Pałac Radziwiłłów w Grodnie

Pałac Radziwiłłów w Grodnie
	; Pałac Radziwiłłów
Państwo	ZSRR
Miejscowość	Grodno
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	Barok
Architekt	Dominik Fontana
Inwestor	Michał Kazimierz Radziwiłł "Rybeńko"
Rozpoczęcie budowy	1738
Ukończenie budowy	1744
Zniszczono	1941
Rozebrano	po 1945
Kolejni właściciele	Karol Stanisław Radziwiłł
	Położenie na mapie Grodna Pałac Radziwiłłów w Grodnie
	Położenie na mapie Białorusi Pałac Radziwiłłów w Grodnie
	Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego Pałac Radziwiłłów w Grodnie
	53°40′41,0″N 23°49′47,0″E/53,678056 23,829722
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac Radziwiłłów w Grodnie – nieistniejący budynek w Grodnie na Białorusi, który znajdował się przy Rynku i należał do książąt Radziwiłłów. Pałac został zbudowany w poł. XVIII wieku w wyniku połączenia dwóch pałaców i drewnianego dworu. Spłonął w 1941 roku podczas II wojny światowej, i został rozebrany w 1945 r. na polecenie władz sowieckich.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1683 roku Radziwiłłowie kupili od Wołłowiczów stary dwór w drugim rzędzie kwartału między ul. Bernardyńską i Mostową. Naprzeciwko niego Anna z Sanguszków Radziwiłłowa na kupionej w 1717 roku wystawiła przed 1726 rokiem nowy drewniany pałac. W 1738 roku Michał Kazimierz Radziwiłł "Rybeńko" kupił od strony "Batorówki" narożny piętrowy pałac od wojewody mściśławskiego Michała Massalskiego, który na jego polecenie zaczął całkowicie przebudowywać architekt Dominik Fontana. W 1744 wnętrza pałacu ozdobił książęcy malarz nadworny Ksawery Dominik Heski, co było zwieńczeniem prac wykończeniowych. W 1751 Michał Kazimierz Radziwiłł "Rybeńko" dokupił przylegający trójskrzydłowy pałac od spadkobierców Kazimierza Leona Sapiehy. W 1753 roku pałac został uszkodzony w wyniku pożaru. Po adaptacji dwa połączone murowane pałace i drewniany dwór utworzyły zwarty i jednorodny zespół reprezentacyjny. Elewacja główna zlokalizowana była prostopadle do Pałacu Sapiehów (Batorówki), wychodząc frontem na główny miejski rynek i ratusz. Elewacje były malowane cielisto, a obramienia okien i gzymsy kolorem szarym. Na pałacu położono dach mansardowy. Pierwotnie zespół posiadał jeden ryzalit na osi z przejazdem bramnym w części od strony Batorówki, jednak z planów miasta wynika, że jeszcze w XVIII wieku połączono oba pałace w jeden gmach i dobudowano symetryczny ryzalit po prawej stronie^[1]. W skrzydle frontowym wyróżniały się jadalnia z wielkim portretem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz Sala Portretowa wysoka na dwie kondygnacje z licznymi portretami książąt i królów Polski poczynając od mitycznego Lecha I. Na początku XIX wieku pałacami władał ród Druckich-Lubeckich. W 2 połowie XIX wieku właścicielem pałacu został żydowski kupiec Lejzer Bregman^[1].

Pałac częściowo spłonął podczas bombardowania Grodna przez Niemców w 1941 roku i został rozebrany na polecenie władz sowieckich po 1945 roku w celu utworzenia niezabudowanego skweru między rynkiem i Niemnem.