinnymi. Ołtarz główny bogato zdobiony licznymi detalami rzeźbiarskimi.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Pamiatkový Úrad Slovenskej Republiki [1]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Klára Ondrušova, Marta Tomovičova: Trnava. Historicke pamiatky, wyd. Mesto Trnava, Trnava 2010;